بودجهریزی براساس پیشنهادهای شهروندان
میثم مظفر، رئیس کمیته بودجه شورای شهر تهران
یکی از رویکردهایی که شورای ششم در ابتدای کار دنبال کرد، بحث بودجهریزی مشارکتی بود؛ به این معنا که مردم بتوانند در تعریف پروژهها و برنامههای موردنیاز شهر، منطقه و محله خود مشارکت داشته باشند و شورا با نگاه از پایین به بالا، ادبیات نظری موضوع را مطرح کرد.
در چندین جلسه با شهردار تهران سامانههای بودجهریزی در کشورهای مختلف ارائه شد و خوشبختانه بحث توسعه مشارکتهای شهروندان در مدیریت شهری جزو برنامههای شهردار تهران پیش از انتخابشان بود. این رویکرد در شورا و شهرداری مورد توجه قرار گرفت و تبدیل به سامانهای شد که بتواند نظرات، آرا و ترجیحات مردم در نظام برنامه و بودجه شهرداری را لحاظ کند که در قالب سامانه «من شهردارم» این کار انجام شد. شورا نیز درباره سامانه «من شهردارم» که اجزای آن به چه صورت باشد، نظر مشورتی ارائه داد و در سال اول اجرای طرح، شهرداری سامانهای را طراحی کرده بود که بیشتر درباره وضع موجود نظرسنجی میکرد، اما خوشبختانه آن به یک سامانه IT Base تبدیل شد و قابلیتی که شورا مدنظر داشت که شهروندان بتوانند پروژهها را بهصورت مکانمحور در یک موقعیت و نقطه معین جانمایی کنند و بابت یک پروژه مشخص پیشنهاد دهند، محقق شد و بهعنوان مثال در معبری زمین رهاشدهای وجود دارد و مردم میتوانند پیشنهاد دهند به چه فضای موردنیاز در محله تبدیل شود. در این سامانه قابلیتهای بسیار خوبی پیشبینی شده و با موارد مشابه خارجی نیز انطباق دارد و شهروندان میتوانند درباره پروژههای محلی و کلان نظر دهند.
امسال شهرداری تهران تبلیغات و ترویج خوبی را در جهت اجتماعی شدن سامانه «من شهردارم» داشت و بیش از یکمیلیون نفر از شهروندان در این سامانه مشارکت کردند و این جای تقدیر دارد. عملکرد خوبی را شهرداری تهران در این زمینه داشته است و این سامانه باید جوری باشد که شهرداران منطقه ملزم شوند که درصدی از بودجه پیشنهادی خود را مبتنی بر خروجی این سامانه پیشنهاد دهند. تأکید ما در کمیته این است که صرفا نظرخواهی نکنیم، بلکه بهصورت ایجابی شرایطی را فراهم کنیم که مردم پیشنهاد پروژه دهند که این امکان در سامانه پیشبینی شده است.
امسال سامانه من شهردارم موفق شد مشارکت بیش از یکمیلیون نفر از شهروندان در ارتباط با برنامه و پروژههای مرتبط با بودجه سال1403 را جلب کند و اتفاق بسیار خوب و مبارکی است و باید به شهرداری تهران تبریک گفت.
اساسا اینکه ما در نظام برنامه ریزی، به ترجیحات و مطالبات و خواسته های مردم توجه کنیم خصوصا در موضوعات شهری مسئله حائز اهمیتی است و سامانه طراحی شده با عنوان من شهردارم قابلیت بسیار خوبی دارد و لوکیشن محور است و شهروندان میتوانند در ارتباط با یک نقطه جغرافیایی در منطقه و محله اظهار نظر کنند که چه کاربری تعریف شود. مردم اساسا بهتر می توانند بگویند اولویت محله احداث یک بوستان است یا یک دور برگردان که معضلات ترافیکی را حل کند و به نظر این رویکرد جمع سپاری و مردمی سازی رویکردی نشأتگرفته از ساختار جمهوریت کشور است. در سال های گذشته مشارکت بیشتر در حوزههای سیاسی تبلور پیدا می کرد اما معتقدم با جعبه ابزار حکمرانی مردم پایه بسیاری از تصمیم سازیها و تصمیم گیریها را برای مردم و توسط خود مردم انجام دهیم و این یک اتفاق و الگوی خوب برای بعد مردم سالاری در نظام است و به نظرم رشد پایدار و تحول و پیشرفت پایدار زمانی محقق می شود که مردم در ساختن شهر مسئولیت داشته باشند. همه مسئولیت دارند و این احساس مسئولیت جمعی میتواند تحول و پیشرفت جمعی را رقم بزند.
امیدوار هستیم در بودجهریزی به نقطهای برسیم که پروژهها از طریق مردم مطرح شوند و مردم نسبت به پیشنهادهای خود لایک و دیس لایک کنند. باید بخشی از بودجه شهرداری مبتنی بر ترجیحات مردم باشد که این سامانه در ابتدای کار موفقیتهای آغازین را کسب کرده است.