دورهمی روزه داران تهرانی پای سفرههای افطار
دعوتید به صرف افطاری؛ میزبان ،مردمند و مهمان هم مردم
رابعه تیموری-خبرنگار
گاهی فقط نان و پنیر و خرما و پیالهای سوپ سهم هر مهمان روزهدار است و گاهی هم میزبان دستش به دهانش میرسد و سور سات بیشتری تدارک میبیند، ولی سعی میکنند هر روز سفره افطاری در مسجد پهن شود و نمازگزاران افطاری نخورده و با دهان روزه از مسجد بیرون نروند. اگر هم وسع یکی از آنها نرسد که به تنهایی میزبان روزهداران محل باشد، چند نفر از اهالی به کمکش میآیند و نمیگذارند در تدارک سفره افطار دست تنها بماند. عدهای هم که در آشپزی و پختوپز افطاری کمک میکنند، تا پایان ماه رمضان چادر از کمرشان باز نمیشود و روزهداران هر شب با دستپخت آنها افطار میکنند. فهرست و نوبت میزبانان پیش از رسیدن ماه رمضان تعیین و در دفتری نوشته شده، اما فقط معتمدان مسجد از نام و نشان میزبانان باخبرند تا کسانی که سفرههایشان رنگ و لعابی ندارد، شرمنده نشوند و پاداش دست و دلبازی میزبانان دارا هم تمام و کمال بهحساب آخرتشان نوشته شود.البته آنها باید در این بخشندگی و بذل مال هم اندازه نگه دارند و بشقابی حلوا و پیالهای شله زرد لاکچریترین مخلفات این سفرهها بهشمار میآید. امسال نخستین سالی نیست که در مسجد موسی بن جعفر(ع) بساط افطاری به راه است و از سالها پیش نمازگزاران این مسجد در 30شب ماه رمضان دور یک سفره و با هم روزههایشان را افطار میکنند. نهتنها در مسجد موسی بنجعفر(ع)، بلکه در بسیاری از مساجد گوشه وکنار شهر رسم میزبانی از روزهداران برقرار است.
پختوپز دستهجمعی
زحمت و دردسر مردان صاحب ضیافت به مشارکت در خرید بساط سفره و همراهی کردن بانوان خانواده در تهیه لوازم افطاری خلاصه میشود و در روز پختوپز افطاری، آقایان پس از رساندن لوازم آشپزی به آشپزخانه مسجد، باقی کارها را به خانمهای محل واگذار میکنند. امروز چند خانواده در میزبانی سفره شریک شدهاند و قرار است علاوه بر سوپ و نان و پنیری که هر روز در سفره دم افطار مسجد یافت میشود، حلوا، شله زرد، آش رشته و حتی غذایی برای شام اهالی تدارک ببینند تا اگر روزهداری دستش به دهانش نمیرسد و از چشیدن طعم سفرههای پر و پیمان بینصیب است، امروز تغذیهای مقوی و خوش رنگ و لعاب داشته باشد. بعد از نماز صبح کدبانوهای محل دست بهکار شدهاند و پیش از هر کاری دیگآش رشته را بار گذاشتهاند تا نخود و لوبیا بپزد، باید سبزیها هم شسته و خرد شوند که کار آسانی نیست و باید زودتر دست بجنبانند. لابهلای پاک کردن سبزی و پوست کندن سیر و پیاز گاهی صدای بگوبخند و اختلاط بانوان هممحلی بلند میشود و گاهی ذکر صلوات و دعاهای دسته جمعی برای برآوردن حاجات جمع، بر زبانهای روزهدارشان جاری میشود. به ظهر نرسیده عطرآش رشته تاچند کوچه آن طرفتر به مشام میرسد و قلقل ریز دیگ خورشت قیمه هم نشان میدهد که تا جاافتادن آن چیزی نمانده است. هوای بیرون مسجد بارانی و خنک است، ولی هرم آتش اجاقهاي آشپزخانه 20متری مسجد را گرم کرده و آشپزان روزهدار مجبورند تا وقت اذان مغرب چندبار سر و صورتشان را با آب سرد خیس کنند تا با دهان روزه در گرمای اجاقها تاب بیاورند.