گنجی که از آن غافلیم

علی ترابی؛ دبیر گروه فرهنگ شهر

پیرامون محیط زندگی همه انسان‌ها، گنجینه‌های عظیمی وجود دارد؛ برخی عیان و برخی پنهان. برخی مانا و دائمی و برخی ازدست‌رفتنی و رو به پایان.
پدران و مادران شهدا یکی از همین گنجینه‌ها هستند که متأسفانه آنطور که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته‌اند و قدر و ارزش آنها برای اکثریت جامعه ایران روشن نیست.

قرآن درباره ارزش والدین شهدا چه می‌گوید؟
اهمیت توجه به پدران و مادران شهدا و روایت زندگی و خاطرات آنها را شاید با 2نکته قرآنی بهتر بتوان تشریح کرد.
نخست: اگر در قرآن کریم چنین آمده که «و فضل‌الله المجاهدین علی القاعدین أجراعظیماً» نباید اینگونه برداشت شود که مجاهدت صرفا مختص شهدا بوده و بس، بلکه نباید فراموش کرد که جهاد پدر و مادری که از پاره تن خود گذشته و غم هجران او را تحمل کرده اند، اگر شهید، جان عزیزش را یکبار فدا کرد و مهمان سفره الهی در عرش شد تا از جام احلی من العسل بنوشد، این پدر و مادر شهید بودند که فراق او را هر صبح و شب تحمل کردند و مجاهده‌شان ناتمام بود.دوم: نکته قرآنی دیگر درخصوص پدرها و مادرهای شهدا عمل تام و تمام به آیه شریفه «تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ» است. خداوند در سوره آل عمران می‌فرماید: از آنچه خود دوست دارید انفاق کنید و کیست که بگوید در دنیا چیزی دوست‌داشتنی‌ترین و عزیزتر از فرزند است؟ والدین شهدا در راه خدا اینچنین مما تحبون را هدیه و انفاق کرده اند و شایسته است که توجه رسانه و مدیرانش به آنها بیش از این باشد.

وظیفه مردم در قبال پدران و مادران شهدا چیست؟
کثرت شهدا در اقشار مختلف از جان برکفان دفاع‌مقدس تا شهدای مدافع حرم و مدافع امنیت و البته شهدای سلامت و علم و فناوری باعث شده در اکثر خانواده‌های ایرانی یک پدر و مادر شهید حضور داشته باشد.
مجاهدت عظیم این افراد را که قطعا پاسخی درخور نیست اما اگر هر فرد به اندازه یک قدم خیر برای رفاه حال و دلخوشی آنها بردارد، قطعا خروجی کلی کار بسیار زیبا خواهد بود.
مثلا اینطور تصور شود که اگر فرزند این مادر شهیدی که در همسایگی منزل ما زندگی می‌کند، حالا در قید حیات مادی بود، برای امر خرید منزل چه می‌کرد؟ یا اگر پسر این پدر شهید در کنارش حضور داشت، در امور رفت‌وآمد به مطب دکتر چه کمکی به او می‌کرد؟ پاسخ اینگونه سؤال ها اگر عملی شود قطعا گرامیداشت مردمی بهتری برای این افراد رقم خواهد خورد.
 
غفلت‌های اهالی و مدیران رسانه و فرهنگ درخصوص والدین شهدا چیست؟
متأسفانه جبر روزگار و گردش لیل و نهار لاجرم رفته رفته چراغ عمرِ گرامی‌ترین پدران و مادران را خاموش می‌کند تا اینگونه دسترسی نسل‌های بعد به خاطرات آنها قطع شود. این گنجینه را تا هستند بایستی دریابیم.
ثبت، حفظ و نشر آثار به جای مانده‌ از خاطرات، اولویت بسیاری دارد که باید تا دیرتر از این نشده آن را جدی گرفت. واضح است که این روزها ساخت مستندهای متنوع و جذاب و جمع‌آوری کتب متعدد و سایر امور مشابه نظیر برگزاری همایش‌هایی با این مضمون از اسرار نهفته در سینه والدین شهیدپرور بسیار ضروری است. این امر بایستی در کنار ارج نهادن به خانواده‌های شهدا و گرامیداشت آنها در دستور کار بنیاد شهید و دستگاه‌های فرهنگی قرار بگیرد.