اکوسیستم پارک‌های جنگلی درمعرض نابودی است

هادی کیا دلیری ؛ کارشناس جنگل

وقتی مشکلات درختان را مورد مطالعه قرار می‌دهیم با 2مشکل اصلی مواجه می‌شویم. یکی مربوط به درختان و گونه‌هایی است که در جنگل‌های طبیعی وجود دارند و دیگری مربوط به درختان و گونه‌های قرار گرفته در پارک‌های جنگلی دست کاشت است. درست است که این درختان در پارک‌های جنگلی طبیعی، در شرایط طبیعی خودشان زندگی می کنند و مدت طولانی هم در این جنگل‌ها بوده‌اند اما به‌دلیل دخالت‌هایی که ما داشته‌ایم و شرایط محیطی را عوض کرده ایم، این گونه‌ها دچار مشکل شده‌اند و شرایط برای آنها مهیا نیست که نیازهایشان برطرف شود. علاوه بر اینکه ما آنها را آسیب پذیر کرده‌ایم، تغییر اقلیم نیز به آن اضافه شده و آنها را دچار اشکال کرده است. این موارد را در جنگل‌ها و پارک‌های طبیعی به‌خصوص در شمال کشور می‌توان به وضوح دید.‌‌ جز اینها، رفت‌وآمدهای بیش از حد،‌کوبیدگی‌های خاک، ساخت‌وساز در این پارک‌ها، عدم‌رعایت ظرفیت برد، یعنی ظرفیتی که برای این پارک‌ها درنظر گرفته‌اند که محیط‌زیست را حفظ کنند و غلبه وجهه اقتصادی این پارک‌ها به وجهه محیط‌زیستی‌شان که منجر به ورود گردشگر و خودرو به داخل آنها شده، عواملی است که پارک‌های جنگلی را به نابودی کشانده است.
در مورد پارک‌های جنگلی دست کاشت، نوع دیگری از این مشکلات وجود دارد؛ به شکلی که گونه‌ای گیاه‌ در جایی کاشته می‌شود که نیازهای اکولوژیک در نظر گرفته نمی‌شوند. به‌عنوان مثال، برای آنکه گردشگر بتواند یکی، دو ساعت در اطراف شهر گردش کند، درختانی کاشته می‌شود که همیشه و در زمستان هم سبز باشند که مناسب آن منطقه نیستند، یا گونه‌ای انتخاب می‌شود که تنوع رنگی داشته باشد و گاهی اوقات گونه‌هایی انتخاب می‌شوند که با شرایط اکولوژیک همخوانی ندارند.بیشتر این گونه‌ها به‌طور خالص و
یک دست کاشته می‌شوند و این، اکوسیستم را از پیچیدگی که ضامن پایداری‌اش است خارج می‌کند. به همین دلیل همیشه جنگل‌ها و پارک‌های جنگلی دست‌کاشت اطراف شهرها، مستعد آفات و بیماری‌ها و مشکلات هستند. وقتی استعداد بروز این مشکلات در آنها وجود دارد با تغییر اقلیم یا با عدم‌مراقبت مناسب، وارد فاز خشکیدگی می‌شوند و دقیقا به همین دلیل در اکثر پارک‌های جنگلی اطراف شهرها انواع آفات و بیماری‌درختان  وجود دارند که نشان‌دهنده زوال و تخریب اکوسیستم هستند.