آنالیز سیاسی مجلس دوازدهم

علیرضا احمدی-روزنامه‌نگار

با اعلام نتایج نهایی انتخابات دور دوم مجلس دوازدهم ازسوی ستاد انتخابات کشور، فهرست نمایندگان خانه ملت تکمیل شد تا همه‌چیز برای برگزاری افتتاحیه دوره جدید مجلس شورای‌اسلامی در 7خردادماه 1403آماده باشد؛ مجلسی که ترکیب اصلی آن را نمایندگان اصولگرا تشکیل می‌دهند.تکلیف 45کرسی باقيما‌نده مجلس دوازدهم در حالی با انتخابات روز جمعه مشخص شد که بررسی‌ها نشان می‌دهد اصولگرایان پیروز قاطع 2 دور انتخابات مجلس در 11اسفندماه 1402و 21اردیبهشت‌ماه 1403بوده‌اند. 16کاندیدای راه یافته به مجلس از حوزه انتخابیه تهران همگی از جریان‌های اصولگرایی هستند. بررسی‌ها در 21حوزه انتخابیه دیگر نشان می‌دهد حدود 8کاندیدای متمایل به جریان مستقل و اصلاح‌طلبی نیز به بهارستان راه یافته‌اند.در مجموع اما، بررسی‌ نتایج دور دوم انتخابات مجلس نشان می‌دهد کاندیداهای فهرست «شورای‌ائتلاف – پایداری» و «امنا» بیشترین تعداد راه‌یافتگان به مجلس را به‌خود اختصاص داده‌اند.

شورای‌ ائتلاف
یکی از فهرست‌های انتخاباتی 21اردیبهشت‌ماه، به‌ویژه در تهران، لیست مشترک شورای اتئلاف نیروهای انقلاب و جبهه پایداری با عنوان «جبهه انقلاب» بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد 6کاندیدای این فهرست در تهران موفق به جلب نظر رای‌دهندگان شده‌اند و توانسته‌اند به مجلس راه یابند که نام 4نفر از آنها در دیگر فهرست‌های جریان اصولگرایی نیز وجود داشته‌است. ازسوی دیگر در 21حوزه انتخابیه دیگر نیز حدود 12کاندیدای ائتلاف شانا – جبهه‌پایداری به مجلس راه یافته‌اند. این درحالی است که ائتلاف شانا – جبهه‌پایداری در دور نخست نیز حدود 93منتخب را به‌خود اختصاص داده بود.

شورای‌وحدت
شورای وحدت اصولگرایان نیز از دیگر گرایش جریان اصولگرایی در 2 دور انتخابات مجلس شورای اسلامی بود که منوچهر متکی، به‌عنوان سرلیست این جریان در دور نخست به مجلس راه یافت. شورای وحدت در دور دوم نیز فهرست انتخاباتی منتشر کرد؛ فهرستی که بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود 12کاندیدای مورد حمایت این جریان، که بخش قابل‌توجهی از نام‌های آن با دیگر فهرست‌های اصولگرایی مشترک بوده‌اند، به مجلس دوازدهم راه یافته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی دو کاندیدای مورد حمایت شورای وحدت در سایر حوزه‌های انتخابیه نیز در دور دوم به مجلس راه یافته‌اند.

امنا
ائتلاف نیروهای مردمی انقلاب اسلامی از دیگر جریان‌های اصولگرایی به‌شمار می‌رود که سهم قابل‌توجهی از منتخبان دور دوم انتخابات مجلس را به‌خود اختصاص داده‌است. در شرایطی که از 30کاندیدای تهران این گرایش در دور نخست 7نفر انتخاب شده بودند، در دور دوم نیز 11کاندیدای فهرست امنا از تهران به مجلس راه یافتند تا این گرایش اصولگرایی یکی از موفق‌ترین فهرست‌های انتخاباتی نام بگیرد. این در حالی است که بررسی‌ها نشان می‌دهد در دیگر حوزه‌های انتخابیه نیز یک کاندیدای مورد حمایت جریان امنا به مجلس راه یافته‌است.

