تولد خسروشمر در قریه دولتآباد
موضوع: رمضان فرخرو
ویژگی: مخالفخوان مشهور ری
بیشتر مخالفخوانها بین تماشاگران تعزیه محبوبیت زیادی ندارند و به واسطه همذاتپنداری مخاطب با نمایش در برخی موارد مورد خشم و نفرین تماشاگران قرار میگیرند که البته نشانه مهارت تعزیهخوان است. مرحوم رمضان فرخرو، خسروشمر، قدیمیترین مخالفخوان شهرری نزدیک به 6دهه با همین شیوه زندگی کرد.
رمضان، پسر ماشاالله فرخرو، نخستین مداح دولتآباد بود که در دهه20 نخستین تعزیه را در دولتآباد که قریهای بین تهران و ری بود راه انداخت. رمضان از بدو کودکی در رکاب و عتاب پدر، الفبای تعزیه را آموخت و 5ساله بود که برای نخستین بار نقش «طفل زیر بته» را بازی کرد. سیدقاسم هادیپور، یکی از اهالی قدیمی دولتآباد، رمضان فرخرو را از مخالفخوانهای اسم و رسمدار شهرری میداند و میگوید: «رمضان فرخرو سالها در رکاب و عتاب پدرش فوت و فن تعزیه را یاد گرفت. وقتی به سن جوانی رسید نقشهای مختلفی به او دادند که یکی از آنها، نقش شمر بود که جزو مهمترین نقشهای تعزیه است. او آنقدر این نقش را خوب ایفا میکرد که رفتهرفته به «خسروشمر» معروف شد و تا واپسین روزهای عمرش میگفت به این لقب افتخار میکند. رمضان فرخرو جزو معدود تعزیهخوانهایی بود که نقش اشقیا و اولیا را توامان به بهترین شکل اجرا میکرد.»
رمضان فرخرو جزو نخستین افرادی بود که در دهه40 تعزیهخوانی را در دولتآباد رونق داد. حسین، برادر بزرگترش هم نقش امام را بازی میکرد و جالب اینکه خسرو در آن سالها تنها مخالفخوانی بود که به اندازه موافقخوانها مورد توجه و احترام مردم قرار میگرفت. قاسم هادیپور ساخت حسینیه تاریخی دولتآباد را نتیجه کوشش رمضان فرخرو در رونق بخشیدن به تعزیهخوانی میداند: «او در جوانی یک گروه تعزیه تشکیل داد و به آموزش بچههای کمسن و سال مشغول بود. گروه تعزیهخوانهای دولتآباد هر روز بزرگتر میشد تا اینکه تصمیم گرفت حسینیهای بسازد که مکانی دائمی برای تمرین و آموزش و اجرای تعزیه باشد. همه داراییاش، خانهای قدیمی در میدان خراسان و یک قطعه زمین کشاورزی حوالی شهرری بود که هر دو را فروخت. بعد در دولتآباد زمین خرید و سنگ بنای حسینیه دولتآباد را گذاشت.»
حسینیه «دوشهید تعزیهخوان» اکنون نامی آشنا برای همه اهالی دولتآباد و جایی برای آموزش جوانان علاقهمند به تعزیهخوانی است. استعدادهای جوان به این حسینیه میآمدند تا الفبای تعزیه و رسم عاشقی را از خسروشمر که مشهورترین مخالفخوان ری و تهران بود بیاموزند. هادیپور درباره آخرین سکانسهای زندگی خسروشمر در محله دولتآباد میگوید: «خسروشمر، پشت آن چهره با صلابت قلب رئوفی داشت و بچههای محله او را عموخسرو صدا میزدند. او نام حسینیه «دوشهید» را بعد از شهید شدن محسن بهروزی و رضا نوبخت، 2نفر از شاگردانش، انتخاب کرد و امروز یکی از تخصصیترین مراسم تعزیه در همین مکان برگزار میشود.» رمضان فرخرو یک دهه قبل از فوتش لقب «معینالبکاء» را از بنیاد ملی تعزیه دریافت کرد و در سال1399 بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت.