دردسر ویژه آقای وزیر

لیلا شریف-روزنامه‌نگار

تا بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید حدود 3هفته دیگر (23روز) مانده و کمبود معلم مانند سال گذشته یکی از مسائل جدی وزارت آموزش و پرورش است. طبق آخرین آماری که علیرضا کاظمی قبل از رأی اعتماد در مجلس ارائه کرده بود، این وزارتخانه برای سال تحصیلی جدید با کمبود 176هزار معلم روبه‌رو است که تامین آن باید در اولویت قرار گیرد. کاظمی پس از نشستن بر صندلی وزارت آموزش و پرورش در جلسه هیأت دولت نیز به این نکته اشاره کرد و گفت: اگر به معلمان توجه شود، آنها پای کار می‌آیند و مشکلات را در این زمینه برطرف می‌کنند.

ورود 80هزار نیرو تا پایان شهریور
علیرضا کاظمی در گفت‌وگوی ویژه خبری در پاسخ به پرسشی درباره کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش گفت: بناست تا پایان شهریور ۸۰ هزار نیرو وارد این وزارتخانه شود و البته ۱۹‌هزار نفر از این تعداد در بخش کیفیت‌بخشی فعال خواهند شد و این گام بزرگی در مسیر تحقق شاخص‌هاست.

ریشه این کمبود معلم در کجاست؟
کمبود معلم در مدارس، داستان امسال و سال گذشته نیست. این موضوع نزدیک به یک دهه است که گریبان آموزش و پرورش را گرفته و البته قبل‌تر از آن در دولت احمدی‌نژاد نیز این مشکل پس از بازنشستگی پیش‌از موعد 100هزار معلم در سال1387در زمان وزارت علیرضا علی احمدی رخ داد. در دهه اخیر به‌علت افزایش یکباره جمعیت در بازه زمانی 4ساله این معضل جدی‌تر شد. اسفندیار چهاربند، رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی در دولت دوازدهم، در این‌باره گفته بود که این افزایش جمعیت مقطعی است و دوباره با افت جمعیت دانش‌آموزی روبه‌رو می‌شویم، ما اگر بتوانیم این موج گذرا را رد کنیم، نیازی به استخدام معلم نیست چون دوباره دچار مازاد نیرو که در دفتر مدرسه باید بیکار بنشینند، خواهیم شد. اما دامنه این معضل ادامه یافت و سال گذشته بالای 2هزار کلاس درس تا ابتدای آذرماه بدون معلم مانده بودند و حالا هم وزیر آموزش و پرورش در یک هفته‌ای که آمده، اولویتش را برای حل این معضل گذاشته است.

مناطق شهری بیشترین مشکل را دارند
طی سال‌های گذشته، برنامه‌های زیادی برای رفع کمبود معلم ارائه شده که یکی از آنها «برنامه 10ساله زیرنظام نیروی انسانی آموزش و پرورش» است. اما با وجود این همچنان این معضل حل نشده و امسال هم دامن دانش‌آموزان در مدارس را می‌گیرد. زهرا سلیمی، کارشناس حوزه آموزش و پرورش در این‌باره می‌گوید: «‌الان کمبود معلم بیشتر در مناطق پرجمعیت شهری است، به‌خصوص حاشیه‌ شهرهای بزرگ مانند تهران، تبریز، اصفهان که جمعیت مهاجر در آن زندگی می‌کنند و کلاس‌های درس بالای 40نفر است.»

راه‌حل چیست؟
زهرا سلیمی چند راه‌حل فوری و مقطعی برای این معضل ارائه کرد:
  نیروهای ستادی که در وزارتخانه، سازمان‌ها و ادارات آموزش و پرورش در دفاتر گوناگون حضور دارند و تقریبا مازاد هستند، برای تدریس به مدرسه اعزام شوند. در واقع کوچک‌سازی در ادارات اتفاق بیفتد و بر منابع انسانی وزارتخانه افزوده شود.
  آمایش سرزمینی فوری صورت گیرد و ادارات هر منطقه آموزشی و استانی، تعداد نیروهای مازاد و کمبود خود را اعلام کنند تا اگر نیاز است منطقه آموزشی نیروهای مازاد تغییر کند.
  جلوی استخدام نیرو در مناطقی که به‌علت مهاجرت گسترده خالی از سکنه شده، گرفته شود و نیروها را به حاشیه شهرهای بزرگ که محل اجتماع جمعیت شده، اعزام کنند.
  مدیران و معاونان مدارس در برخی دروس به معلمان کمک کنند و به کلاس درس بروند تا در سال تحصیلی جدید هیچ کلاسی بدون معلم نماند.