چرا زنان ایرانی کمتر خون اهدا می کنند؟

پروانه بند پی- روزنامه نگار

آمار اهدای خون بین زنان ایرانی به ۵درصد هم نمی‌رسد؛ عددی که مسئولان و کارشناسان، آن را فاجعه می‌دانند؛ درحالی‌که در بعضی از کشورها این آمار تقریبا با مردها برابری می‌کند و آنطور که خود مسئولان سازمان انتقال خون می‌گویند، زنان ایران دارای سالم‌ترین خون در دنیا هستند. سازمان انتقال خون کشور بارها از زنان خواسته که مشارکت خود را در این زمینه بیشتر کنند و از اهدای خون نترسند. اما چرا زنان کمتر خون می‌دهند؟

ترس‌های زنان برای اهدای خون
درحالی‌که میانگین اهدای خون زنان در دنیا حدود ۳۳درصد است، در ایران ۹۵درصد اهدای خون متعلق به آقایان است و زنان سهمی حدود 5 درصد دارند. این در شرایطی است که ۲۰میلیون نفر از زنان در ایران شرایط اهدای خون را دارند. از مهم‌ترین دلایل پایین بودن مشارکت زنان ایران در اهدای خون به‌گفته خودشان، ترس از کم‌خونی، ضعف قوای جسمی، ترس از سوزن کیسه‌های اهدای خون و در نتیجه ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل ایدز و هپاتیت و البته گاهی ممانعت همسران‌شان است. اما دکتر بشیر حاجی‌بیگی، سخنگوی سازمان انتقال خون کشور به همشهری می‌گوید: ترس از ابتلا به بیماری‌های عفونی ناشی از اهدای خون بی‌مورد است؛ چون در کل مراحل اهدای خون، وسایل و تجهیزات یکبارمصرف و استریل استفاده می‌شود و اینطور نیست که یک سوزن برای همه افراد استفاده شود.

در دوره قاعدگی هم می‌توان خون داد
بسیاری از خانم‌ها به‌دلیل قاعدگی ماهانه و وضعیت فیزیولوژیکی که دارند، می‌ترسند خون بدهند؛ چون فکر می‌کنند دچار کم‌خونی و افت فشار می‌شوند. درحالی‌که خانم‌ها به‌دلیل مسائل فیزیولوژیکی، سالانه می‌توانند ۳بار خون بدهند وآقایان ۴بار. این را دکتر حاجی‌بیگی می‌گوید و ادامه می‌دهد: زنان حتی در دوره قاعدگی هم می‌توانند برای اهدای خون اقدام کنند؛ به شرط آنکه قاعدگی‌شان همراه با درد نباشد و سابقه کم‌خونی هم نداشته باشند، اما اگر قاعدگی‌ همراه با درد باشد، توصیه خود ما این است که اهدای خون انجام نشود؛ حتی مصرف قرص ضدبارداری هم منعی برای اهدای خون ایجاد نمی‌کند.سخنگوی سازمان انتقال خون کشور اضافه می‌کند: برای بررسی کم‌خونی اهداکنندگان هم در مراکز انتقال خون، هم تست هموگلوبین انجام می‌گیرد و هم غلظت خون مراجعه‌کنندگان چک می‌شود. حتی برای اصلاح کم‌خونی، در همه مراکز با تجویز پزشک، مکمل‌های حاوی آهن هم به‌صورت رایگان به آنها داده می‌شود. اگر خانمی مشکل کم‌خونی و کمبود آهن و... داشته باشد، خود مرکز انتقال خون قبول نمی‌کند که از او خون بگیرد. پس هراس خانم‌ها درباره اهدای خون بی‌مورد است.

زنان تهرانی در قعر جدول اهدای خون
بیشترین آمار اهدای خون زنان در ایران مربوط به استان‌های کردستان، لرستان، ایلام، خراسان شمالی و سیستان و بلوچستان است، ولی آمار اهدای خون در همین ۵ استان پیشرو هم زیر ۱۰درصد است؛ این آماری است که سخنگوی سازمان انتقال خون کشور عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: تهران که اصلا جزو این لیست نیست.به‌گفته این مسئول، اگر قرار بود با اهدای خون‌، ضعف و کم‌خونی و... برای زنان پیش بیاید، در کشورهای توسعه‌یافته هم زنان از این موضوع استقبال نمی‌کردند.