داستان 24 امتیازی که گم شد

لیلی خرسند
بسکتبال ایران از این برد باید خوشحال باشد؟ جمعه شب در پنجره سوم انتخابی جام‌جهانی تیم‌ملی ایران قطر را با اختلاف یک پرتاب شکست داد. چه ایرانی‌هایی که در سالن الغرافه دوحه تماشاگر این بازی بودند و چه آنهایی که از پای تلویزیون بیننده این دیدار، شاید هنوز از اینکه لحظه‌های حساس پایانی این بازی با برد لذت‌بخش ایران همراه شده، خوشحال باشند اما اگر به یاد بیاورند ایران چند ماه قبل چطور با اختلاف زیاد، قطر را شکست داد، خوشحالی‌شان به ناامیدی تبدیل می‌شود. 
6آذرماه سال قبل که ایران در آزادی میزبان قطر بود و 65 بر39 به پیروزی رسید. اگر ایران با 26 اختلاف امتیاز در تهران قطر را شکست داده، چطور هفت ماه بعد در دوحه برای شکست دادن این تیم به دردسر می‌افتد،‌ در دقایقی از بازی 10 امتیاز عقب می‌ماند و بردن به قدری سخت می‌شود که حتی حامد حدادی به خاطر اشتباهاتش پیراهن خودش را پاره می‌کند. در این هفت ماه بسکتبال قطر متحول شده یا اینکه ایران در جا زده؟ افشین رضاپور از کارشناسان و مربیان بسکتبال به همشهری می‌گوید که قطری‌ها کار کرده‌اند: «مشخص است که قطری‌ها در این مدت روی نقاط ضعف‌شان کار و تیم را ترمیم کرده‌اند ولی مشکلات ما همچنان پابرجاست.»
بسکتبال ایران بعد از بازی‌های مرحله رفت، با تغییراتی زیاد روبه‌رو شد. بعد از رفتن محمود مشحون از ریاست فدراسیون و سپردن آن به رامین طباطبایی، انتظارمی‌رفت در شروع بازی‌های برگشت، حداقل شرایط تیم‌ملی بهتر شده باشد. اما تیمی که جمعه شب به میدان رفت، نه سرزنده بود و نه شاداب، نه در دفاع جنگنده نشان داد و نه این‌که در حمله پرتاب‌های موفق داشت. این تیم عملکرد ناامیدکننده‌ای داشت. رضاپور ایراد اصلی را در هماهنگ نبودن بازیکنان می‌بیند: «این تیم هارمونی نداشت. بازیکنان با هم هماهنگ نبودند. تیم هنوز هم به حامد حدادی متکی است. در دقایقی که حدادی از بازی بیرون رفت، بچه‌ها به خودشان آمدند و خوب بازی کردند. ولی در کل با این نوع بازی کردن به مشکل می‌خوریم.»
در مورد هماهنگ نبودن تیم، بحث زیاد است و حتی شایعاتی هم مطرح شده است. یکی از شایعات این است که بازیکنان تیم چند دسته‌اند و بیرون از زمین با هم مشکل دارند و این مشکلات را به زمین بازی هم منتقل می‌کنند. گفته می‌شود دلیل اصلی اختلافات آنها هم سرمربی تیم مهران شاهین طبع است. شاهین‌طبع بیشتر مربی باشگاهی بوده و حضور او در تیم‌های مختلف باعث شده بعضی از بازیکنان نسبت به او موضع داشته باشند، بازیکنانی که او را در حد سرمربیگری تیم‌ملی نمی‌دانند. رضاپور می‌گوید نمی‌تواند این اختلافات را تایید کند ولی تاکید می‌کند که تکلیف سرمربی باید روشن شود: «بازی‌های آسیایی در پیش است و بلافاصله بعد از این بازی‌ها تیم باید در مرحله بعدی انتخابی جام‌جهانی شرکت کند. در همین مدت هم فصل جدید از لیگ آغاز می‌شود. با توجه به اینکه شاهین‌طبع بیشتر خودش را مربی باشگاهی می‌داند، بعید است که در لیگ مربیگری نکند. به هر حال درآمد او از مربیگری در باشگاه است. در این شرایط باید تکلیف روشن شود و از حالا فدراسیون به فکر مربی باشد.»
درباره دعوت بعضی از بازیکنان به تیم هم حرف زیاد بود. بعضی می‌گفتند باید قدیمی‌ها خداحافظی کنند و جایشان را به جوان‌ترها دهند. نظر عده‌ای هم این بود که با نبود قدیمی‌ها تیم ضربه می‌خورد. رضاپور درباره وضعیت بازیکنان می‌گوید: «چند سالی است که بازیکنان ما رشد نداشته‌اند و متوقف شده‌اند. نفر جدیدی هم پشت سرشان نیست. به‌خاطر اینکه جایگزینی ندارند، احساس خطر نمی‌کنند و انگیزه‌شان را برای بهتر شدن از دست داده‌اند. در تیم باشگاهی‌شان بهترین پول را می‌گیرند و جایشان در تیم‌ملی هم محفوظ است و دلیلی ندارد که نگران باشند و بخواهند بهتر شوند.» تنها چیزی که این بازیکنان را تهدید می‌کند، دعوت از بازیکنان نامی سابق است. روزهای قبل صحبت از این بود که مهدی کامرانی هم به تیم‌ملی دعوت شود،‌ هرچند این موضوع منتفی شد اما تایید می‌کند که بازیکنان فعلی جانشینانی ندارند:‌«سجاد مشایخی در پست گارد راس بازیکن ضعیفی نیست ولی ذخیره ندارد. بهنام یخچالی را داریم که اگر او در این پست بازی کند،‌از قدرت هجومی و حمله‌اش کم می‌شود. آرن داوودی هم هست که از او استفاده نمی‌کنیم. اگر او به بازی بیاید می‌تواند در دفاع هم کمک کند، دربازی با قطر ما در دفاع ضعیف بودیم.» آرن داوودی تنها بازیکنی نیست که مهران شاهین‌طبع از او استفاده نکرد. در بازی با قطر اوشین ساهاکیان هم نیمکت‌نشین بود. رضاپور از شاهین‌طبع ایراد می‌گیرد: «اگر قرار نیست از این بازیکنان استفاده کنیم، چرا آنها را به تیم‌ملی دعوت می‌کنیم؟ یا باید از آنها استفاده کنیم یا اینکه به جای بازیکن جوان دعوت کنیم. اگر قرار فقط به نیمکت‌نشینی است، بهتر است یک بازیکن جوان روی نیمکت باشد که یک بازی خارجی را تجربه کند.» 
تیم‌ملی بعد از این بازی ضعیف، روز دوشنبه در تهران با قزاقستان بازی دارد. طبیعی است که در خانه بازی بهتری انجام دهد ولی به طور حتم ایراداتی که تیم دارد، با یک نتیجه بهتر برطرف نمی‌شود. با توجه به اینکه سهمیه آسیا در جام‌جهانی به هفت سهمیه افزایش پیدا کرده است، صعود به جام‌جهانی خیلی سخت نیست اما نگرانی اصلی برای بازی‌های آسیایی است و اینکه با تیم می‌شود بازی‌های آبرومندانه‌ای در این بازی‌ها انجام داد؟