محمودرضا کبیری یگانه
فلسفه نامگذاری‌های مناسبت‌های مختلف در تقویم رسمی سالانه کشور، توجه و تمرکز بر محتوای آن نامگذاری است؛ 27اردیبهشت‌ماه نیز در تقویم‌های جهانی و هم تقویم رسمی ایران به‌عنوان روز ارتباطات و روابط‌عمومی به شمار می‌آید. تا پیش از یکی دو دهه اخیر گرچه واحد روابط‌عمومی در سازمان‌ها و دستگاه‌های مختلف کم و بیش وجود داشت اما ماموریت و شرح وظایف آن به امور ساده و حداقلی محدود می‌شد، اما صنعت روابط‌عمومی در 2دهه اخیر با تغییرات و پیچیدگی‌های پرشماری همراه بوده است؛ امروزه روابط‌عمومی قلب تپنده هر سازمانی به شمار می‌آید و به جرأت می‌توان ادعا کرد هیچ دستگاه و سازمانی بدون اتکای به یک روابط‌عمومی فعال، پویا، تعاملی و هوشمند نمی‌تواند به اهداف متعالی خود دست یابد. روابط‌عمومی امروز شامل مجموعه مختلف و متنوعی از دانش، تخصص و مهارت همچون رسانه، تصویر، گرافیک، نویسندگی، آینده‌پژوهی، افکارسنجی، مخاطب‌شناسی، نظرسنجی، ارتباطات، شفافیت، اقناع‌بخشی، روشنگری، جهت‌دهی، انتقال پیام، تعامل، پاسخگویی، مطالبه‌گری و... است. امروزه نمی‌توان با اتکای به روابط‌عمومی‌های سنتی، منافع و اهداف سازمان و دستگاه‌ها را محقق کرد. از این‌رو شغل روابط‌عمومی در زمره ششمین شغل پر استرس در دنیا به شمار می‌آید، این استرس و سختی برای روابط‌عمومی‌هایی که رویکرد سیاسی و اجتماعی دارند، صدچندان است، اقناع و تنویر افکار عمومی، پاسخگویی و روشنگری درخصوص پیدا و پنهان جنگ رسانه و جنگ شناختی یکی از ماموریت‌های سخت و پر استرس روابط‌عمومی‌ها به شمار می‌آید که اگر با تخصص، دانش و تجربه کافی همراه نباشد، یک سازمان را آبستن حوادث و تبعات پرشمار خواهد کرد. به‌عنوان مثال گرچه بخش زیادی از وظایف محوله روابط‌عمومی‌ها، امورات روزانه، مکاتبه، خبر، تصویر، تولید محتوا و... است اما کوچک‌ترین خطا و اشتباهی در هرکدام از همین موارد عادی و ساده، به سوژه‌ای برای شبکه‌های اجتماعی تبدیل خواهد شد، به‌عبارتی شاید روزانه ده‌ها خبر و تولید محتوا از سوی روابط‌عمومی‌ها منتشر شود و افکار عمومی بسیاری از آنها را درنظر نگیرد، اما قطعا کوچک‌ترین خطایی در همین تولید محتوا با بازدیدهای میلیونی و نقد و مخالفت مواجه می‌شود.
آنچه روابط‌عمومی‌ها را در ایفای رسالت خود یاری می‌دهد فهم و ادراک مدیران بالادستی از ظرفیت‌ها، اختیارات، شرح وظایف و محدودیت‌های روابط‌عمومی است که می‌تواند فعالان عرصه روابط‌عمومی را در مسیر فعالیت خود باانگیزه‌تر و کوشاتر کند. این مولفه در کنار وجود نیروهای متخصص و کاردان در حوزه روابط‌عمومی، باعث ارتقای جایگاه و نقش روابط‌عمومی در هر مجموعه و دستگاهی خواهد شد. یکی از تأکیدات مهم رهبری در سال‌های گذشته، افزایش مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف بوده است، از حماسه سیاسی گرفته تا امسال که جهش تولید با مشارکت مردم نام گرفته است، تحقق این شعار در گرو عزم جدی، استراتژی و تاکتیک‌های نوین روابط‌عمومی‌ها در افزایش مشارکت و هنر ارتباط با شهروندان در موضوعات مختلف است؛ هنر، مهارت، خلاقیت و توجه روابط‌عمومی‌ها می‌تواند شهروندان را در مشارکت در امور مختلف تهییج، تشویق و یا بی‌انگیزه و دلسرد کند، از این‌رو ارتقای نقش و جایگاه روابط‌عمومی‌ها در هر سازمان و مجموعه‌ای از اولویت بالایی برخوردار است؛ مطالبه‌ای که گرچه بارها و بارها تکرار شده، اما تا تحقق آن فاصله معناداری وجود دارد.
روابط‌عمومی و دغدغه‌ای به نام مشارکت مردم
*معاون ارتباطات و امور بین‌الملل شورای اسلامی شهر تهران
