
پرسه در پناه سایههای سبز پرمیوه

موضوع: باغهای کن
ویژگی: از باغهای وسیع خرمالوی کن تا گیلاس، توت و هلوی روستای کشار
گستره خوش آب و هوای کن میان تهرانیها به باغها و مزارع کشاورزیاش معروف است؛ همان باغهای انبوه، کوچهباغهای دلگشا و درختان کهنسالی که اکنون دیگر به نماد کن تبدیل شده است. اگر از مزارع وسیع گندم، جو و انواع صیفی بگذریم که روزگاری کن را دربر گرفته بود، اکنون نیز مثل گذشته کن در آغوش باغهای میوه قرار دارد؛ از باغهای خرمالو که دوسوم از باغهای میوه 480هکتاری کن را بهخود اختصاص داده تا باغهای توت، هلوی متفاوت و خوشطعم روستای کشار، گیلاس مرغوب روستای سنگان و طالون و شاهتوت روستای سولقان. با توجه به وضعیت جغرافیایی کن، آب و هوای خوش و وجود زمینهای حاصلخیز فراوان از گذشته تا امروز شمار زیادی از اهالی این گستره با کشاورزی و باغداری روزگار میگذرانند. کن باغهای معروف بسیاری داشته است؛ ازجمله باغشاه که بهدلیل وسعت و تنوع محصولات، قدیمیها آن را باغشاه یا بهعبارتی شاه باغهای کن نامیدهاند. این باغ که اکنون چیز زیادی از آن نمانده در نزدیکی امامزاده محمد کن قرار دارد.
حکایت یکی دیگر از باغهای معروف کن را باید در خاطرات ناصرالدینشاه جستوجو کرد. سلطان صاحبقران در بخشی از سفرنامهاش به خراسان و سمنان نوشته است: «دیگر از میوهجات سمنان...انار شیرین است که خیلی وفور دارد، اما انار شیرین کن طهران از انار اینجا بهتر است...» اشاره ناصرالدینشاه به باغ بزرگی در نزدیکی محدوده «دوازدیمون» و شانه به شانه آسیاب شاه است؛ باغی که پاتوق هرساله شاه قاجار بود و در فصل پاییز و انارچینی حال و هوایی متفاوت داشت.
کن درهای سرسبز دارد به اسم درهپستانک که خود کنیها به آن درپستانک میگویند؛ درهای که قرنها پیش قبرستان کن بوده است و هنگامی که اهالی کن زمینها را برای کاشت انواع درختان مثمر شخم زدند استخوانهای فراوان در آن یافت شد. درپستانک پر از باغهای رنگارنگ از انواع میوههای رایج کن است اما از آنجا که روزگاری درختان سنجد بسیار داشت نامش را پستانک گذاشتند چون کنیها در گویش محلی به سنجد پستانک میگویند.
ردپای یکی دیگر از باغهای بزرگ و معروف کن را که اکنون آثار کمی از آن به جا مانده است باید در حوالی چهارراه شیدا تا محله سرآسیاب پیدا کرد. این محدوده به کوچه باغپشته معروف است چون چند دهه پیش باغ بزرگی در بلندای تپه بود و کنیها آن را به همین دلیل باغپشته نامیدند.
وقتی سخن از باغهای وسیع کن به میان میآید باید به باغات وقفی این گستره نیز اشاره کرد. کنیها رسم داشتند زمینهای کشاورزی و باغهای میوه خود را وقف کنند. یکی از معروفترین باغهای وقفی کن، باغ حاجباشی است که بخشی از آن در دوران ناصرالدینشاه قاجار وقف امام حسین(ع) شد که متأسفانه بخشهایی از آن اکنون به اراضی بیابانی تبدیل شده است.