دورت بگردم زمین

سیدسروش طباطبایی‌پور

درود نازنین، مهربان، فراخ، عمیق؛ سلام بر تو ‌ای زمین پاک! از تو ممنونم که آب را، گیاه سبز را و هوای ناب را عاشقانه و بی‌دریغ، به من بخشیدی و من تنها برای تو، رنج آفریدم و تیرگی و تباهی و کاستی‌ را! نیاکان من، حتی تا اندکی پیش، با تو مهربان‌تر بودند؛ لااقل هر آنچه بر می‌داشتند دوباره می‌کاشتند و جنس آلودگی‌هایشان به‌گونه‌ای بود که تو آن را متواضعانه و با آغوش باز، می‌پذیرفتی و دوباره پاکی و زندگی را به رایگان، به آنها می‌بخشیدی. در گذشته‌های نزدیک، دیگر جاندارانِ جان نیز بر دشت‌ها و صحراهای تو، خرامان‌خرامان، قدم می‌زدند و اثری از سبک زندگی پدران من نمی‌پذیرفتند و چرخه‌ طبیعت، چنان می‌چرخید که جهان، در هم‌زیستی مسالمت‌آمیز به سر می‌برد. زمین من! اما حالا آسمانخراش‌ها، سینماها و فروشگاه‌ها، مشتری‌ها و اندروید‌ها و آی‌اواس‌ها، کاری کرده‌اند که تو را فراموش کنم؛ من حالا در تاریکی مطلق به سر می‌برم و تصور می‌کنم سرزمین‌هایی وجود دارند که هر وقت تو را از دست دادم، می‌توانم پای در آنها بگذارم؛ زهی خیال باطل! زمینم! بدون نگاه به دولت‌ها و سازمان‌ها و ان‌جی‌اوها، حالا می‌خواهم به مناسبت روز تو و به پاسداشت مهر تو، خودم، تنهای تنها، آستین بالا بزنم و برای تو  وحفظ تو، قدم‌هایی حتی اندک، بردارم.

قدم اول: تلاش فردی
اولین قرار با خودم این است که باور کنم حتی همین کوچک‌ترین قدم‌های فردی هم، می‌تواند زمین مرا خوشحال کند. پس لازم نیست به امید سازمان‌ها و نهادهای ریز و درشت، دست روی دست بگذارم.

قدم دوم: کاهش، بازیافت
شعار «کاهش، بازیافت» را فراموش نکنم؛ یعنی باور داشته باشم که می‌توانم مصرف بطری‌های آب یکبار مصرف، فنجان‌های کاغذی چای، سفره‌ها و کیسه‌های یکبار مصرف را کاهش دهم و تلاش کنم اگر بشود، وسایل بازیافتی را دوباره به چرخه مصرف باز‌گردانم.

قدم سوم: حفظ آب
آب مایه حیات است؛ کنترل نشتی لوله‌ها، استفاده از جارو به‌ جای فشار آب برای تمیزی، نصب دوش‌های کم‌مصرف، مسواک‌زدن با یک لیوان آب و... نمونه‌هایی ساده اما مؤثر در حفظ این ماده حیاتی هستند.

قدم چهارم: کاهش گازهای گلخانه‌ای
وسایل حمل‌ونقل با سوخت‌های فسیلی، یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش گازهای گلخانه‌ای در جهان است؛ پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، استفاده از مترو و وسایل نقلیه عمومی، کمک فراوانی به کاهش گازهای گلخانه‌ای خواهد کرد. کاهش مصرف گوشت هم به‌شکلی غیرمستقیم گازهای گلخانه‌ای را کاهش می‌دهد.

قدم پنجم: مصرف مسئولانه
قبول! پوشیدن لباس نو یا مطالعه کتابی که بوی تازگی می‌دهد، لذتبخش است؛ ‌اما اگر خودم را در قبال زمینم، مسئول بدانم، تلاش می‌کنم گاهی سری هم به بازار کالاهای دست‌دوم بزنم و یا کتاب‌های خودم را در مرکز مبادله کتاب، با دیگران عوض کنم.

قدم ششم: کاهش مصرف برق
تا دیروز، همه اعضای خانواده به تلویزیون‌ها زل می‌زدند و در کنار هم، فیلم‌ و سریال‌ می‌دیدند اما حالا هر عضو خانواده، فیلم و سریالش را در گوشی تلفن همراهش می‌بیند و مصرف انرژی را چندین برابر می‌کند. تازه در آن روزگار، گاهی وسایل الکتریکی را خاموش می‌کردیم؛ ‌اما حالا  اگر حتی برای لحظاتی شارژ گوشی تلفن همراهمان تمام شود، زمین به آسمان خواهد رسید. کاهش مصرف برق، لبخند را بر لبان زمینم می‌نشاند.

قدم هفتم: حمایت از انرژی‌های تجدید‌پذیر
از منابع انرژی تجدید‌پذیر حمایت کنم. مثلاً همین روزها در خبرها آمده بود قرار است تاکسی‌های برقی، در خیابان‌های پایتخت بچرخند؛ اگر استفاده از این تاکسی‌ها رونق بگیرد، حتماً راننده‌ها هم ترغیب می‌شوند تا تاکسی‌های فرسوده خود را با تاکسی‌های برقی تعویض کنند. حمایت از تلاش‌های محلی برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های خورشیدی هم در بهتر‌شدن حال زمین من، اثرگذار است.