بنای چهارایوانه

 ماجرای ساخت مدرسه و مسجد خان مروی در دل بازار تهران قصه جالبی دارد. این مدرسه و مسجد ازجمله اماکنی بود که ساخت آن تا سال‌ها بعد از مرگ واقفش در زمان تولیت حاج «میرزامسیح استرآبادی» ادامه داشت. به‌گفته علیرضا زمانی، تهران‌پژوه، بانی ساخت آن حاج «محمدحسن مروی» معروف به فخرالدوله بود. در واقع این مدرسه از نخستین دارالعلم‌های معارف اسلامی قرن‌های سیزدهم و چهاردهم بود.
زمانی درباره ویژگی‌های معماری مدرسه و مسجد خان مروی می‌گوید: « قدمت کاشی‌کاری داخل مسجد کوچک که از قدیمی‌ترین تزیین‌ها است به اواخر دوره قاجار می‌رسد.در دوره مشروطه و تولیت حاج ملاعلی کنی، مسجدی در ضلع جنوبی مدرسه ساخت و کمی بعدتر شبستان فعلی مسجد جنب ورودی اصلی که به‌عنوان انبار غله و کاه مورد استفاده قرار می‌گرفت کامل تخلیه شد و به‌عنوان مسجد مورد استفاده قرار گرفت.»
با توجه به اینکه این مسجد در ابتدا مدرسه بود و بعد بنای مسجد به آن اضافه شد نقشه‌اش شبیه مساجد چهارایوانی است و حیاطی با ایوان‌های احاطه شده دارد. ایوانی بزرگ در بخش شمالی بنا قرار دارد و همچنین در دل این بنا 2 مدرسه یکی کوچک در ضلع جنوب غربی و کمی قبل‌تر از آن هم مدرسه بزرگ ساخته شده است. صحن این شاهکار معماری قاجاری مستطیل‌شکل و دارای طول شمالی است و حجره‌ها، کتابخانه، چند باغچه و یک حوض بزرگ در میانه حیاط به زیبایی این بنای پر از ماجراهای تاریخی افزوده است.