نگاه
هیأت‌های‌امنای محلات تبلور نظام مردم‌سالاری دینی
پرویز سروری؛ نایب‌رئیس شورای شهر تهران
نفوذ و مشارکت مردم در حوزه‌های تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری، متفاوت از آنچه امروز در دنیا صورت می‌گیرد، در ایران تحت عنوان مردم‌سالاری دینی شکل گرفته است؛ یعنی جایی که بین دیانت و مشارکت تلفیق زیبایی ایجاد می‌شود و می‌توان گفت که این مدل در بحث مشارکت‌های اجتماعی تا قبل از وقوع انقلاب اسلامی، اگر بی‌نظیر نباشد، حداقل کم‌نظیر است. این موضوع به این دلیل برای جامعه انقلابی ما حائز‌اهمیت است که کشور ما یک کشور مردم‌پایه است و طبیعتا مشارکت و حضور مردم در عرصه‌هاي مختلف تصمیم‌سازی، تعیین‌کنندگی بسیار بالایی دارد.
همانطور که در عمر جمهوری اسلامی، پیوسته مانایی، بقا و حرکت پیش‌برنده خود را در جلوه‌های حضور مردم به نمایش گذاشته و در همه بن‌بست‌هایی که از سوی دشمنان القا می‌شد، این مردم بودند که آمدند و گشایش ایجاد کردند و جمهوری اسلامی را به جلو بردند. از این نظر این موضوع بسیار مهم است که ما چطور می‌توانیم نقاط ضعف مدل موجود را برطرف کنیم و تلاش کنیم زمینه حضور و ورود مردم را به همه حوزه‌های تعیین‌کننده نظام شکل دهیم. انتخابات گسترده‌ای که در جمهوری اسلامی انجام می‌شود از این دست است اما به اعتقاد من در میدان عمل، این شوراها هستند که از سطح روستا تا بالاترین سطح کشور یعنی بخش‌ها، شهرها، شهرستان‌ها و استان‌ها به مشارکت مردم شکل می‌دهند و به‌نوعی مردم را در همه حوزه‌ها دخیل می‌کنند. ما باید اما اشکالاتی که در اين قانون شوراها وجود دارد را آسیب‌شناسی کنیم. به‌صورت قاطع می‌توان گفت این قانون به‌دلیل بعضی اشکالاتی که در آن وجود دارد نتوانسته ظرفیت حضور مردم را به‌طور کامل تبلور بخشد. شفافیت در آرای نمایندگان شوراها در جلوگیری از آسیب‌هایی که امروز نظام شورایی کشور با آن مواجه است، مؤثر خواهد بود. اگر بتوانیم به‌عنوان یک مطالبه جدی، شفافیت رأی نمایندگان را در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در انتخاب شهردار و هیأت‌رئیسه و همچنین مصوباتی که شوراها دارند اجرایی کنیم، بسیاری از ناهمگنی‌ها و آسیب‌هایی که امروز وجود دارد، برطرف خواهد شد.
امروز روز مهمی برای تهران است؛ از این نظر که هیأتامنای محلات تهران به نوعی افتتاح می‌شود و تمام محلات به طريقي در اختیار نمایندگان حقیقی و حقوقی مردم قرار می‌گیرند. آغاز شوراهای کشور به‌ویژه شورای تهران با تولد شورایاری‌ها شکل گرفت و به اعتقاد من نظامنامه محلات، نقطه تکاملی شورایاری‌هاست؛ از این نظر که هم نهادها و سازمان‌های مرتبط با موضوع خدمات محلات را درگیر می‌کند و هم کسانی که از دل نمایندگان مردم جوشیده‌اند و به‌نوعی، تکامل‌یافته شورایاری‌ها در مدیریت محلات قرار می‌گیرند. این تلفیق، تلفیق مبارکی است که هم حضور نمایندگان مردم و هم حضور نمایندگان نهادها و سازمان‌های ذیربط و ذی‌نقش در شهر، در هیأتامنای محلات میسر می‌شود. به این شکل که هیأتامنای محلات شهر، کاملا در نیازهای روزمره مردم تنیده می‌شود و از مراکزی که باید خدمات‌دهی به مردم انجام دهند مثل کلانتری‌ها، آموزش و پرورش، بهداشت، سمن‌ها، هیئت‌ها و مساجد گرفته تا سازمان‌ها و نهادهای حقوقی، نمایندگانی در این شوراها دارند که می‌توانند با تعامل میان خود، بیشترین هم‌افزایی را در خدمت به مردم داشته باشند. قطعا ما این اقدام را آخرین اقدام نمی‌دانیم و در حرکتي جدید نظامنامه محلات را در آینده نزدیک آسیب‌شناسی خواهیم كرد و تلاش می‌کنیم که هر روز بهتر از دیروز مردم را در شکل‌گیری خدمات مناسب‌تر سهیم کنیم.
شهرداری هم به‌نوعی ظرفیت‌های خود را به محلات منتقل می‌کند تا محلات بتوانند خدمت را از ظاهر شهر به باطن شهر بیاورند. اینکه امروز می‌بینید چندهزار پروژه محلات شکل می‌گیرد به دليل وجود نمایندگان مردم و افراد مؤثر محلات در شورایاری‌ها بوده و با تشکیل هیأتامنای محلات شاهد گامی جدی در جهت شکل‌گیری نظام جدید مردم‌سالاری دینی خواهیم بود.
