کنت مونت کریستو یا نسخه ایرانی«اِزَل»؟

شقایق عرفی‌نژاد-روزنامه‌نگار

روز جمعه نخستین قسمت از سریال «قطب شمال» از شبکه نمایش خانگی منتشر شد. این سریال ساخته امین محمودی‌یکتاست و در آن فرزاد فرزین به‌عنوان شخصیت اصلی در کنار چهره‌هایی مثل بهادر زمانی، امیرحسین فتحی، آناهیتا درگاهی و نازنین بیاتی بازی می‌کند. محمودی‌یکتا پیش از این نوشتن فیلمنامه سریال‌های «ملکه گدایان» و «عقرب عاشق» را بر‌عهده داشته و قطب شمال نخستین ساخته اوست. داستان سریال به شکل خلاصه درباره همایون و ارغوان است که در آستانه ازدواج هستند، اما دوست همایون به نام سامان به‌دلیل علاقه خود به ارغوان برای رقیب عشقی خود پاپوش درست می‌کند و او را به زندان می‌اندازد تا بتواند با ارغوان ازدواج کند. اما همایون پس از آزادی از زندان و با چهره‌ای تغییریافته سراغ دشمنان خود می‌رود تا انتقام بگیرد.

عشق، خیانت و انتقام
داستان چندخطی درباره عشق، خیانت و انتقام را در بسیاری از سریال‌ها و فیلم‌ها می‌توان دید. در تیتراژ همین سریال هم داستان آن برگرفته از رمان کنت مونت کریستو از الکساندر دوما معرفی شده است، اما واقعیت این است که برای تماشاگر ایرانی و احتمالا برای سازندگان سریال، این داستان بیشتر از اینکه اقتباسی از کنت مونت کریستو باشد، کپی از سریال ترکی ازل است که در اوایل دهه 90، پخش شد. ازل هم البته به گواه سازندگانش برداشتی از رمان الکساندر دوما بود و داستان مرد جوانی را روایت می‌کرد که بعد از یک دزدی منتهی به قتل همراه دوستانش به زندان می‌افتد و دوستانش قتل را به گردن او می‌اندازند؛ حتی یکی از آنها با دختر محبوب او ازدواج می‌کند. او در زندان دچار سانحه می‌شود و صورتش را از دست می‌دهد، اما بعد از آزادی و پس از عمل صورت، با تغییر چهره‌ای که پیدا کرده، درصدد انتقام برمی‌آید.

شائبه کپی‌برداری از  سریال ازل
سریال ازل‌، از نخستین تجربه‌های برخورد تماشاگر ایرانی با سریال‌های ترکی بود و ماجراهایش با علاقه و کنجکاوی زیاد دنبال می‌شد؛ ضمن اینکه از نظر ساختاری هم در زمان خودش سریال موفقی محسوب می‌شد. بنابراین همیشه گزینه خوبی برای ساخت یک‌سریال ایرانی به‌شمار  می‌آمد. حالا آنطور که از قسمت اول قطب شمال برمی‌آید، این سریال هم درواقع نسخه ایرانی سریال ترکی ازل است که حالا باید دید چقدر مورد توجه تماشاگر قرار می‌گیرد. سریال برای قسمت اول نقدهای مثبت و منفی گرفته که البته نکته مشترک همه آنها همین اشاره به کپی‌برداری از سریال ازل است. بعضی نقدها پرداخت داستان را ناموفق دانسته‌اند و بعضی دیگر فرزاد فرزین را به‌دلیل شباهت به بهادر زمانی که این شخصیت را پیش از عمل صورت بازی می‌کند، انتخاب درستی برای این نقش دانسته‌اند. به هر حال قسمت‌های بعد مشخص خواهد کرد که این سریال فقط یک کپی از سریالی پربیننده است یا اثری فراتر از آن است.