پشت صحنه خرید و فروش عکسهای رادیولوژی
استخراج نقره از عکس رادیولوژی
رابعه تیموری-روزنامه نگار
تعداد ضایعاتی های خیابان انقلاب کم نیست. همه آنها هم خریدار عکس رادیولوژی هستند. مالکان بسیاری از این ضایعاتی ها نمی دانند در تصاویر طلق مانند رگ و پی و استخوان مردم چه چیزی وجود دارد که عدهای پول خوبی بابت خریدشان میدهند. مشتریان این طلق های سبز و سیاه کیمیاگران هستند و از عکس های رادیولوژی نقره استخراج می کنند.
نبش یکی از معابر فرعی خیابان انقلاب قرار گرفته است.در بساطش از کتاب های قدیمی تا لوازم خانگی دست دوم دیده می شود، اما وزن دسته عکس های رادیولوژی که توی قفسه فلزی وسط مغازه اش چیده شده،به 5 کیلوگرم نمی رسد. مرد میانسال فروشنده نمی داند این عکس ها چه کاربردی دارند، ولی جوانکی مشتری پروپاقرص آنها است که آخر هر هفته به مغازه سر میزند و همه عکس های رادیولوژی را می برد. فروشنده میگوید: «ما فقط خرید داریم. هر کس عکس رادیولوژی بیاورد می خریم، ولی عکس هایی را که جمع می شود، به کسی جز علیرضا نمی فروشیم.»علیرضا هم فقط واسطه است و همه عکس های رادیولوژی را که از ضایعاتی ها جمع آوری می کند، به مهندس اطوکشیده بالاشهری می رساند که کارگاه بازیافت دارد.
سیاه رنگ ها گرانترند
در ضایعاتی دیگری که نبش خیابان قرار گرفته است، فقط کارتون های خالی یخچال و تلویزیون تا سقف چیده شده اند و در بساطش خنزرپنزر و وسایل دستدوم یافت نمی شود، اما مالک جوان آن، خریدار عکسهای رادیولوژی است و هر کیلو عکس را70 هزار تومان می خرد. او می گوید: « نمی دانم این عکس ها چه موادی دارند که اینقدر بابت شان پول می دهند.»انگار شغل و کاسبی جوان اطوکشیده ای که با ضایعاتی های این خیابان بده بستان دارد و برایش عکس های رادیولوژی را تهیه و انبار می کنند، راز مگو است و طرف های معاملهاش از کار و کسب او بی خبرند.
ضایعاتی های خیابان فروردین برای این طلق های مصور پول کمتری خرج می کنند. محمود یکی از بساطی های این خیابان است که بدون پرداخت کرایه مغازه و خرج و برج اضافی معامله می کند. او میگوید: «طرف حساب ما کسانی هستند که ضایعات بیمارستانی را جمع آوری می کنند، وگرنه یکی دو تا عکس رادیولوژی مردم که دردی دوا نمی کند.» محمود همه عکس ها را درهم نمی خرد و برای عکس های رادیولوژی سیاه رنگ ام آر آی پول بیشتری می دهد، ولی فیلم های سبز رنگ سی تی اسکن برایش منفعت زیادی ندارند و هر کیلو را فقط 20 هزار تومان می خرد. محمود می گوید: «عکس های رادیولوژی نقره دارند و وقتی آنها را در کارگاه بازیافت آب و اسید شویی می کنند، نقره های شان جدا می شود.»
خدمت به طبیعت
به لطف محمود بالاخره با جوان اطوکشیده ای که خریدار عمده عکس های رادیولوژی است،هم صحبت می شویم. او تحصیلکرده است و کلان بودن درآمد بازیافت عکسهای رادیولوژی را انکار نمی کند، اما معتقد است با بازیافت این عکس ها به جامعه و طبیعت خدمت میکند. او می گوید: «در ترکیب این عکسها نیترات نقره به کار می رود که سمیاست و نباید در طبیعت رها شوند. این عکس ها به طور طبیعی تجزیه نمی شوند و ما با بازیافت آنها از سمی شدن و آلودگی طبیعت جلوگیری می کنیم.»
محمود سال ها پیش تصمیم گرفته مانند جوانک اطوکشیده، خانه قدیمیاش را به کارگاه بازیافت نقره تبدیل کند، ولی ناشی بودن کار دستش داده و اسید پوست یکی از دستانش را کاملأ از بین برده است. این روزها دیجیتالی شدن عکسهای رادیولوژی کار و کسب کیمیاگران نقره و فروشندگان عکسهای رادیولوژی را کساد کرده ، اما هنوز هم بسیاری از پزشکان ترجیح می دهند برای تشخیص بیماری ها و شکستگیها از همان عکس های رادیولوژی طلق مانند قدیمی استفاده کنند.