آغاز ماراتن انتخابات هیأت رئیسه مجلس دوازدهم

سیده‌زهرا عبداللهی؛ روزنامه‌نگار

  موعد سالانه انتخاب هیأت رئیسه
سه‌شنبه، ۶ خرداد، صحن مجلس دوازدهم میزبان رویدادی است که هر سال تکرار می‌شود اما اهمیت آن کمتر از روزهای قانون‌گذاری نیست؛ انتخابات هیأت رئیسه برای سال دوم کاری نمایندگان.
این انتخاب طبق ماده ۱۲ آیین‌نامه داخلی مجلس، به صورت سالانه برگزار می‌شود و رئیس، دو نایب‌رئیس، شش دبیر و سه ناظر برای یک سال آینده برگزیده می‌شوند.

  ریاست؛ اصلی‌ترین کرسی رقابت
در رأس این انتخابات، جایگاه ریاست مجلس قرار دارد؛ کرسی‌ای که محمدباقر قالیباف در آن نشسته و حالا در آستانه تکرار دوباره این مسئولیت است. عملکرد یک‌ساله قالیباف، چه در اداره جلسات علنی و چه در پیگیری مسائل اقتصادی و نظارتی، از سوی بسیاری از نمایندگان «قابل قبول» و «منسجم» توصیف شده است.

  نمایندگان چه می‌گویند؟
در میان اظهارات نمایندگان، برای ریاست مجلس محمدرضا رضایی کوچی، نماینده جهرم، گفته است: «در این شرایط پیچیده اقتصادی، نیازمند مدیریتی هستیم که هم تجربه داشته باشد و هم تعامل بلد باشد.»

  ضرورت عقلانیت در انتخاب
برخی دیگر از نمایندگان نیز بر لزوم عقلانیت و ثبات در ترکیب هیأت رئیسه تأکید کرده‌اند. حمیدرضا گودرزی، نماینده الیگودرز، معتقد است: «ما باید افرادی را انتخاب کنیم که مجلس را در مسیر آرام، منسجم و کارآمد هدایت کنند.»

  ساختار انتخابات؛ رأی مخفی و رقابتی
انتخابات ریاست و اعضای هیأت رئیسه، به صورت رأی‌گیری مخفی و با برگه انجام می‌شود. برای کرسی ریاست، کسب اکثریت مطلق در مرحله نخست الزامی است و در صورت نیاز، مرحله دوم با اکثریت نسبی برگزار می‌شود. سایر اعضا نیز با رأی نسبی انتخاب می‌شوند.

  رقابت در بخش نواب رئیس
در بخش نواب رئیس، چهره‌هایی چون علیرضا منادی، حمیدرضا حاجی‌بابایی، عبدالرضا مصری، علی نیکزاد، حسینعلی حاجی‌دلیگانی و مجتبی ذوالنوری و برخی دیگر نامزد شده‌اند. پیش‌بینی می‌شود این بخش نیز با رقابت بالایی همراه باشد؛ به‌ویژه با توجه به توازن قوا میان فراکسیون‌ها و چهره‌های ائتلافی.

  دبیری و نظارت؛ چهره‌های تکراری و جدید
در بخش دبیران و ناظران، برخی چهره‌ها در پی تمدید حضور خود هستند. از جمله نامزدهای مطرح می‌توان به احمد نادری، روح الله متفکر آزاد، محمد رشیدی، جلیل میرمحمدی، اکبر رنجبرزاده، صدیف بدری، عالیه زمانی، فاطمه مقصودی و احسان قاضی‌زاده هاشمی و عباس پاپی زاده اشاره کرد. علاوه بر این تعداد دیگری از نمایندگان هم برای این جایگاه ثبت‌نام کرده‌اند که تاکنون اعلام رسمی نکرده‌اند. ورود چهره‌های جدید به این فهرست، نشان‌دهنده پویایی فضای داخلی مجلس است.

  سوگند هیأت رئیسه جدید
پس از انتخاب نهایی، اعضای هیأت رئیسه باید در صحن علنی سوگند بخورند. بر اساس آیین‌نامه داخلی، آنان متعهد می‌شوند که با رعایت بی‌طرفی، آیین‌نامه را اجرا و در رأی‌گیری‌ها و اداره مجلس از مصالح شخصی و جناحی دوری کنند.

  وزن‌کشی فراکسیون‌ها
این انتخابات، نه‌تنها درباره ترکیب هیأت رئیسه است، بلکه نوعی وزن‌کشی سیاسی فراکسیون‌ها و جریان‌های درون مجلس نیز به حساب می‌آید.

  نگاه به افق پیش‌رو
انتخابات هیأت رئیسه امسال، در حالی برگزار می‌شود که مجلس دوازدهم یک چهارم از مسیر خود را سپری کرده است؛ از این رو، بسیاری از ناظران، انتخابات ۶ خرداد را نقطه عطفی برای ارزیابی عملکرد نمایندگان و جهت‌گیری مجلس در سال حساس پیش‌رو می‌دانند.

  ریاست باثبات یا تغییر؟
اگرچه زمزمه‌هایی از احتمال نامزدی چهره‌های جدید برای ریاست شنیده می‌شود، اما فضای عمومی به نفع تداوم ریاست قالیباف تحلیل می‌شود؛ رئیس مجلسی که حالا به یکی از مهره‌های کلیدی در معادلات قوای سه‌گانه تبدیل شده است.

  پیامی به مردم
در نهایت، ترکیب هیأت رئیسه جدید، پیامی مهم برای افکار عمومی، دولت و نهادهای حاکمیت خواهد داشت. پیامی که نشان خواهد داد که مجلس دوازدهم در تداوم مسیر پایداری، عقلانیت و هم‌افزایی حرکت می‌کند.