پاندمی کرونا «خودمراقبتی» را تقویت کرده است

بین ۶۵ تا ۸۵ درصد از مراقبت‌هایی که به سلامت انسان‌ها منجر می‌شود، محصول خودمراقبتی است؛ یعنی فعالیت‌هایی که فرد برای خود یا خانواده اش‌ با هدف حفظ یا ارتقای سلامت‌، پیشگیری از ابتلا به بیماری، درمان یا کاهش عوارض بیماری انجام می‌دهد. به‌طور ویژه هم، خودمراقبتی در پاندمی کرونا بیشتر مورد توجه قرار گرفت؛ چون رعایت‌ پروتکل‌های بهداشتی از سوی هرکسی می‌توانست منجر به کاهش انتقال ویروس، شیوع بیماری و مدیریت آسیب‌های پاندمی شود؛ اقداماتی ازجمله بهداشت دست، پوشیدن ماسک و حفظ فاصله فیزیکی که همه در کنترل شیوع کووید-19 بسیار مهم بودند و به شکل گسترده ای از سوی بخش قابل‌توجهی از مردم کشورهای درگیر با این بیماری رعایت می‌شدند.
به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی (WHO) خودمراقبتی را به‌عنوان یک جزء حیاتی سلامت و رفاه تعریف و اعلام می‌کند: این مقوله یعنی «توانایی افراد، خانواده‌ها و جوامع برای ارتقاء و حفظ سلامت، پیشگیری از بیماری و مقابله با بیماری و ناتوانی به همراه یا بدون همراهی یک مراقب سلامت.» این سازمان تأکید می‌کند که به‌ویژه در زمینه پوشش سلامت همگانی و سیستم‌های سلامت پایدار، مراقبت از خود یک جنبه اساسی از مراقبت‌های بهداشتی است.
خودمراقبتی توسط WHO به‌عنوان یک استراتژی حیاتی برای رسیدگی به چالش‌های بهداشت جهانی، مانند افزایش بیماری‌های غیرواگیر (NCDs) و نیاز به مراقبت‌های بهداشتی قابل دسترس تلقی می‌شود که با ترویج آن می‌توان سیستم‌های بهداشتی را تقویت و بار کاری ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی و درمانی را کم کرد. شیوه‌ها و ابزارهای متعددی هم وجود دارد که افراد می‌توانند برای مدیریت سلامت خود از آنها استفاده کنند؛ از اقدامات بهداشتی و مدیریت سلامت روان گرفته تا استفاده از ابزارهای سلامت دیجیتال و کیت‌های خودتشخیصی و...
سازمان جهانی بهداشت تأکید می‌کند که مراقبت از خود باید به همه آموزش داده شود و صرف‌نظر از وضعیت اجتماعی، اقتصادی، موقعیت جغرافیایی یا سایر موانع برای همه قابل دسترس باشد. به تأکید آنها، این مقوله به‌ویژه درباره جمعیت‌های آسیب‌پذیر و حاشیه‌نشین اهمیت دوچندانی دارد. در این شماره از ضمیمه تندرستی همشهری هم در گفت‌وگو با متولیان و کارشناسان حوزه سلامت درباره خودمراقبتی و جزئیات در دسترس آن، نگاه طب نوین و مکمل (ایرانی) به این حوزه و... پرداخته شده که در ادامه می‌خوانید.