به نام صدراعظم قاجار

موضوع: حدود، تاریخچه و وجه‌تسمیه
ویژگی: یوسف‌آباد کنونی از دهه 30و با تغییر کاربری باغ‌ها متولد شد
***
چنارهای بلندبالا و کهنسالی که در محله یوسف‌آباد روی خیابان‌ها و کوچه‌ها سایه می‌اندازند، یادگاری از روزهای گذشته این محله‌اند. برای جست‌وجو در تاریخچه و هویت این محله باید به عهد قاجار سفر کنیم. جمشید رحمانی‌پناه، یکی از اهالی قدیمی یوسف‌آباد درباره علت نامگذاری این محله می‌گوید: «میرزا یوسف آشتیانی، صدراعظم برجسته دوران قاجار در آبادانی بسیاری از محله‌های تهران نقش داشت. او با حفر قنوات و تبدیل زمین‌های بایر و ناهموار به باغ و زمین‌های زراعی، بسیاری از مناطق پایتخت را آباد کرد؛ ازجمله محله بهجت‌آباد که به نام دخترش نامگذاری شد یا محله حسن‌آباد که از املاک او بود و پس از توسعه و آبادانی به نام پسرش سند خورد. محله یوسف‌آباد هم نام خود را وامدار میرزا یوسف مستوفی‌الممالک است که گام‌های نخست آبادانی این محله را با توسعه زمین‌های کشاورزی، باغ‌ها، حفر قنات‌ها و... برداشت.» یوسف‌آباد که اکنون محله‌ای است در منطقه 6 و در قلب خیابان‌های پرترافیک تهران، روزگاری آبادی‌ای بود با زمین‌های کشاورزی بسیار و جاده‌های خاکی که از جنوب به آب کرج یا بلوار کشاورز کنونی، از شرق به تپه‌های عباس‌آباد از شمال به ده‌ونک و از سوی دیگر به جلالیه محدود می‌شد. این محله که تا سال1288 خورشیدی بیرون از حصار تهران و در شمال‌غربی دارالخلافه قرار داشت، در دهه‌های 30 و 40همزمان با توسعه بسیاری از مناطق پایتخت و تبدیل برخی مناطق روستایی به شهر، دستخوش تغییرات بسیار شد. رحمانی‌پناه می‌گوید: «با توسعه پایتخت به‌تدریج باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی یوسف‌آباد هم جای خود را به خانه‌ها و آپارتمان‌ها دادند. در دهه 30سازمان برنامه و بودجه وقت سراغ زمین‌های یوسف‌آباد آمد و پس از تفکیک و قطعه‌بندی زمین‌ها، بخشی از اراضی آن را در اختیار کارمندان دولت، ازجمله کارکنان آموزش و پرورش و سازمان برنامه و بودجه وقت قرار داد. در همین دوران با ورود افراد غیربومی و مهاجرت اقوام مختلف به یوسف‌آباد ساخت‌و‌سازها در این محدوده رونق گرفت و به‌تدریج یوسف‌آباد کنونی متولد شد.»