در قوطی عطارهای امروز چه چیزی وجود دارد؟

مژگان مهرابی؛ روزنامه‌نگار

با ورود به عطاری‌ها آنچه انتظار می‌رود، شامه‌نوازی عطر گیاهان دارویی است؛ بوی خوش گیاه بابونه و گل محمدی، ظرف‌های پر از نسترن و افسنطین اما آنچه نگران‌کننده است انواع شربت و قرص‌هایی است که روی هم قطار شده‌اند. در انتهای مغازه جایی که جلوی چشم است، کاغذی روی قفسه چسبانده شده است: «داروی لاغری» . مرد عطار به خواسته مشتری یکی‌شان را بیرون می‌آورد؛ «فلوردو 189هزار تومان». از اثرات خوب آن می‌گوید و اینکه با خوردن آن در مدت یک‌ماه 3کیلو وزن کم می‌شود. بعد از کلی تبلیغ وقتی تردید مشتری را می‌بیند، ترکیبات آن را بلند می‌خواند: «سیاتوسه، علف طلایی، نعناع فلفلی، ختمی و آنگه دان.» مرد داروی دیگری تجویز می‌کند: «قرص زردچوبه هم داریم. آن هم لاغر‌کننده است؛ عارضه هم ندارد.» او با اینکه می‌داند داخل این قرص ماده مخدر آمفتامین وجود دارد، اما به راحتی درباره‌اش تبلیغ می‌کند. عطاری بعدی مغازه‌ای نسبتا بزرگ است که روی شیشه‌اش نوشته شده: «متادون و ترامادول نداریم! لطفا سؤال نفرمایید.» همین جمله باب صحبت با او را باز می‌کند. حسین موسوی می‌گوید: «بعضی از عطاری‌ها متادون را به اسم داروی ترک اعتیاد دست مشتری می‌دهند. این ماده مخدر به جای اینکه باعث ترک اعتیاد شود، بدتر فرد را گرفتار می‌کند.‌» نکته دردناکی که موسوی به آن اشاره می‌کند، عرضه داروی ترک اعتیاد در عطاری‌هاست. او ادامه می‌دهد: «بیشتر کسانی که  متادون می‌خرند بچه محصل هستند. درد اینجاست که اغلب دختر هستند. این شغل از پدر و پدربزرگم به من رسیده است. ما خانوادگی عطار هستیم، اما حالا نگاه کنید در یک خیابان چند تا عطاری وجود دارد؛ مگر مردم چقدر گل گاوزبان و سنبل‌الطیب می‌خرند؟ سوددهی آنها برای فروش این جور چیزهاست.»  مغازه سوم، بزرگ و پررفت‌وآمد است. نامش عطاری است، اما در آن گیاه دارویی دیده نمی‌شود. آنچه خیلی به چشم می‌آید، بنر بزرگی است که روی دیوار آویزان شده است؛ «داروی تقویت جنسی، افزایش انرژی و کاهش ریزش مو.» مرد عطار درباره آن توضیح می‌دهد: «رد جینسینگ 110هزار تومان، اما ایکس‌اید گلدن 600هزار تومان. اگر ارزان‌تر بخواهید شربتش را هم داریم. ایرانی است و 60هزار تومان» زیستگاه جینسینگ کشور های کره و چین است و درواقع تقویت‌کننده قوای جنسی و انرژی‌زاست. این گیاه پای ثابت عطاری‌هاست اما در کمتر عطاری‌ای به‌صورت گیاه فروخته می‌شود و بیشتر در قالب کپسول یا شربت درآمده است.