زمستان در کف دست ماست

مهتاب خسروشاهی

در ابتدای سال نوی میلادی  گوی‌های برفی در اندازه‌ها و طرح‌های مختلفی به فروش می‌رسد. داستان این گوی‌ها به 120سال پیش برمی‌گردد و جالب‌تر اینکه کاملا اتفاقی ساخته شده اند. اما در حال حاضر موزه بزرگی از این گوی‌ها در زادگاه این وسیله تزئینی، یعنی شهر وین، پایتخت اتریش برپاست. این موزه هم مثل تاریخ و شکل تولد این گوی‌ها، ماجرای خودش را دارد.
در اوایل دهه 1900میلادی از اِروین پرزی، سازنده وسایل جراحی و اهل شهر وین خواستند تا لامپ جراحی با قابلیت ایجاد روشنایی بسازد اما او کره یا گوی برفی را ساخت! این گوی، یکی از محبوب‌ترین سوغاتی‌های جهان است. خانواده پرزی هنوز در وین ساکن هستند و هنوز هم به ساخت یکی از محبوب‌ترین و زیباترین سوغاتی‌های جهان در کارگاه خود مشغولند. این کارگاه متعلق به اروین پرزی است و خانواده او نسل به نسل، طی یک قرن، این کارگاه را حفظ کرده‌اند. تولید سالانه این کارگاه خانوادگی به‌طور متوسط 200هزار گوی است که 80درصد گوی‌های برفی به ژاپن و ایالات متحده ارسال می‌شود. نکته جالب این است که مردان سیاست مانند رونالد ریگان، بیل کلینتون و باراک اوباما از دوستداران گوی‌های برفی هستند.درحال حاضر  اروین پرزی سوم، مدیرعامل شرکت
Original Viennese Snow Global است و درباره اختراع تصادفی پدربزرگش، نکته‌های جالبی می‌گوید:« کره برفی اختراع تصادفی پدربزرگ من
 در سال 1900میلادی است. او مکانیک ابزار جراحی بود و
 تصمیم داشت لامپ اختراعی ادیسون را تکمیل و آن را برای اتاق جراحی قابل استفاده کند. او در یکی از آزمایش‌هایش، کره برفی را اختراع کرد. » اروین پرزی در واقع در تلاش برای تشدید قدرت شمع یا به‌اصطلاح شوستر کوگل (فلاسک آبی که در طول تاریخ برای تمرکز نور استفاده می‌شد) با ذرات ساخته شده از مواد مختلف برای افزایش بازتاب نور، به‌طور ناخواسته کره برفی را ساخت.
اروین پرزی سوم و برادرش لودویگ به‌دلیل تقاضای زیاد مردم برای خرید کره برفی، فروشگاهی را در شهر وین تاسیس کردند. اگرچه در تاریخ 20 فوریه 2023 میلادی آتش‌سوزی بخشی از کارگاه را از بین برد و کار برای چند ‌ماه متوقف شد، اما گروه 50 نفره این شرکت ناامید نشدند و تا به امروز نه‌ تنها توانسته‌اند سفارش‌های گذشته را به‌ دست مشتری برسانند بلکه تولید را نیز تا 2برابر افزایش دهند. قیمت این گوی‌ها از 10یورو آغاز می‌شود و تا قیمت‌های خیلی بالاتر می‌رسد. به‌طور کلی این گوی‌ها هدیه‌های گران‌قیمت و ارزشمندی هستند و این بستگی به طرح داخل گوی و دست‌ساز یا ماشینی بودن روش ساخت آن دارد. در فروشگاه، موزه‌ای هم برای نگهداری آثار از گذشته تاکنون وجود دارد. شاخص‌ترین سازه‌های کوچک داخل این گوی‌ها، نمادهای مهم شهر وین مانند کلیسای سنت‌استفان، چرخ و فلک ریزنراد و کاخ شونبرون هستند.