این مسجد را یک کارآفرین عهد قجر ساخت
مسجد جامع اوین
میدان شهید شهریاری، خیابان اوین
اینجا میعادگاه چند نسل از اهالی اوین است، از روزهایی که اوین آبادی خوشآبوهوایی بود در قلب شمیران تا اکنون که اوین محلهای در شمال تهران است، اوینیها بسیاری از مراسم مذهبی خود را در این مسجد برگزار کردهاند. در ادامه به تاریخچه مسجد جامع اوین و نقش یک کارآفرین قجری در ساخت آن پرداختهایم.
نمای آجری مسجد و سردر کاشیکاری فیروزهایاش در خیابان شهید کچویی در حافظه مشترک اوینیها جایگاه ویژهای دارد و علاوه بر نمازهای یومیه، شبستان این مسجد میزبان بسیاری از مراسم آیینی، از مولودیها و مراسم سوگواری تا مراسم شبهای ماه مبارک رمضان و...، بوده است.
تاریخچه مسجد جامع اوین به دوران قاجار برمیگردد. روی کاشیکاریهای محراب مسجد درج شده است که این مکان مذهبی توسط حاجحیدر شیرازی در سال 1278هجری شمسی بنا شده و 42سال بعد، سال 1320هجری شمسی نیز بهدست نوه حاج حیدر یعنی حاج علیرضا حیدریان بازسازی شد. سیدمهدی اعرابی، شمیرانپژوه، در اینباره میگوید:« حاج حیدر ریختهگر شیرازی یک صنعتگر و کارآفرین موفق بود که پس از مهاجرت به اوین در دوره ناصرالدینشاه مسجد جامع اوین را بنا کرد. او در ریختهگری، از ساخت ظروف تا قطعات نظامی و... که در آن روزگار کاربرد داشت فعال بود. حاجحیدر پس از ورود به اوین در این آبادی خانه و باغی خرید و سپس مسجد را بنا کرد. اولاد ذکور او از آن زمان تاکنون همچنان متولی مسجد جامع اوین هستند.»
اگرچه قدمت مسجد جامع اوین به دوران قاجار برمیگردد، اما بنای امروز مسجد در دهه 40نوسازی شده است. بازسازی مسجد را هم یکی از اعضای خانواده حیدریان برعهده داشت. دکتر ابوالقاسم گرام، فرزند حاج علیرضا، مسجد را بین سالهای 1345تا 1347از نو بنا کرد تا این یادگار ارزشمند هنوز هم میزبان مراسم مذهبی اوینیها باشد. از خیابان شهید کچویی که به مسجد جامع اوین میرسیم، نمای آجری و گلدسته برافراشته مسجد در همسایگی حسینیه خاطرهانگیز اوین خودنمایی میکند. بنای مسجد 2طبقه است که شبستان طبقه اول در اختیار آقایان و طبقه بالا نیز در اختیار بانوان قرار میگیرد. در این سالها چهرههای مذهبی بسیاری امامت جماعت مسجد جامع اوین را برعهده داشتهاند، ازجمله شیخ حسین محمودی گلپایگانی که از سوی آیتالله گلپایگانی از مراجع قم در دهه 20بهعنوان امام جماعت مسجد انتخاب و از قم راهی آبادی اوین شد. شیخ حسین محمودی گلپایگانی حدود 4دهه مسئولیت امامت جماعت مسجد جامع را برعهده داشت و از چهرههای مذهبی ماندگار اوین به شمار میرفت.