سال تمساح یا سال گربه؟

ناصر احدی- روزنامه‌نگار

با طالع‌بینی چینی یا هندی، با کف‌بینی یا آینه‌بینی، با فال چای یا فال قهوه، با فال آونگ یا فال تاروت و خلاصه با هر جادو و جمبل و تردستی و شعبده‌ای که بخواهید از تیک‎تیک عقربه‌های ساعت جلو بیفتید و آینده را بخوانید، فقط به یک نتیجه می‌رسید: فرقی نمی‌کند در چه دوره و زمانه‌ای باشیم و در روی کدام پاشنه بچرخد، بخت کمدی‌ها همیشه بلند است و طالع‌شان میمون. خواب آشفته کمدی‌ها خیلی زود تعبیر می‌شود و با ملغمه‌ای از بزن‌وبکوب و حرکات موزون و شوخی‌های خط قرمزی به تنِ رؤیاهای سبز و آبی تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذارانِ کمدی‌ها جامه واقعیت می‌پوشانند و همان‌قدر که باعث انبساط خاطر تماشاگران می‌شوند، به منبسط‌شدن حساب بانکی سازندگان‌شان کمک می‌رسانند. در طالع هر کمدی‌ای هم که شمایل و رخسار بهرام افشاری افتاده باشد، حکایت از فزونی و فراوانی گیشه دارد و رفع نگرانی و تشویش تهیه‌کننده. مجموع این شرایط هم برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان سینما فرخنده است و مبارک. وقتی سینمادار راضی، تهیه‌کننده راضی، پخش‌کننده راضی و تماشاگر راضی، مدیر و مسئول راضی، دیگر کسی حال خود «سینما» را نمی‌پرسد. فعلا رکوردهاست که می‌شکند و آمار است که حرف اول را می‌زند. کمدی «سال گربه» که چهارشنبه هفته پیش با بازی بهرام افشاری در اکران عید فطر روی پرده آمد، تعبیر یکی از همان رؤیاهاست برای رکوردشکنی و جاگرفتن در فهرست پرفروش‌ترین‌ها و پرتماشاگرترین‌ها.

پنجه تیز «سال گربه»

یک خبرگزاری یا یک رسانه که خبر رکوردشکنی فیلمی را منتشر کند، دیگر تمام است. خبرها پشت‌هم ریسه می‌شوند و رسانه‌ها صف می‌کشند تا همان خبر را با آب‌وتاب بیشتر یا کمتر به مخاطب‌شان تحویل دهند. بالاخره اعجاز عدد، رقم و درصد، هر چشمی را خیره می‌کند. کمیت که بالا باشد، دیگر زیر سؤال‌بردن کیفیت سخت می‌شود. حالا هم خبر روز سینما، خبر رکوردشکنی «سال گربه» ساخته مصطفی تقی‌زاده و به تهیه‌کنندگی سعید خانی است. از همان روز اول نمایشش، خورشید سعد و اختر فرخ «سال گربه» تابان و پرفروغ بود. خبرگزاری دولت (ایرنا) گزارش داده که «سال گربه» در نخستین روز نمایشش ۳۲هزار نفر را به سینما کشاند و این آمار یعنی بیشترین میزان جذب مخاطب در نخستین روز اکران پساکرونایی سینماهای ایران. در ادامه همین گزارش آمده: «رکورد یک دهه بیشترین تعداد مخاطب روز نخست سینماها، در اختیار فیلم «مطرب» با ۳۴هزار مخاطب قرار دارد. حتی فیلم «هزارپا»، در روز نخست نمایش خود، ۲۲هزار مخاطب داشت. دیگر فیلم‌های پرمخاطب یک دهه اخیر سینمای ایران نیز کمتر از این میزان مخاطب را در روز نخست تجربه کردند. بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که «سال گربه» پس از «مطرب» دومین فیلم یک دهه اخیر سینماهای کشور است که توانسته بیشترین میزان مخاطب را طی روز نخست نمایش خود داشته باشد.» همین گزارش دلیل فروش بالای روز نخست این فیلم را اکران آن در تعطیلات عید فطر عنوان کرده است. درحالی‌که رقیب جدی این فیلم یعنی «تمساح خونی» ساخته جواد عزتی در میانه اسفند به روی پرده رفت که همه به‌دنبال سروسامان دادن به امور آخر سال‌شان بودند و چند روز بعد هم ‌ماه رمضان شروع شد. تعداد تماشاگر روز اول اکران «تمساح خونی» 18هزارو200نفر بود در 187سالن. پیش از «تمساح خونی»، «گشت۳» در ۲۶آبان۱۴۰۰ در روز نخست اکرانش ۲۱هزار نفر تماشاگر داشت. حالا این رکورد را «سال گربه» مال خود کرده است. اگر با آمار فروش بالای فیلمی وسوسه می‌شوید که به تماشایش بروید، «سال گربه» انتخاب خوبی برای شماست.

ارقام، فاتح گیشه

در جدال گربه و تمساح، «سال گربه» است که در 3روز نخست اکرانش قافیه را به «تمساح خونی» می‌بازد، اما نه آنطور که در ادامه راه امیدی به جبران عقب‌ماندگی‌اش نداشته باشد. «سال گربه» در 3 روز نخست اکرانش در هزار و875 سانس تقریبا 7میلیارد و700میلیون تومان فروخت و 107هزار تماشاگر داشت. ارقامی قابل‌توجه که از 6فیلم دیگر اکران نوروزی در این 3 روز بیشتر بود. درام اجتماعی «بیبدن» در این 3روز تقریبا 3میلیارد و500میلیون تومان فروش کرد که نصف فروش «سال گربه» محسوب می‌شود. در این مدت تنها فیلمی که از «سال گربه» بیشتر فروخت، «تمساح خونی» بود که در 2هزار و847سانس به فروشی بیش از 12میلیارد تومان رسید و بیش از 171هزار تماشاگر داشت.
در واقع تعداد سانس‌ها و سالن‌ها تعیین‌کننده است و اگر «سال گربه» هم تعداد سانس‌هایش زیاد شود، طبعا فروشش بیشتر می‌شود. کیفیت آنقدرها تعیین‌کننده نیست؛ مهم تقسیم امکانات اکران است. اما میزان فروش و تعداد تماشاگر 3روز نخست اکران «تمساح خونی» چقدر بود که می‌گوییم «سال گربه» قافیه را به آن باخته؟ 7میلیارد و452میلیون تومان و 110هزار تماشاگر. با وجود 2هزار تماشاگر بیشتر «تمساح خونی» در 3روز نخست اکرانش، اما فروشش حدودا 250میلیون تومان از «سال گربه» کمتر بوده که دلیلش به اختلاف قیمت بلیت برمی‌گردد؛ یعنی میانگین قیمت بلیت این فیلم کمی ارزان‌تر بوده است.
به‌طور خلاصه، در 3روز آخر هفته گذشته که با تعطیلات عید فطر مقارن بود، سینمای ایران 352هزار و529تماشاگر داشت و تقریبا 24میلیارد و700میلیون تومان فروخت که از این میزان 20میلیاردش فقط به 2فیلم تعلق داشت و 6فیلم دیگر تقریبا کمتر از 5میلیارد فروختند. حالا باید این ارقام را به سود سینمای ایران تفسیر کرد یا به ضررش؟ این باشد برعهده شما.