توسعه حمل‌ونقل‌محور(Transit Oriented Development)، رويكردي نوين در توسعه شهري مبتني‌بر حمل‌ونقل همگاني و افزايش كيفيت زندگي شهروندان است كه از طريق ايجاد مجتمع‌هاي ايستگاهي پيرامون ايستگاه‌هاي حمل‌ونقل عمومي انبوه‌بر دنبال مي‌شود.
تلاش برای شهرانسان محور
براساس طرح TOD به‌عنوان يكي از سياست‌هاي ابلاغي شوراي شهر تهران، بايد يك ايستگاه انبوه‌بر را به‌عنوان مركز درنظر گرفته و حول آن ضوابط ناظر بر TOD با رويكرد انسان‌محور پياده‌سازي شود. TOD يك مجموعه اصلاحات شهري است كه باعث مي‌شود مترو يا هر سيستم حمل‌ونقل عمومي يك شهر با راندمان بيشتري به‌كار آيد. همين TOD و اصلاحاتش، خيابان‌هاي شهر را از خودروها پس‌مي‌گيرد و به عابران پياده و دوچرخه‌سواران تحويل مي‌دهد و شهر را انسان‌محور مي‌كند. آمار جهاني نشان مي‌دهد در دهه‌هاي اخير، روند روبه گسترشي از سكونت جمعيت در نواحي شهري در حال جريان است. وجود ايستگاه‌هاي مترو به‌عنوان ميدان جاذبه‌ها عمل مي‌كند كه به رشد انواع كاربري‌ها در محدوده پيرامون و حوزه نفوذ ايستگاه منجر مي‌شود. به‌دليل نبود برنامهريزي، اين رشد به آشفتگي محيطي و نداشتن كارايي بهينه انواع كاربري‌ها جهت ارائه خدمات مي‌انجامد.
ايجاد سرزندگی
رويكرد اساسي براي ساماندهي كاربري زمين‌ها، رويكرد توسعه حمل‌ونقل‌محور است. بدنه اصلي اين رويكرد از خطوط حمل‌ونقل تشكيل شده است كه بر جابه‌جايي جمعيت و خدمات تأثير زيادي دارد. در امتداد اين مسير كاربري‌هاي مسكوني و تجاري با تراكم‌هاي بالا قرار مي‌گيرد. توسعه حمل‌ونقل‌محور به‌عنوان مركزي با آميزه‌اي متراكم از كاربري‌هاي مسكوني، تجاري، اداري و عمومي و فضاي باز است كه در آن مغازه‌هاي خرده‌فروشي و خدماتي در يك هسته تجاري با دسترسي آسان نسبت به خانه‌ها قرار گرفته‌اند(حـدود 600متر يا 10دقيقه پياده‌روي). يك ايستگاه حمل‌ونقل عمومي در هسته اين مركز قرار دارد. استفاده‌ها در مركز به‌صورت عمومي بوده و ادارات در طبقات بالاتر از سطح زمين قرار مي‌گيرند. محـدوده‌اي براي استفاده‌هاي كمتر، هسته مركزي را با فاصله‌اي حدود 1600متر احاطه مي‌كند. همچنين اين نوع توسعه باعث افزايش پياده‌روي و سفر از راه حمل‌ونقل عمومي خواهد شد؛ ضمن اينكه موجب كاهش تعداد و طول سفرها با اتومبيل مي‌شود و مي‌تواند به ايجاد سرزندگي در شهرها به‌عنوان يكي از احـساسات گمشده در توسعه حومه‌هاي مدرن كمك كند.
منطقه7 پیشرو در TOD
منطقه7 يكي از مناطق شهر تهران است كه اين طرح در آن در حال اجراست. محدوده مداخله طرح حاضر مطابق با مطالعات انجام‌شده توسط دانشگاه تهران (تدوين برنامه استراتژيك توسعه مبتني‌بر حمل‌ونقل همگاني به‌منظور بهره‌برداري در فرايند برنامهريزي طرح‌هاي توسعه شهري، 1400) و با هدف پيوستگي ميان 3ايستگاه متروي شهيدبهشتي، سهروردي و شهيدقدوسي تبيين شده است. براساس تعاريف بررسي‌شده در رابطه با محدوده TOD، عمدتا به شعاع 500 تا800متر يا حدود پياده‌روي 10دقيقه‌اي تا ايستگاه‌هاي حمل‌ونقل همگاني تندرو اشاره شده است. ازجمله عوامل مؤثر بر تقويت پياده‌مداري كه در طراحي اين بخش مورد بررسي قرار گرفته عبارت است از تقسيم‌بندي مسيرهاي متنوع عبور و مرور در پياده‌رو با هدف حفظ حريم سواره- پياده - تجاري، بررسي نوع فعاليت اصناف و ميزان نفوذپذيري آنها به‌منظور تعامل با بدنه خيابان، تنوع كاربري‌ها در بدنه خيابان و نيز ايجاد بالكن‌هاي شهري در طبقات به‌منظور ايجاد فضاي جمع و تقويت تعاملات و قرارگاه‌هاي اجتماعي.
ساماندهی عمومی شهر
تقسيم‌بندي حوزه‌هاي سواره-پياده، حفظ حريم و عرض مناسب جهت تردد به امنيت، رفاه و آسايش افراد پياده كمك بسزايي مي‌كند. بدين‌منظور، با هدف حذف محل پارك خودرو از حاشيه خيابان سهروردي-بهشتي در اين محدوده و اختصاص اين عرض به مسير دوچرخه، طراحي محل كاشت گياهان، فضايي براي نشستن عابران و نيز فضايي با سايه‌بان يا به شكل عقب‌نشيني در جداره تجاري‌ها پيشنهادهايي ارائه شده است.
تمركززدايی اصناف
تمركززدايي اصناف يا چيدمان صحيح آنها مبتني‌بر توسعه حمل‌ونقل عمومي و نيز اضافه‌كردن چاشني كاربري‌هاي متنوع است مانند خرده‌فروشي‌ها، ايجاد فضاهاي تفريحي و فضاي جمع در جداره‌هاي خيابان كه بدين‌منظور، پيشنهادهايي مبني‌بر طراحي بالكن‌هاي شهري با احتساب 40درصد از بنا با عرض حدود 10متر در طبقات دوم و مياني اين جداره‌هاي تجاري نيز ارائه شده است.
شنبه 1 اردیبهشت 1403
کد مطلب :
222863
+
-
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به روزنامه همشهری می باشد . ذکر مطالب با درج منبع مجاز است .
Copyright 2021 . All Rights Reserved