داستان‌های تکان‌دهنده از طرفداران افراطی فوتبال

سعید مروتی | سینمایی نویس:

همه آنچه از طرفداران افراطی فوتبال در ذهن دارید را کنار بگذارید. «دیوانه‌های فوتبال» شما را با دنیایی تازه مواجه می‌کند. دنیایی شگفت‌انگیز که هولیگان‌ها نقش اصلی‌اش را ایفا می‌کنند.

دیوانه‌های فوتبال با انگلستان آغاز می‌شود. مهد هولیگانیسم در جهان که برای اولین بار همه را متوجه پدیده طرفداران افراطی فوتبال کرد؛هوادارانی که همچون سپاهی بی‌رحم و ویرانگر، ‌بعد از هر بازی، مراکز شهرهای اروپایی را به آشوب می‌کشیدند و آنجا را چون ویرانه‌ای مخروبه ترک می‌کردند. روتردام، شورین، دوسلدورف، بیلبائو و تعداد بی‌شماری دیگر از شهرهای اروپا، به نام فوتبال و با هولیگان‌های انگلیس کاملا به هم ریخته شدند. اروپا گیج و آشفته شد، دنیا به این منظره‌ها با وحشت نگاه می‌کرد و تشکیلات هولیگان‌های انگلیس هم کارشان را به بهترین شکل در برهم‌زدن نظم انجام می‌دادند!

در فصل دوم مروری بر آنچه در کشورهای بالکان رخ داده نشان می‌دهد هولیگان‌های انگلیس خیلی هم خشن نبوده‌اند: «دربی بزرگ بلگراد چنان رقابت وحشتناکی را بین هواداران تیم‌های ستاره سرخ و پارتیزان در صربستان ایجاد می‌کند که دربی بزرگ رنجرز – سلتیک در اسکاتلند، در مقابل آن مثل یک بازی کودکانه جلوه می‌کند و به یک پیک‌نیک آرام می‌ماند!» در سفر به لهستان متوجه می‌شویم که چگونه هولیگان‌ها به پیروزی جنبش همبستگی یاری رساندند؛ جایی که لمپن‌ها در خدمت آرمانی سیاسی قرار گرفتند. در خفقان دولت کمونیستی لهستان که تحت حمایت اتحاد جماهیر شوروی هر صدای مخالفی خفه‌ می‌شد این فوتبال و طرفداران افراطی‌اش بودند که منادی تغییر شدند: «در بازی‌های تیم لچیا گدانسک بود که مردم لهستان دوباره صدای‌شان را بازیافتند و هولیگان‌های‌شان جنبشی را آغاز کردند که می‌توانست موجب سرنگونی دولت شود.» شعار تشکیلات هواداری باشگاه لچیاگدانسک این بود: «ما به جای برگ‌های روی درخت‌ها، کمونیست‌ها را آویزان خواهیم کرد.»

در هلند گروه‌های هواداری افراطی کمی دیرتر از دیگر کشورهای اروپایی تشکیل شد ولی هولیگان‌های هلندی خیلی زود خودشان را به استانداردهای جهانی دیوانه‌های فوتبال رساندند! هولیگان‌های هلندی به چیزی فراتر از به‌هم‌ریختن شهر فکر می‌کردند؛ به اینکه اگر بتوانند شهر را به آتش بکشند.

برزیل با ستاره‌های فراموش‌نشدنی در جهان شهرت دارد اما در این بزرگ‌ترین سرزمین فوتبالی روی زمین، طرفداران افراطی فوتبال مثل دارودسته‌های تبهکاری عمل می‌کنند. در آرژانتین سال‌ها حکومت رعب و وحشت نظامی‌ها خشونت را به بخشی از فرهنگ این کشور تبدیل کرده‌: «اینجا خشونت به بیماری بومی تبدیل شده است: بخشی از فرهنگ و طبیعت که اگر شما از این فرهنگ تاثیر پذیرفته و آن را با عشق به فوتبال آمیخته باشید، ترکیبی انفجاری به دست آورده‌اید.»

همه داستان‌های هولیگانیسم روسی، بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی شروع می‌شود. چند سال بعد از فروپاشی، هواداران افراطی اسپارتاک مسکو با شعار «ببر و بمیر» به استادیوم می‌آمدند.  در ترکیه اوج هولیگانیسم را می‌شود در دربی فنرباغچه و گالاتاسرای مشاهده کرد. معمولا نبرد هواداران این تیم‌ها روی سکو از آنچه در داخل زمین رخ می‌دهد جذاب‌تر و پرهیجان‌تر است. اگر انگلیس زادگاه هولیگانیسم فوتبال است، ایتالیا می‌تواند مدعی شود که خانه نسخه مدرن آن است.

دیوانه‌های فوتبال با روایت‌های دست اول و جذابش با ترجمه روان وحید نمازی، حتی برای کسانی که خیلی علاقه‌مند به فوتبال نیستند هم می‌تواند کتاب جالب توجهی باشد.