اشتباهات داخلی نگاه مغرضانه خارجی

محمود گبرلو؛ منتقد سینما


«سینمای ایران» تنها شاخص افتخار فرهنگی نظام جمهوری اسلامی در دنیا به‌ عنوان بهره‌گیری مطلوب از جهان تکنولوژی مدرن محسوب می‌شود و هنرمندان سینمای ایران هم در همه حرکت‌های تبلیغاتی، سیاسی و اجتماعی نظام پیشقدم بوده و بدون منت در این راه فعالیت کرده‌اند. لازمه این پذیرش و تأیید و پیشرفت، قبول روایت نوآورانه و خلاقانه فیلم ایرانی از جهان امروز ایران و رمز این پذیرش، موفقیت و بهره‌برداری بوده و است.
حال که این پدیده مدرن به اوج شکوفایی و مایه افتخار و سربلندی رسیده به جای بهره‌برداری مطلوب‌تر و تأثیرگذارتر، برخی با طرح سؤالات شک‌برانگیز و موضوعاتی توهم ساز، هم از پیشرفت و موفقیت این سکوی پرتاب جلوگیری به عمل آوردند، هم روحیه سرد و ناامیدی را در میان سینماگران ایرانی پراکنده ساختند و هم اینکه خودشان، چراغ روشن و شفافی را برای این مسیر نساختند و روشن نکردند. نمونه‌اش اوضاع و احوال این سال‌های حضور فیلمسازان ایرانی در جشنواره بین‌المللی فیلم کن است که تبدیل به لشکرکشی سینماگران ایرانی شده و متولیان درمانده‌اند که با این پدیده خودساخته چه بکنند.
در سال‌هایی یک یا 2 فیلم یا فیلمساز با مضامینی به زعم برخی تلخ و سیاه به جشنواره‌های خارجی می‌رفتند و گاهی جمله‌ای یا حرکتی غیرمعمول انجام می‌دادند که قابل تحمل، تامل و گاه نقد و نظری مخالف بود، اما آمارهای این سال‌ها بسیار فاجعه است.
اینکه نزدیک به 70 فیلم متقاضی شرکت در یک جشنواره خارجی بودند بدون آنکه سیستم نظارتی از آمار آن مطلع باشد و اگر هم باشد نقش و تأثیری ندارد و یا فیلمساز ایرانی مخفیانه از مرز خارج می‌شود و با افتخار با فیلمی که مخفیانه و بدون مجوز ساخته در جشنواره حضور می‌یابد. البته واضح است که از بازارهای جهانی سینمایی نمی‌توان فاصله گرفت، تنها راه ورود بر پرده‌های سینما و قاب تلویزیون جهان و انتشار و ترویج فرهنگ ایران برپایه اندیشه‌های انقلابی، اسلامی همین بازارهای جهانی است که در دل جشنواره‌ها قرار دارند، آن هم با زبان، تکنیک و روش روز که قابل درک و فهم برای فیلم‌بین‌های جهان امروز باشد.