ایجاد قرارگاه اجتماعی در توان هر ارگانی نیست

اقبال شاکری،  نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات در مجلس شورای اسلامی

جمع‌آوری افراد بی‌خانمان شهر به اشکال مختلف انجام می‌شود و این افراد که به نام کارتن‌خواب هم شناخته می‌شوند به محل‌هایی که برای اسکان آنها تدارک دیده شده است، منتقل می‌شوند.
همکاران شهرداری با گشت‌هایی که در شهر فعال کرده‌اند، زنان و مردان را به این مراکز می‌برند و خدمات درمانی و بهداشتی به آنها ارائه می‌شود؛ مخصوصا در زمستان که هوا سرد است، این خدمات ارزش بیشتری پیدا می‌کند. با توجه به اینکه شهرداری یک نهاد عمومی است و بعد اجتماعی آن هم معمولا بیشتر از سوی شهروندان مورد توجه قرار می‌گیرد، اقدام خداپسندانه و اجتماعی شهرداری در بهبود زندگی شهری تأثیرگذار است. نکته‌ای که در این زمینه اهمیت پیدا می‌کند، همکاری بین‌دستگاهی است؛ زیرا اشخاصی که یک یا چند روز در محل‌ اسکان نگهداری می‌شوند، در نهایت باید به جامعه بازگردند. دستگاه‌های دیگری که متولی زوایای دیگر رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی هستند هم باید فعال شوند تا چرخه تکمیلی به‌وجود بیاید و افراد آسیب‌دیده برای حضور در اجتماع احیا شوند. سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت، کمیته امداد، وزارت کار و نیروی انتظامی دیگر ارگان‌‌هایی هستند که با این افراد مرتبط می‌شوند. برخی نهاد‌ها مانند سپاه پاسداران هم در این زمینه برای همکاری اعلام آمادگی کرده‌اند. برگرداندن این افراد آسیب‌دیده به کانون خانواده، آماده کردن آنها برای زندگی سالم، ایجاد حرفه و حفاظت از آنها در موقعیت‌های جدید کار بلندمدتی است.
تصور می‌کنم این کار باید یک متولی داشته باشد و مشخص شود از بین همه اینها باید مدیریت با چه‌کسی باشد؛ البته مدیریت به معنای هماهنگی. این مدیریت و هماهنگی است که می‌تواند افراد آسیب‌دیده را در چرخه بازپروری قرار دهد؛ در غیراین‌صورت افراد از سرمای زمستانی تهران نجات پیدا می‌کنند، اما باز هم به همان شیوه آسیب‌زای گذشته بازمی‌گردند. اینجاست که هماهنگی بین‌دستگاهی بیش از هر چیز اهمیت خود را نشان می‌دهد. با توجه به ابعاد وسیع آسیب‌های اجتماعی در پایتخت به‌نظر می‌آید ایجاد قرارگاه در توان اجرایی دستگاه‌هایی مانند سپاه پاسداران یا شهرداری تهران است. حالا وقتی می‌گوییم قرارگاه تشکیل شده است، یعنی تمام موضوعات مرتبط با یک محور مشخص در این قرارگاه هماهنگ و مدیریت می‌شود. اگر ارگانی اعلام کرده است که قرارگاه اجتماعی را تشکیل داده، پس همان ارگان مسئولیت پیدا می‌کند. وقتی چنین قرارگاهی تشکیل می‌شود دستگاه‌های مرتبط هم باید در آن حضور و مشارکت کافی داشته باشند تا بتوانند به وظایف خود عمل کنند.از سوی دیگر تصور می‌کنم در زمینه آسیب‌های اجتماعی قوانین بسیار زیادی داریم؛ تا جایی که می‌توان از اصطلاح تورم قوانین هم استفاده کرد. الان در حوزه آسیب‌های اجتماعی قانون‌هایی برای کارکردن و حتی کارنکردن داریم؛ یعنی قوانینی که می‌شود به آنها استناد کرد و خود را از عرصه اقدام و عمل کنار کشید. همت فردی که شروع به‌کار می‌کند و در این راه قدم برمی‌دارد از همه این‌ قوانین بالاتر است. جست‌وجو برای پیدا کردن مقصر و کمبود‌ها در این مقطع فایده‌ای نخواهد داشت. شهرداری حداقل یک بخش از این کار را به‌درستی انجام می‌دهد پس بقیه هم باید ادامه کار را بر‌عهده بگیرند.در واقع این کار به همت جهادی نیاز دارد.