پاریس بدون روتوش

محمد سرابی-روزنامه‌نگار

مسافرانی که به پاریس می‌روند تصویری متفاوت با آنچه قبلا خیال می‌کردند می‌بینند. این شهر را در فرهنگ گردشگری، شهر نور می‌نامند که نشانه  شب‌های زیبای آن است، اما روز‌ها شهر چهره دیگری پیدا می‌کند. زباله‌، موش و بوی ناخوشایند بعضی از جنبه‌های دیگر زندگی در پاریس است که زیبایی شهر را مخدوش می‌کنند.

زباله‌های کنار خیابان
6ماه قبل خبرگزاری یورونیوز در گزارشی با اشاره به فضای غیرواقعی سریال نتفلیکس با نام «امیلی در پاریس» نوشت که این شهر شباهتی به تصور گردشگران از آن ندارد. سال2023 اعتصاب رفتگران شهری باعث توده‌شدن زباله‌ها در خیابان‌ها شد که مقصر آن دولت امانوئل مکرون و سیاست‌های اقتصادی آن در زمینه‌هایی مانند بازنشستگی شناخته شد. اعتصاب رفتگران وقتی شروع شد که دولت مکرون سن بازنشستگی را 2سال بالا برد و به حدود 60سال رساند.10 روز از اعتصاب نگذشته بود که شهر، دیگر قابل تحمل نبود؛ چیزی در حدود 5هزار تن کیسه زباله در خیابان‌ها روی هم جمع شده بود. این عدد در مواقعی به 10هزار تن هم رسید. همین اتفاق نشان داد که موضوع جمع‌آوری زباله چقدر در پایتخت فرانسه دارای اهمیت است. اگر موضوع فقط به اعتصاب بستگی داشت باید با پایان اعتصاب‌ها مشکل حل می‌شد، اما مشکل زباله‌ها همچنان ادامه دارد. سال گذشته سایت بیزنس اینسایدر از یک شخصیت پرمخاطب شبکه تیک‌تاک خبر داد که به پاریس سفر کرده و تصاویر زننده‌ای از کثیفی خیابان‌های اطراف برج ایفل در حساب کاربری خود منتشر کرده است. این شخص 27میلیون نفر دنبال‌کننده داشت و تصاویر به‌سرعت پخش شدند. او گفته بود پاریس اصلا چیزی که تصور می‌شود نیست و شاید شب‌ها زیبا باشد؛ اما روز‌ها زباله را در همه خیابان‌هایش می‌بینید. خیابان‌ها با گرافیتی پوشانده شده و بوی بدی به مشام می‌رسد.

همزیستی با موش
بعد از چند قرن مبارزه با موش‌ها، آنا هیدالگو، شهردار پایتخت فرانسه، سال قبل اظهار کرد که به جای مبارزه با موش‌ها باید آموخت که با آنها زندگی کرد. ظاهرا تمام برنامه‌های مبارزه با این حیوانات موذی شکست خورده است. سال2017 بود که استفاده گسترده از سم‌های مختلف برای جلوگیری از تکثیر موش‌ها اجرا شد، اما به نتیجه مورد نظر نرسید و جمعیت موش‌ها ثابت ماند. اظهارات هیدالگو درباره همزیستی با موش‌ها با گذشت یک سال همچنان دستمایه تمسخر شده است. به گزارش فوربز، پاریس یکی از 4شهر جهان با بیشترین جمعیت موش‌هاست.

