پول پاروکردن با فیلم کمدی
گفتوگو با بهمن گودرزی، کارگردان فیلم «هاوایی» که در اکران آنلاین موفق بوده است
هلیانصیری-روزنامهنگار
«هاوایی» ساخته بهمن گودرزی با فروشی بیش از 83میلیارد تومان سومین فیلم پرفروش سال 1402بود و یکی از فیلمهای پرمخاطب اکران آنلاین امسال است. این فیلم هم مثل دیگر کارهای گودرزی در ژانر کمدی است. مثلث حیایی، گودرزی و شایسته تقریبا به فرمول موفقیت در گیشه دست پیدا کرده و با توجه به موفقیت فیلمهای کمدی در گیشه باید انتظار داشت دیر یا زود فیلم دیگری از این تیم را بر پرده سینماها ببینیم. محور گفتوگو با گودرزی فیلم «هاوایی» بود و البته درباره شرایط سینمای ایران هم با او حرف زدیم.
«هاوایی» در شروع به موضوع مهاجرت ورزشکاران میپردازد، اما هرچه جلوتر میرود از این موضوع اجتماعی فاصله میگیرد. چرا؟ آیا ملاحظات خاصی باعث این اتفاق شده است؟
قصه اصلی «هاوایی» مسئله مهاجرت غیرقانونی و بهاصطلاح نخ تسبیح ماجراست که در کنار آن داستانهای فرعی اضافه میشود و قصه شاخ و برگ میگیرد تا در خدمت خط اصلی داستان درآید. این اتفاق باعث میشود قصه جذابتر پیش برود. اینکه 90دقیقه صرفا از یک موضوع حرف بزنیم، درام را تحت الشعاع قرار میدهد و آن را زیر سؤال میبرد. از نظر من حتی «هاوایی» شاید بیش از اندازه هم به موضوع مهاجرت غیرقانونی پرداخته است.
متأسفانه تعداد فیلمهایی که برای گرفتن خنده از مخاطبان خود که بدیهیترین وظیفه یک فیلم کمدی است، دست به دامن حرفهای رکیک، شوخیهای سخیف و... میشوند کم نیست. برای گرفتار نشدن در این وضعیت چه راهکارهایی اندیشیدهاید؟
خنده گرفتن از مخاطب به بضاعت فیلمنامه، خلاقیت کارگردان و تیم تولید بازمیگردد. در سالهای اخیر شاهد این بودیم که به واسطه رونق سینمای کمدی هرکس در زمینههای دیگر شکست خورده، تصور کرده که با ساخت فیلم کمدی میتواند پول پارو کند. اما گیشه سینما ما را به این نتیجه رساند که چنین تصوری غلط و تماشاگر باهوشتر از این حرف هاست که بخواهد فریب فیلم بهاصطلاح کمدینما را بخورد. سازنده یک اثر کمدی باید خود طنازی داشته باشد و همراه با لطافت قصه خود را تعریف کند و بعد بتواند فیلمی خلق کند.
این اثر بهدلیل مهاجرت بازیگر فیلم به خارج از کشور تا چه اندازه با مشکل روبهرو شد؟
مهاجرت ایشان تأثیری روی فیلم ما نداشت و حتی یک پلان هم از بازی ایشان در «هاوایی» کم نشد. ناگفته نماند که تمام سکانسهایی که برای ایشان نوشته شده بود، فیلمبرداری شد به غیراز یک سکانس که بعد از مهاجرت ایشان آن را فیلمبرداری کردیم و اساسا آن را تغییر دادیم. مهاجرت ایشان تنها باعث تأخیر در صدور پروانه نمایش شد.
چرا نام فیلم از «رقصنده» به «هاوایی» تغییر کرد؟ و چرا دیر به پرده سینما رسید؟
تعویض نام فیلم توفیق اجباری بوده است؛ «رقصنده» اسم ایدهآل ما برای فیلم بود اما وزارت ارشاد با آن مخالفت کرد و در اسمهایی که پیشنهاد دادیم با «هاوایی» موافقت شد. استقبال از فیلم نشان میدهد که اسم آن نیز روی اثر نشسته و مخاطب توانسته با آن ارتباط برقرار کند.
آیا از شرایط اکران عمومی فیلم خود راضی بودید؟
«هاوایی» در شرایطی اکران شد که همچنان نمایش عمومی برخی از فیلمها که بیش از 6ماه روی پرده بودند، ادامه داشت. در حقیقت با تصمیم غیرکارشناسی مسئولان وزارت ارشاد تروخشک با هم سوخت و متأسفانه دستهای پنهان باعث شد فیلمی که حقش بود و طبق اساسنامه شورای صنفی و مقررات باید 14هفته روی پرده میماند، با وجود استقبال و درخواست پخش کننده، سینماداران و سازندگان این فیلم از حق خود در اکران و زمان نمایش کوتاه باز بماند و امیدوارم کسانی که این تصمیم را گرفتند، خواب راحتی داشته باشند.
نزدیک به یکسال است که گیشه سینمای ایران در دست فیلمهای کمدی است و شاید بعضا دو،سه فیلم کمدی به فروش بالا دست پیدا کنند.
هیچ تضمینی نیست که این اتفاق ادامهدار باشد. اگر سطح کیفی فیلمها در هر ژانری بهگونهای باشد که سطح سلیقه تماشاگر را پایین نیاورد و به شعورش توهین نکند، استقبال مداوم خواهد بود. اما اگر بخواهیم به سادهانگاری و هجو ادامه دهیم، به ورطه تکرار میافتیم و استقبال از اینگونه آثار از بین خواهد رفت.
مکث
کمدی، ژانر ایدهآل من نیست
نمیتوانم بگویم ژانر ایدهآل من کمدی است؛ بلکه فیلم اجتماعی و ملودرام جزو ایدهآلهایم محسوب میشود. ساختههای متعددی هم در این زمینه داشتم اما پس از موفقیت فیلم اولم یعنی«شيش و بش»، مسیر من به واسطه ذائقه تهیهکنندگان و سرمایهگذاران تغییر کرد و باعث شد بیشتر در این ژانر فعالیت کنم. اگرچه ژانر کمدی را دوست دارم اما جزو اولویتم نیست. از سوی دیگر وقتی سینمای اجتماعی نداریم و سوژههای اجتماعی عملا پروانه ساخت نمیگیرند یا ممیزی و خنثی میشوند، پس تلاش میکنم ژانری را که در آن به موفقیت رسیدهام، دنبال کنم و بتوانم دنیا و آخرت را با اولویت دوم پیش ببرم.