وقتی پزشکان بلاگر میشوند
فعالیت پزشکان در فضای مجازی افزایش پیدا کرده و نسخههای واحدشان برای فالوئرها آسیبزاست
پروانه بندپی-روزنامهنگار
صفحات مجازی پر شده از فیلم پزشکانی که در حال توصیه برای درمانهای مختلف و مصرف داروها هستند. در اصطلاح پزشکبلاگرهایی که با تولید محتوا، معرفی و ارائه محصولات، انجام تبلیغات و... در حوزههای مختلف کسب درآمد میکنند و البته دنبالکنندههای زیادی هم دارند. شاید در نگاه اول مشکل خاصی در اینباره وجود نداشته و حتی منع قانونی هم مطرح نباشد، اما موضوع زمانی نگرانکننده میشود که تجویزهای این پزشکان در پست و استوریهایشان بدون دریافت شرح حال درست از بیماران و با یک نسخه واحد برای همه صورت میگیرد. آنها یک نسخه واحد برای همه میپیچند و این درحالی است که به تأکید متخصصان، مصرف برخی داروها و مکملها برای بسیاری از افراد ضرورتی ندارد و بدون انجام آزمایش هم نباید هیچ ویتامینی وارد بدن شود، برخی توصیههای درمانی هم میتواند منجر به تشدید بیماری یا تعویق در روند درمان شود. این نکات را دکتر ایرج خسرونیا، رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران هم تأیید میکند و در گفتوگو با همشهری به 2سؤال هم در این حوزه پاسخ میدهد؛ اینکه آیا پزشکان میتوانند به هر شکلی که میخواهند، کار خود را در شبکههای اجتماعی تبلیغ و هر دارویی را به کاربران تجویز کنند؟ و آیا داروها و مکملهایی که پزشکان بلاگر بدون درنظر گرفتن شرایط افراد تجویز میکنند، عوارض و آسیبی به همراه ندارد؟
همه بلاگرهای سلامت، پزشک نیستند
خسرونیا میگوید: «طبق قوانین سازمان نظامپزشکی کشور، تبلیغ دارو در فضای مجازی باید براساس قانون باشد، در غیراینصورت تعقیب و پیگرد قانونی دارد، بهخصوص اگر فرد پزشک نباشد. این در حالی است که بسیاری از بلاگرهای حوزه سلامت اصلا پزشک نیستند و تبلیغاتشان کاملا غیرقانونی است. سازمان و وزارت بهداشت باید پیگیر این موضوع باشند و سرسری از آن نگذرند.» او درباره اینکه برخی از این افراد پزشک هستند اما در فضای مجازی اقدام به تجویز و تبلیغ دارو میکنند، توضیح میدهد: «تجویزهای درمانی و دارویی بدون در نظرگرفتن شرح حال بیمار و شرایط او میتواند عوارض و آسیبهایی داشته باشد. دقیقا هر پیجی را باز میکنید، همه مشغول تبلیغ یک دارو یا مکمل هستند که فقط هم برای فروش و سودآوری است. درحالیکه یک مکمل که خیلیها فکر میکنند خطری ندارد، میتواند خطرات و عوارض متعددی برای فرد مصرفکننده به همراه داشته باشد.»
نسخه لاغری میپیچند!
متأسفانه عدهای از پزشکان بلاگر تنها به حوزه و رشته کاری خود رضایت نمیدهند و با توجه به موج ایجادشده در جامعه، پا را در کفش پزشکان سایر رشتهها نیز میکنند و توصیههایی به کاربران ارائه میدهند که در حوزه دانش و تخصصشان نیست. مثلا پزشک عمومی در زمینه پوست و زیبایی محتوا تهیه میکند و به اشترک میگذارد، یا مدام در زمینه بهداشت روان ویدئو میسازد، یا درباره رژیمهای غذایی لاغری مختلف اظهارنظر میکند، بدون آنکه دانش این کار را داشته باشد. خسرونیا همبه این نکتهتأکید میکند و میگوید: «هیچ پزشکی نباید در حوزههای دیگروارد شود، اما شاهدیم که پزشکان عمومی در پیج خود درباره رژیم لاغری و چاقی هم محتوا تولید میکنند. رژیم غذایی هر فرد باید طبق شرح حال، جنسیت، سن و توجه به بیماریهایی که دارد، تعیین شود. بعضی از افراد، چاق هستند اما چربی خون پایینی دارند.بنابر این اگرما برای چنین افرادی قرص چربی تجویز کنیم، آسیب میبینند.»
مشکلات مالی، پزشکان را بلاگر کرد
«بسیاری از پزشکانی که بلاگر شدهاند، بهدلیل مشکلات اقتصادی وارد این فعالیت شدهاند.» این نکته دیگری است که رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران به آن اشاره میکند و میگوید: «بهدلیل مشکلات اقتصادی، بسیاری از پزشکان سعی میکنند برای گذران زندگی، از طریق فضای مجازی کسب درآمد کنند. به همین دلیل به تبلیغ رژیمهای غذایی، پوست و زیبایی، بوتاکس و تجویز داروها و مکملها روی آوردهاند. نهتنها بلاگریکه بسیاری از پزشکان، حرفه خود را تغییر داده و دلارفروش شدهاند یا مشاور املاک و بسازوبفروش و... این موضوع هم برای دولت ناپسند است و هم برای خود پزشکان. درست است که سود مالی دارد اما خب از جرگه طبابت دور میشوند و این اصلا در شان یک پزشک که این همه سال درس خوانده، نیست.»