حشرات گزنده در مترو
پاییز سال گذشته وب‌سایت پولیتیکو در گزارشی طنزآمیز از افزایش تعداد ساس در آپارتمان‌های گردشگری و حتی واگن‌های متروی پاریس خبر داد. امانوئل گرگوار، معاون شهردار پاریس، دراین‌باره گفته بود که بیشترشدن تعداد ساس‌ها از یک مشکل بهداشت عمومی به یک وضعیت اضطراری ملی تبدیل شده است! در سال1950ساس‌ها نابود شده بودند و اگرچه در سال‌1990 هم مشکل وجود ساس و حشرات گزنده در شهر گزارش شده بود، شدت زیادی پیدا نکرد. بااین‌حال در میانه سال2023 تعداد ساس‌ها در شبکه حمل‌ونقل پاریس و فرودگاه شارل‌دوگل به جایی رسید که شهرداری به اداره‌کنندگان مترو و اتوبوس اخطار داد تا صندلی‌ها را با مواد شیمیایی ضدعفونی کنند. در همین زمان گاردین گزارش داد که تصاویر و ویدئو‌هایی از حشرات گزنده و خونخوار منتشر شده است و درنتیجه بعضی از مسافر‌ها از نشستن روی صندلی‌ها خودداری می‌کنند. روزنامه پاریزین از رسیدن حشرات به رختخواب‌های منازل مسکونی خبر داد که منجر به وحشت خانواده‌ها از این موجودات شده است. ماجرا وقتی به سطح سیاسی کشیده شد که ماتیلدا پانوت، رئیس یکی از احزاب چپ‌گرای پارلمان فرانسه، ظرف شیشه‌ای‌ کوچکی را که درون آن چند ساس قرار داشت به پارلمان برد و حین سخنرانی خود به رسانه‌ها نشان داد. او گفت زمانی که شرکت‌های سمپاشی برای پاکسازی خانه‌ها پول زیادی می‌گیرند و بعضی از ‌آدم‌ها به‌دلیل هراس از حمله این حشرات خواب آرام ندارند، دولت باید موضوع حشرات گزنده پاریس را به‌صورت یک معضل بهداشت عمومی به رسمیت بشناسد.  سال2023 مجله میرور عکس‌هایی منتشر کرد و از انبوه تشک‌ها و رختخواب‌هایی خبر داد که به‌عنوان زباله در گوشه و کنار پاریس دور انداخته شده بودند.

بوی ادرار در پیاده‌رو
بوی ناخوشایند خیابان‌های پاریس یکی از موضوع‌هایی است که در ویدئو‌های تیک‌تاکر‌ها و یوتیوبر‌ها و کسانی که از سفر‌های خود به این شهر تصاویر زنده پخش می‌کنند، دیده می‌شود. معضل بوی خیابان‌ها حداقل از دوران ناپلئون در پاریس ثبت شده است. ادرارکردن در خیابان‌ها از نظر قانونی ممنوع است، اما وقتی کسی بخواهد این کار را انجام دهد، قانون چطور می‌خواهد جلوی او را بگیرد؟ سال2017 نشنال جئوگرافیک گزارش داد که یک ایده برای حل این مشکل پیشنهاد شده است. ایده این بود که گلدان‌های پر از خاک‌اره در نقاط مورد علاقه ادرار‌کنندگان قرار داده شود و بعد از اینکه حسگر‌ها نشان دادند که ظرفیت آنها پر شده است، محتویات‌شان به نقاط دیگر منتقل شده، برای تولید کمپوست استفاده شود؛ البته با این شرط که کمپوست‌ به‌دست‌آمده از این راه فقط برای رشد گل استفاده شود و نه سبزیجات. سال بعد نیویورک پست هم از بوی ادرار در خیابان‌های تاریخی پاریس نوشت و از اینکه مسئولان با نصب این گلدان‌ها به‌دنبال حل مشکلند. اما ظاهرا این طرح و راهکار‌های مشابه به نتیجه خاصی نرسید؛ زیرا در سال2021 وب‌سایت یورونیوز گزارشی از 6شهر بدبوی اروپا منتشر کرد. دلیل آلودگی هوای بعضی از این شهر‌ها آلودگی صنعتی یا رشد گیاهان خاص بود، اما عامل بدبوشدن خیابان‌های پاریس، به‌گفته یورونیوز، «ادرار در خیابان‌ها» بود. ماجرا همینطور ادامه پیدا کردو سال گذشته میلادی، دافنه دنیس خبرنگار بی‌بی‌سی، ویدئویی منتشر کرد با این عنوان که «چرا مردان فرانسوی در خیابان ادرار می‌کنند؟»

آب آلوده رودخانه
پاریس تا مدتی دیگر میزبان بازی‌های المپیک تابستانی 2024 است. تا یک قرن پیش در سال1900 میلادی مسابقات شنای المپیک در رودخانه مرکز شهر، رود سن، برگزار می‌شد، اما الان امکان این کار وجود ندارد. میزان آلودگی به‌قدری زیاد است که نمی‌توان تن به آب زد.