آموزش به علاوه کارآفرینی

باید به فال نیک بگیریم که رئیس دولت سیزدهم در جلسه شورای‌عالی اشتغال که پنجشنبه هفته گذشته برگزار شد، از وزیر آموزش و پرورش خواست تقویت هنرستان‌ها و مراکز فنی و حرفه‌ای را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و زیربنایی‌ترین عرصه‌های اجرای سیاست‌های اشتغال‌زایی کشور، در دستور کار خود قرار دهد، این نگاه می‌تواند نقطه پایانی بر غفلت چندین‌ساله در مهارت‌آموزی دانش‌آموزان باشد. بدون‌تردید، همین نگاه آسیب‌شناسانه موجب شده امسال پس از سال‌ها تعداد هنرستان‌های کشور ۲.۵درصد افزایش پیدا کند که اتفاق ارزشمندی است، اما شکاف عمیق میان سیستم آموزشی کشور و نیازهای بازار کار می‌طلبد که مقوله مهارت‌آموزی دانش‌آموزان را نه‌تنها در هنرستان‌ها، بلکه در همه مقاطع تحصیلی و برای همه دانش‌آموزان مورد توجه قرار دهیم. بزرگ‌ترهایی که در دهه‌های 60 و 70 در مقطع راهنمایی (متوسطه دوره اول کنونی) تحصیل می‌کردند، حتما به‌خاطر دارند که در زنگ حرفه و فن به تمرین و آموزش حرفه‌هایی مانند نجاری، آشپزی و... می‌پرداختند و وقتی به دوره دبیرستان (مقطع متوسطه دوم کنونی) پا گذاشتند، یک روز در هفته به‌عنوان طرح کاد در خارج از مدرسه و در محل‌هایی مانند کارگاه‌های چوب‌بری، قصابی، مکانیکی و... شاگردی می‌کردند و در کنار تحصیلات نظری، فوت و فن این مشاغل را هم می‌آموختند. اگر‌چه با تغییر سیستم آموزش و پرورش، لزوم مهارت‌آموزی دانش‌آموزان به فراموشی سپرده نشد و در مقطع متوسطه دوره اول در قالب درس کار و فناوری و در مقطع متوسطه دوره دوم در قالب مدارس فنی و حرفه‌ای و کار دانش این ضرورت دنبال شد، اما آنچه نمی‌توان نادیده گرفت، این واقعیت است که حرفه‌آموزی دانش‌آموزان از جنبه فراگیر و همگانی آن خارج و به دانش‌آموزانی معطوف و محدود شد که برای نجات از کلنجار‌رفتن با فرمول‌های چغر فیزیک و شیمی و دست‌وپنجه نرم‌کردن با اصول و قواعد ادبیات و زبان عرب به‌دنبال راه گریزی بودند. درحالی‌که کارشناسان آموزشی معتقدند باید بر همان روال دهه‌های گذشته فرهنگ کار و ارج‌نهادن بر مهارت‌آموزی و کارآفرینی از سنین پایین‌تر و اوان نوجوانی در دانش‌آموزان نهادینه شود.