آموزش راهی برای احیای حقوق عامه

نهادهای علمی همواره برای تبیین نظرات و اندیشه‌های علمی حاکم بر نظام تلاش کرده‌اند. در این زمینه برای ارتقای جایگاه حقوق عامه و حقوق شهروندی از آنچه امروز هست، نیاز مبرم به حضور نهادهای علمی نظیر مدرسه عالی مهارتی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی است. برای چگونگی این همراهی با خانم دکتر آرزو ملکشاه، رئیس این مدرسه گفت‌وگو کرده‌ایم.

در مدرسه حقوق عالی دانشگاه آزاد چه اتفاق علمی و عملی رخ می‌دهد؟
این مدرسه سال 1397تاسیس شده است. هدف اصلی تاسیس مدرسه، برگزاری دوره‌های آموزشی به‌صورت کاربردی است. ما تلاش می‌کنیم دانشجو ورای آنچه در دوره‌های نظری یاد گرفته، وارد عرصه عملی و اجرایی شود؛ یعنی در کنار علمی که دانشجویان یاد می‌گیرند، ما شبیه‌سازی دادگاه‌ها را برای جوانان رقم می‌زنیم تا در این دادگاه‌ها بتوانند نظیر آنچه را در قوه قضاییه و فضای واقعی کشور رخ می‌دهد از نزدیک مشاهده کنند. در هر طبقه ما دادگاه‌های بدوی، تجدیدنظر، کیفری و خانواده برگزار می‌شود. دانشجویان در قالب واحد‌های درسی به خواهان و خوانده و قاضی تبدیل می‌شوند تا در کنار آن به آموزش‌های کاربردی مجهز شوند. پس چیزی که در تئوری یاد می‌گیرند، در مدرسه عالی ما پیاده می‌شود.

چه نیازی موجب شد نهاد علمی نظیر دانشگاه آزاد به سمت راه‌اندازی مدرسه عالی مهارتی حقوق برود؟
یک دانشجو وقتی فارغ‌التحصیل می‌شود به جز واحدهایی که پاس کرده، هیچ داشته‌ای از منظر حقوقی ندارد. حتی نمی‌دانند چطور یک شکواییه باید بنویسند. عملا نمی‌دانند برای وارد شدن به دادگاه‌ها باید چه کنند. این مهارت برای دانشجویان حقوق، حیاتی است. حقوق شبیه رشته پزشکی است. یک پزشک اگر تنها و تنها به خواندن علم پزشکی اکتفا کند، هیچ کاری برای درمان بیماران نمی‌تواند انجام دهد. رشته حقوق نیز به همین منوال نیاز به شناخت جامعه واقعی دارد. باید تجربه‌ای از عرصه‌های حقوقی داشته باشند تا بتوانند در این مسیر موفق باشند.

آموزش برای ارتقای جایگاه حقوق عامه و حقوق شهروندی چه اندازه می‌تواند مفید باشد؟
هر ایرانی اگر بتواند با حقوق نخستین خود آشنا باشد، این دانسته‌ها کمک بسیاری به‌خود او می‌کند. مثلا اینکه محاکم قضایی ما کمتر دچار چالش می‌شوند. مثلا در مسئله نزاع‌های آپارتمانی اگر شهروندی به حقوق خود آشنا باشد، در حیطه اختیارات و وظایف خود عمل می‌کند و دیگر نیازی به طرح دعوا در محاکم نیست. همین‌که محاکم از شکایات اولیه و بدیهی خلوت شوند، کمک بزرگی به همه جامعه محسوب می‌شود. آموزش حقوق گام اصلی برای رفع جهل عمومی است و شرایط برای احیای حقوق عامه بیش از پیش مهیا می‌شود.