ساختمان‌های تهران سبز می‌شوند

سید محمد فخار-روزنامه‌نگار

لایحه‌ای با عنوان «ساختمان سبز» به‌زودی توسط شهرداری تهران به شورای شهر پایتخت ارائه خواهد شد. توجه به اصول محیط‌زیستی در ساخت بناهای شهری از مهم‌ترین مواردی است که در این لایحه دیده شده و می‌تواند کیفیت ساخت ساختمان‌های تهران را متحول کند. رعایت 200استاندارد محیط‌زیستی ازجمله موارد دیده‌شده در این لایحه است.

تلاش برای ایجاد ساختمان‌های سبز
طی سال‌های اخیر و پیش از ارائه لایحه ساختمان سبز، مدیریت شهری برای شکل‌گیری ساختمان‌های سبز در تهران مشوق‌هایی اعطا کرده تا این ایده در شهر توسعه یابد. ایجاد ساختمان‌های سبز در قالب یکی از مصوبات شورای اسلامی شهر تهران با عنوان ساختمان سبز و معماری پایدار پیگیری شده است. در این زمینه موضوعاتی همچون بازچرخانی آب، پسماند، کاهش مصرف انرژی و استفاده از باتری‌های خورشیدی مدنظر قرارگرفته است. البته این طرح تاکنون داوطلبانه بوده ولی با تهیه دستورالعمل می‌توان برخی از موارد ساختمان سبز را به‌صورت الزامی درآورد.
مهدی پیرهادی، رئیس سلامت محیط‌زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران در این‌باره به همشهری می‌گوید: مبحث ساختمان سبز موضوعی است که در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته دنیا در حال انجام است. این استانداردها در کشورهای مختلف با عناوین مختلف مطرح می‌شود که یکی از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین عناوین آن استاندارد حوزه تهویه مطبوع و مرجع انتخاب ساختمان‌های سبز است که در ایران بومی‌سازی‌ شده و در جلسه‌ای که با حضور نمایندگان دستگاه‌های مختلف تشکیل شد، در مدت یک سال گذشته به یک جمع‌بندی کلی رسیده است. فضای کلی این مصوبه منطبق با اصول محیط‌زیست است.
 به‌گفته پیرهادی؛ هرچه در این زمینه تلاش و کوشش بیشتری بشود، این پروژه زودتر آغاز می‌شود. این مبحث یکسری ملاحظات نیز دارد که باید رعایت شود و چیزی که در استاندارد آن مطرح است، ۴۰۰مورد است که با حضور یکسری از استادان دانشگاه و نخبگان سعی کرده‌ایم به نوعی کاهش داده شود تا افراد در گام اول بتوانند آن را انجام بدهند. ما می‌دانیم که این استانداردها تعدادشان خیلی بیشتر از اینهاست اما چون تعداد پارامترها و گزینه‌ها در استانداردهای روز دنیا خیلی زیاد است قاعدتا نمی‌شود تمام این استانداردها را یکباره رعایت و اجرا کرد.
وی با بیان اینکه براساس مشورتی که در انجمن‌های تخصصی در این مورد داشته‌اند، آنها درخصوص حدود ۲۰۰گزینه تقریبا به همفکری و جمع‌بندی رسیده‌اند که شهرداری تهران آن را به‌زودی در قالب یک لایحه به کمیسیون سلامت و محیط‌زیست ارائه می‌کند، گفت: ما نیز قاعدتا آن را مورد بررسی قرار داده و در صحن شورا تصویب می‌کنیم. این لایحه شاید یکی از لوایح و طرح‌های بسیار مهم در حوزه صنعت ساختمان‌سازی‌ و شهرسازی است که در حوزه محیط‌زیست نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند.

ساز و کار اجرای طرح
سیاست شهرداری در لایحه ساختمان سبز یک سیاست تشویقی است و اگر اعضای شورا موافق باشند با تخفیفاتی برای این ساختمان‌ها، آنها براساس 3سطح دسته‌بندی می‌شوند که شامل ساختمان‌هایی که تا ۸۰ درصد این گزینه‌ها را رعایت می‌کنند، ساختمان‌هایی که بین 60تا 80درصد این گزینه‌ها را رعایت می‌کنند و ساختمان‌هایی که بین 50تا 60درصد این گزینه‌ها را رعایت می‌کنند، می‌شود. بنا به سطحی که ساختمان در آن قرار گرفته باشد، از تخفیف عوارض بهره‌مند می‌شود. با این شیوه طبق کارشناسی‌ای که صورت گرفته این طرح برای نخستین بار در کشور اجرا می‌شود.

تجربه مدیریت سبز در ساختمان‌های شهرداری
یکی از نهادهایی که به‌صورت پیشقدم موضوع ساختمان‌های سبز را دنبال کرده، ساختمان‌های شهرداری تهران است. حلیا سادات حسینی، مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران در این‌باره می‌گوید: نظارت بر پیاده‌سازی نظام مدیریت سبز در ۵۶۲ساختمان اداری شهرداری تهران، احداث نیروگاه کوچک‌مقیاس خورشیدی در ۳۲ساختمان با تولید سالانه ۷۴۱.۰۰۰کیلووات ساعت برق، انجام ممیزی تفصیلی انرژی در ۵۴۳ساختمان، اجرای ۲۷۶راهکار کاهنده مصرف انرژی، معاینه فنی ۳۲۳موتورخانه، تجهیز ۲۷۵ساختمان به سیستم کنترل هوشمند گرمایشی، تجهیز ۳۸ ساختمان به سیستم کنترل هوشمند سرمایشی و تجهیز ۳۴ساختمان به سیستم کنترل رادیویی پایانه‌های دمنده‌دار و ۴۸۰۰۰۰ نفرساعت آموزش مدیریت سبز، ازجمله دستاوردهای مدیریت شهری در این زمینه است.

مکث
ساختمان سبز یعنی چه؟
منابع انرژی و محیط‌زیست تا آن حد در دنیا ارزش دارند که هنگام ساخت یک بنا به اصولی تبدیل شوند که از زیربنا تا سقف آن را تعریف کنند و در چارچوب قانونی قرار دهند. در این زمینه کارآمدی بنا در کنار طراحی باصرفه‌جویی حداکثر در استفاده از انرژی آب و برق و دیگر منابع بسیار اهمیت دارد. همچنین حفاظت از سلامت و آرامش ساکنان در سایه کاهش ضایعات آلودگی و مخرب محیط‌زیست تعریف شده است.

  اصول ساختمان سبز در دنیا
  استفاده از مصالح پایدار دوستدار محیط‌زیست
  تصفیه آب مصرفی در مبدأ
  کاهش مصرف انرژی
  به حداقل‌رساندن پسماند
  گرمایش و سرمایش طبیعی محیط داخلی