بخت سیاه بزرگان

برعکس جام‌ملت‌های آسیا که همه مدعیان و حتی تیم‌های متوسط صعود کردند، بزرگان قاره سیاه در بزرگی‌کردن ناتوان بودند. تیم ملی مصر با 3‌تساوی در گروهی آسان و درحالی‌که تا آخرین دقایق بازی فاصله‌ای تا حذف نداشت، به واسطه 2‌گلی که غنا پس از دقیقه‌90 از موزامبیک دریافت کرد، راهی مرحله بعد شد و این غنا بود که تنها با 2‌امتیاز از جام بیرون رفت.
      الجزایر (قهرمان ۲۰۱۹ آفریقا) با شکست مقابل موریتانی برای دومین دوره پیاپی در پایان مرحله گروهی جام‌ملت‌ها، از این رقابت‌ها خداحافظی کرد. حذف در دور گروهی‌(۲۰۱۷)، قهرمانی‌(۲۰۱۹)، حذف در دور گروهی‌(۲۰۲۱) و حذف در دور گروهی‌(۲۰۲۳)، کارنامه الجزایر در دوره‌های اخیر جام‌ملت‌های آفریقا بوده است. با ناکامی در صعود به دور بعد، جمال بلماضی که الجزایری‌ها را قهرمان قاره آفریقا کرده بود، از سمتش برکنار شده و حالا از هروه رنار، سرمربی سابق تیم ملی عربستان به‌عنوان جدی‌ترین گزینه جانشینی او نام برده می‌شود.
      تیم میزبان هم به سخت‌ترین شکل ممکن خودش را به مرحله حذفی رساند. تیم پرستاره ساحل‌عاج با 3‌امتیاز و تفاضل‌گل منفی3، پایین‌تر از گینه استوایی و نیجریه توانست جواز صعود را به‌دست آورد؛ درحالی‌که در بازی آخر با نتیجه 4بر صفر به گینه استوایی باخت. ساحل‌عاج قبل از صعود، سرمربی‌اش را اخراج کرد. ساعت ۱۳:۳۰ ژان لویی گاسه، سرمربی تیم ملی ساحل‌عاج به همراه دستیارش بعد از ۲‌شکست پیاپی و قبل از پایان رسمی مرحله گروهی جام‌ملت‌های آفریقا از سمت‌شان اخراج شدند. ساعت ۲۲:۰۰ با توجه به شکست زامبیا مقابل مراکش، ساحل‌عاج با ۳‌امتیاز به‌عنوان یکی از ۴ تیم برتر سوم به مرحله یک‌هشتم نهایی راه یافت. امرس فایی به‌عنوان سرمربی موقت این تیم معرفی شد اما خبر خنده‌دار و عجیب اینکه فدراسیون ساحل‌عاج با ارسال نامه‌ای به فدراسیون فوتبال فرانسه درخواست کرده است هروه رنار را تا پایان جام‌ملت‌های آفریقا قرض دهد تا او روی نیمکت تیم ملی فوتبال ساحل عاج بنشیند. هروه رنار در حال حاضر هدایت تیم ملی زنان فرانسه را برعهده دارد و پیش از این در قاره آفریقا با تیم‌های ملی زامبیا و ساحل‌عاج قهرمان جام‌ملت‌‌های این قاره شده است. او همچنین با مراکش به جام‌جهانی ۲۰۱۸ صعود کرد.
      داستان صعود موریتانی هم خیلی جالب بود. تیم ملی این کشور در فاصله بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۳ حتی یک مسابقه را هم نبرد. در سال‌2010 به‌دلیل مشکلات مالی از مسابقات مقدماتی جام‌ملت‌های آفریقا کنار گذاشته شد. یک سال بعد به رده آخر رنکینگ فیفا‌(۲۰۷) سقوط کرد. فدراسیون فوتبال این کشور در سال‌2011 تیم‌های پایه را راه‌اندازی کرد و برای بازیکنان تیم‌ها حقوق ثابت درنظر گرفت. 3‌سال بعد تیم ملی بزرگسالان این کشور نخستین پیروزی خارج از خانه تاریخ خود را جشن گرفت؛ برابر لیبریا. آنها در سال‌2019 برای اولین‌بار به جام‌ملت‌های آفریقا راه یافتند و 4سال بعد نخستین پیروزی تاریخ خود را در این تورنمنت به‌دست آوردند تا برای اولین‌بار به دور حذفی صعود کنند؛ آن‌هم برابر الجزایر.
      تیم پرستاره غنا یکی از بهترین تیم‌های قاره در سالیان نه‌چندان دور در رقابت‌ با مصر، کیپ‌ورد و موزامبیک نتوانست به مرحله حذفی صعود کند. در طول مسابقات، هواداران که از عملکرد تیم ناامید بودند، حمله فیزیکی و لفظی شدیدی به سرمربی داشتند. در پی نتایج ضعیف غنا کریس هیوتن از هدایت این تیم برکنار شد.
      اونانا(دروازه‌بان منچستریونایتد) باعث صعود کامرون به دور حذفی شد؛ آن‌هم با نیمکت‌نشین‌شدن در بازی آخر مقابل گامبیا که تیم فقط به پیروزی نیاز داشت. او یک روز قبل از نخستین بازی برابر گینه، برای منچستریونایتد مقابل تاتنهام به میدان رفت و دیر به اردوی کامرون رسید. در باخت 3بر یک مقابل سنگال در بازی دوم، هیچ سیوی نداشت و در بازی آخر جای خود را به اوندوا داد.
      در گروه E هیچ تیمی بیش از یک‌بار نبرد و تونس اصلا رنگ پیروزی را ندید. تیم‌های مالی‌(5) و آفریقای جنوبی و نامیبیا‌(4) صعود کردند و تونس با 2‌امتیاز حذف شد. این در حالی است که تونسی‌ها در رنکینگ فیفا در رده‌28 قرار داشتند و یک‌بار هم قهرمان جام‌ملت‌ها شده بودند.

اینیاکی ویلیامز دوشنبه در جام‌ملت‌های آفریقا در دقیقه‌۸۹ و درحالی‌که غنا با نتیجه 2بر صفر از موزامبیک پیش بود، وارد زمین شد. بلافاصله موزامبیک در اندک وقت‌های تلف‌شده، بازی را به تساوی کشاند تا غنا با ۲‌امتیاز در جایگاه سوم گروه قرار بگیرد و حذف شود. این خبر خوبی برای بیلبائو و بد برای بارسلونا بود، چون این بازیکن سه‌شنبه پس از قطعی‌شدن حذف غنا به باسک برگشت، چهارشنبه در نیمه دوم بازی مقابل بارسلونا وارد زمین شد و گل صعود تیمش را به ثمر رساند.