رمزگشایی از ارز واردات خودرو

پرده دوم نمایش شفاف‌سازی تخصیص ارز دولتی شامل انتشار اسامی 22 گیرنده ارز دولتی برای واردات خودرو اجرا شد.

به گزارش همشهری، این 22 شرکت و شخص که اسامی آنها را وزارت صنعت در اختیار بانک مرکزی قرار داده برای 32مورد ثبت سفارش واردات خودرو، جمعا 120میلیون و 845هزار و 84یورو با نرخ دولتی دریافت کرده‌اند که البته 22.5میلیون یورو از آن مربوط به واردات آمبولانس بوده اما طبق شرط دولت، مابقی واردکنندگان مکلفند خودروهای وارداتی خود را با قیمت‌گذاری بر مبنای قیمت ارز دریافتی به مصرف‌کنندگان بفروشند. اگر میانگین قیمت هر خودروی خارجی 50هزار یورو درنظر گرفته شود، در آینده نزدیک کمتر از 2هزار خودروی وارداتی به بازار عرضه خواهد شد که معلوم نیست با توجه به عطش فعلی بازار، قیمت‌گذاری آن به‌دلخواه دولت انجام شود یا نه. به‌ویژه که خودرو از اول تیرماه سال‌جاری در گروه چهارم کالاهای وارداتی قرار گرفته و به‌عنوان یک کالای غیرضروری، واردات آن ممنوع شده است و همین مسئله، کار دولت را در الزام واردکنندگان برای ارزان‌فروشی آخرین نسل خودروهای وارداتی سخت‌تر خواهد کرد. بازخوانی آمار مربوط به واردات خودرو در سال گذشته حاکی از این است که در سال96 معادل یک‌میلیارد و 839میلیون دلار خودرو وارد کشور شده اما امسال قرار است کل واردت خودرو فقط 120میلیون یورو باشد.

نصف ارز واردات خودرو در جیب 3شرکت

در فهرست منتشر شده بانک مرکزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیشترین میزان ارز دولتی، معادل 18.5میلیون یورو را برای واردات خودرو دریافت کرده است که اصولا باید به واردات آمبولانس و خودروهای امدادی اختصاص یابد. همچنین ایران‌خودرودیزل نیز 4میلیون یورو برای واردات آمبولانس دریافت کرده اما مابقی تخصیص‌ها برای واردات خودروی سواری بوده است.

 از میان کل تخصیص‌های انجام شده برای ارز واردات خودرو، فقط یک شخص حقیقی موفق به دریافت ارز شده و مابقی گیرندگان ارز دولتی را شرکت‌هایی تشکیل داده‌اند که برخی از آنها نماینده خودروسازان مطرح خارجی به‌شمار می‌روند. شرکت جهان‌نوین‌آریا که خود را نماینده رسمی فروش و خدمات یک خودروساز ژاپنی معرفی می‌کند، 30میلیون و 437هزار یورو، معادل 25.3درصد از کل ارز تخصیص یافته را گرفته و رکورددار تخصیص ارز شده است. فعلا در سایت این شرکت، برنامه فروش همه خودروهای وارداتی شرکت تا اطلاع ثانوی مسدود شده اما بررسی‌ها حاکی از این است که این شرکت در فروشگاه‌های مجازی برخی از خودروهای خود را حداقل 50درصد گران‌تر از قیمت‌های سال گذشته برای فروش عرضه کرده است. شرکت آرین‌موتورپویا به‌عنوان نماینده یکی دیگر از خودروسازان ژاپنی، 26میلیون و 188هزار یورو ارز دولتی دریافت کرده و در رتبه دوم تخصیص ارز دولتی واردات خودرو قرار گرفته است. همچنین شرکت آرین‌موتورتابان نیز به‌عنوان نمایندگی انحصاری فروش یک خودروی لاکچری فرانسوی توانسته 6میلیون و 700هزار یورو ارز دولتی بگیرد. این 2 شرکت از زیرمجموعه‌های یک شرکت سهامی خاص هستند که در حوزه ارائه خدمات مهندسی فروش در صنعت ساختمان و خودرو فعالیت می‌کنند و از طریق 2زیرمجموعه خود نزدیک به 33میلیون یورو ارز دولتی برای واردات خودرو دریافت کرده که از دریافتی شرکت جهان‌نوین‌آریا نیز بیشتر است. این 2 شرکت جمعا 27.5درصد از کل ارز تخصیص داده شده به واردات خودرو را دریافت کرده‌اند اما خودروهای وارداتی این 2 شرکت نیز در بازار کمیاب هستند و موارد معدود عرضه نیز بین 50 تا 100درصد گران‌تر از قیمت‌های چند ‌ماه پیش قیمت خورده‌اند.

یک نکته

نکته قابل‌تأمل در افشاگری اخیر بانک مرکزی این است که 3شرکت جهان نوین آریا، آرین‌موتورپویا و آرین‌موتورتابان جمعا 49.3درصد از کل ارز تخصیص یافته به واردات خودرو را دریافت کرده‌اند و ظاهرا بسیاری از شرکت‌های صاحب‌نام در عرصه واردات و فروش خودروهای خارجی از قافله عقب‌مانده‌اند اما توجه به این نکته خالی از لطف نیست که برخی از این شرکت‌ها بیش از اینکه واردکننده محسوب شوند، در حوزه مونتاژ خودرو و قطعات فعالیت دارند و با توجه به اینکه براساس آمار گمرک، در 3‌ماه نخست سال‌جاری 541میلیون دلار به واردات قطعات منفصله برای تولید اتومبیل‌سواری اختصاص یافته، احتمالا بخشی از نیاز ارزی این شرکت‌ها در این حوزه محقق شده است و باید منتظر شفاف‌سازی این تخصیص‌ها ماند.