کاهش تعداد نمایندگان زن
کاهش تعداد نمایندگان زن در مجلس، یکی از نکات قابل‌توجه در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای‌اسلامی به‌شمار می‌رود. در شرایطی که تعداد نمایندگان زن در مجلس یازدهم 16نفر بود، در دوره دوازدهم 14نماینده زن در بهارستان حضور خواهند داشت. این درحالی است که تعداد نمایندگان زن مجلس دهم 17نفر بود. راهیابی «بهشید برخوردار» به‌عنوان نماینده زرتشتیان به مجلس دوازدهم، آن‌هم برای نخستین‌بار، یکی از نکات‌ جالب توجه حضور زنان در این دوره مجلس به‌حساب می‌آید. ازسوی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد از 14منتخب زن مجلس دوازدهم 7نفر سابقه نمایندگی دارند.

ویژگی مهم انتخابات مجلس دوازدهم
احمد وحیدی، وزیر کشور در جریان نشست‌خبری اعلام پایان انتخابات دوازدهمین دوره انتخابات مجلس به تشریح موضوع‌های مهمی پرداخت که در ادامه می‌خوانید.میزان مشارکت در این مرحله در مقایسه با مرحله دوم سال‌های قبل ۶ تا ۷ درصد بیشتر بود.به‌طور معمول مشارکت دور دوم انتخابات‌ها از دور نخست کمتر است که موضوعی طبیعی تلقی می‌شود.با وجود خواست دشمنان، رقابت کاملا جدی در میدان اتفاق افتاد و با دقت و کاری که انجام شد تمام نقشه‌ها در حوزه امنیت و سلامت نقش برآب شد.از مردم بزرگوارمان قدردانی می‌کنم که با حضور خود، برگ زرین دیگری در تاریخ انقلاب اسلامی رقم زدند.یکی از دستاوردهای ارزشمند این دوره از انتخابات، برگزاری انتخابات الکترونیک بود.


خاص‌ترین‌های انتخابات

ورود نخستین خواهر و برادر به مجلس
راهیابی یک خواهر و برادر به مجلس برای نخستین‌بار را می‌توان یکی از جالب‌ترین رویدادهای انتخابات مجلس دوازدهم دانست. درحالی‌که در دور نخست فاطمه جراره از حوزه انتخابیه بندرعباس به مجلس راه یافته بود، در دور دوم برادر او، ابوالقاسم جراره ازسوی مردم تهران به نمایندگی انتخاب شد تا شاهد حضور نخستین خواهر و برادر در مجلس باشیم. این اتفاق جالب درحالی است‌که در دوره‌های گذشته نیز شاهد حضور خانوادگی در مجلس  بوده‌ایم. به‌عنوان مثال در مجلس دهم سیدمصطفی ذوالقدر نماینده مردم میناب بود و دختر وی، سیده فاطمه ذوالقدر از تهران به خانه‌ملت راه یافت. حسن کامران و نیره اخوان بی‌طرف هم زن و شوهری هستند كه در چند دوره مجلس نمایندگی مردم اصفهان را برعهده داشتند.

مسن‌ترین و جوان‌ترین نمایندگان
پرونده ماراتن سیاسی انتخابات مجلس دوازدهم در حالی بسته شد که بررسی‌ها نشان می‌دهد علی‌عسکر ظاهری، منتخب مسجدسلیمان و حسینعلی شهریاری، منتخب زاهدان، هر دو متولد سال1330شمسی، مسن‌ترین نمایندگان مجلس دوازدهم به‌حساب می‌آیند. ازسوی دیگر روح‌الله نجابت، منتخب شیراز و زرقان، عباس قدرتی‌زوارم منتخب شیروان و عبدالحسین همتی سراپرده منتخب زرند و کوهبنان، هرسه متولد 1368شمسی، جوان‌ترین نمایندگان این دوره مجلس هستند. براساس آیین‌نامه داخلی مجلس، هیأت‌رئیسه سنی ازمیان مسن‌ترین و جوان‌ترین نمایندگان انتخاب خواهد شد.