«این بهترین تیم‌ملی تاریخ ماست؟»

سیامک رحمانی روزنامه‌نگار

سوال مطلقا فانتزی است. مثل آن‌بار که در اوج مسابقات جام‌جهانی 2006 جواد خیابانی ژورنالیست متخصص فوتبال آلمان را به برنامه آورده بود و خیلی جدی به او اصرار می‌کرد بگوید، اگر این تیم (تیم آلمان 2006) با تیم 1990 بازی کند، چند چند می‌شود؟! یعنی همین‌قدر سرشار از کودکانگی. اتفاقی که فقط در خیال ممکن است رخ دهد. در بازی‌های رایانه‌ای شاید. در وراجی‌های بیهوده فوتبالی.
اگرچه به هر حال فاکتورهایی هست که می‌شود یک تیم، یک بازیکن را با آن سنجید و نسبتش را با زمان حال، با خودش و دیگران مشخص کرد. اینکه تیم ملی هلند در دهه هفتاد فوق‌العاده بوده و تیم‌ملی ایتالیا نه جام 1982 و نه جام 2006 را بدون نمایشی دراماتیک نمی‌توانست فتح کند. با وجود رقبایی که چیزی از قهرمان کم نداشتند.
«این بهترین تیم‌ملی تاریخ ماست؟» یکی از ساده‌ترین جواب‌ها می‌تواند این باشد: بله! تیم‌ملی ایران در جام‌های‌جهانی هیچ‌وقت چنین نتایجی به‌دست نیاورده. غلبه بر قهرمان آفریقا. متوقف کردن قهرمان اروپا در یک بازی پایاپای که می‌توانستیم برنده‌اش باشیم و شکستی خفیف برابر اسپانیا، مدعی قهرمانی جام. شکستی تنها با یک گل بادآورده. در حالی که بهترین موقعیت‌های ایران در نیمه دوم تبدیل به گل نشد. در حالی که حتی برای بردن بازی هم به اندازه کافی دویده بودیم و موقعیت آفریده بودیم. تیم‌ملی ایران در کجای تاریخ چنین شرایطی داشته. متوقف شدن در آستانه صعود. با تنها یک امتیاز کمتر از دو مدعی بزرگ. در گروهی که سایه مرگ بر آن بود. تیمی که امروز، تازه نه با نتایجش که بیشتر به خاطر نمایش دلیرانه و خیره‌کننده‌اش در سه بازی جام‌جهانی قضاوت می‌شود. تیم‌تر از همیشه. یکدست‌تر از همیشه. بدون اتکا به خلاقیت ستاره‌هایش. تیمی که از دل تمرینات سخت و اراده‌ای تکرارنشدنی بیرون آمده و مطلقا حاصل تفکرات یک مربی فوق‌حرفه‌ای است. تیمی که نه ستاره‌های لالیگا و نه کریس‌رونالدوی افسانه‌ای هماورد خودباوری‌اش نیستند. تیمی که از دویدن خسته نمی‌شود. دویدن و دویدن.
