فکر بکر باباخان برای بانوان
موضوع: سینمای ویژه بانوان (سینما صنعتی)
موقعیت: خیابان لالهزار، پشت سینما رکس
***
نخستین سالن سینمای ویژه بانوان را «خانبابا معتضدی» بعد از سفرش به فرنگ به راه انداخت و برخلاف عرف و باورهای آن روز جامعه پای بانوان را به این مکان باز کرد.
نصرالله حدادی، تهرانپژوه، درباره راهاندازی سینمای بانوان میگوید: «معتضدی در بازگشت به ایران در اداره گمرک استخدام شد و همچنین برای استفاده از آموختهها و استفاده از وسایلش در زمینههای نمایش و فیلمبرداری فعالیتش را آغاز کرد. تصمیم اولیه خانبابا این بود که نمایشهایی برای بانوان که تا آن دوران از تماشای فیلم در سینما محروم بودند، تدارک ببینند. او با فیلمهایی که از پاریس همراه خودش آورده بود و همچنین فیلمهایی که بعدها از سینما ایران و علی وکیلی اجاره میکرد، در هفته یک یا دو بار مجالس نمایش برپا میکرد. این کار خانبابا با استقبال خانمها روبهرو شد. از همین جا بود که ایجاد سالنی ویژه بانوان به فکرش افتاد. برای مدتی با اردشیرخان، صاحب سینما خورشید (روبهروی بانک ایران و روس در خیابان علاءالدوله) که مدتی بود کار سینمایش متوقف شده بود، همکاری کرد. سپس به فیلمبرداری روی آورد. او با وسایل و نقشهای که همراه خودش آورده بود، تاریکخانه کوچکی راه انداخت و در کنار آن به فیلمبرداری از نقاط دیدنی، باغها و گلخانههای تهران پرداخت.»
باباخان پس از چندی در فروردین ۱۳۰۷ با پیشنهاد «کلنل علینقیخان وزیری» در مورد ایجاد سینمایی خاص بانوان به سینماداری روی آورد. حدادی در ادامه تعریف میکند: «این سالن، سینمای صنعتی نام داشت و در خیابان لالهزار (پشت سینما رکس، لاله فعلی) واقع شده بود. بهای بلیتها ۲، ۳ و ۵ قران و فروش این سالن هر شب بین 70تا 100تومان نوسان داشت. این سالن حسابی رونق پیدا کرد، اما 9مهر ۱۳۰۷ سینما آتش گرفت. در زمان این حادثه، فیلم «دزد بغداد» که از سینما ایران اجاره کرده بود نمایش داده میشد. خسارت زیاد بود، ولی خوشبختانه تلفات جانی به همراه نداشت. به همینخاطر سینمای ویژه بانوان تعطیل شد. معتضدی پس از حادثه آتشسوزی سینما صنعتی از موقعیتی که فراهم شده بود کمال استفاده را برد و به صرافت ایجاد سینمایی تازه برآمد. قصد خانبابا این بود که خانمها را در سمت راست و آقایان را در سمت چپ سالن بنشاند. شهربانی وقت نیز با این ایده موافقت کرد.»