«این بهترین تیم‌ملی تاریخ ماست؟» شواهدی هست که باور کنیم بله. اگرچه ژاپن فردا پس از دیدار با لهستان و صعود احتمالی به مرحله یک هشتم نهایی، نشان خواهد داد که همچنان مقتدرترین تیم آسیاست. عنوانی که استرالیا هم شایستگی‌اش را دارد. ایران با روند و نمایشی که داشته همین امروز هم شاید مدعی اول قهرمانی جام‌ملت‌ها باشد. اما از تیم ما در مصاف با ژاپن و استرالیا چه انتظاری می‌رود؟ اینکه در بازی تسلطی تمام و کمال داشته باشد و با نمایشی تهاجمی و به وجود آوردن موقعیت‌های متعدد گل حریفانش را در هم بکوبد؟ اجازه دهید واقع‌بین باشیم و بگوییم نه. تیم ما در شکل کنونی‌اش احتمالا حتی در مقابل کره‌جنوبی هم باید با زیرکی و تحمل فشار زیاد بازی کند. چه بسا در مقابل عربستان و سوریه و دیگر رقبا هم. پس ماجرای بهترین تیم تاریخ چه می‌شود؟ چطور -ظاهرا- بهترین تیم‌ملی ادوار ما، هنوز در آسیا برای حکمرانی نمی‌تواند از لاک دفاعی خارج شود و باید به حملات معدود و لحظات موعود دل ببندد؟
بپذیریم که تیم‌ملی ایران در سال 2018 از لحاظ استعداد فردی به پای تیم‌های خاطره‌انگیز گذشته نمی‌رسد. این تیم نه با تیم پرمهره و درخشان 98 نسبتی دارد و نه حتی با تیم ملی دهه شصت خورشیدی. زمانی که جوان‌های به بلوغ رسیده جام تخت‌جمشید برای ما تیمی رویایی می‌ساختند اما تقریبا هیچ‌وقت شهد موفقیت‌شان را نچشیدیم و تیم‌ملی 1978. تیم حشمت مهاجرانی را می‌توان همچنان بهترین تیم‌ملی تاریخ ایران محسوب کرد. تیمی که می‌توانست در المپیک جاودانه شود و در آسیا رقیبی برایش پیدا نمی‌شد. در مورد جام‌جهانی آرژانتین هم بارها گفته شده که با وجود دو شکست پرگل در مقابل پرو و هلند، ما تنها نماینده آسیا بودیم که خود را به جمع 16 تیم برتر جهان رسانده بودیم. اتفاقی که منتظریم در سال‌های آتی تکرار شود.
«این بهترین تیم‌ملی تاریخ ماست؟» پاسخ مثبت باشد یا نه، تیم ما در روسیه بیش از حد انتظار ظاهر شد و بعید است رضایت احدی از طرفداران جلب نشده باشد. بعید است کسی ادعا کند که این تیم تا آخرین کالری‌هایش نجنگیده و از حریفانش ترسیده است که لیاقت این نتایج و شانس صعود از مهلک‌ترین گروه جام را نداشته است. بی‌تردید نمایش گروهی که بچه‌های ایران در سن‌پترزبورگ، کازان و سارانسک ارائه دادند برای ستایش هیچ‌چیز کم نداشت. بهترین نمایش گروهی که نسل‌‌های اخیر تا سال‌ها در ذهن خواهند داشت. این تیم با همین ظرفیت می‌تواند به افتخارات بزرگ چنگ بزند. می‌تواند نشدنی‌ها را شدنی کند. تیم ایران نشان داد که شخصیت کسب هر جایگاهی را دارد. این را همه کسانی گواهی می‌دهند که پس از دیدن دو بازی ما مقابل مراکش و اسپانیا، هنوز باور نمی‌کردند که بشود یقه پرتغال را هم گرفت. باور نمی‌کردند تیم ما بتواند رونالدوی کهکشانی را محو کند. کاری که ما کردیم. ظرفیتش را داشتیم. حالا مسیر پیش‌رو از همیشه هموارتر به نظر می‌رسد. باور به توانایی‌های کارلوس کی‌روش و تاکید بر ادامه همکاری با او، حتی اگر ما را به موفقیت‌های بزرگ جهانی نرساند، اگر تیم ما را به بهترین تیم‌ملی تاریخ هم بدل نکند، برای هواداران شادی و رضایت‌خاطر به دنبال خواهد داشت. تا اطلاع ثانوی، با کی‌روش می‌توانیم به آینده امیدوارتر باشیم و به تصویری کامل‌تر و درخششی بی‌دغدغه‌تر فکر کنیم. موفقیت‌هایی که بدون حسن‌نیت و بدون در نظر گرفتن منافع ملی اتفاق نخواهد افتاد. ما بهترین تیم‌ملی تاریخ را داریم؟ بیایید داشته باشیم. بیایید بخواهیمش. ما که همین حالا هم قهرمان جام و جهانیم.