نوسان قیمت کالاهای اساسی در بازار

علی ابراهیمی| بررسی قیمت اقلام کالایی بیانگر افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی و تثبیت یا کاهش نرخ برخی اقلام دیگر طی چند هفته اخیر است. گزارش میدانی همشهری از وضعیت قیمت عمده‌فروشی و بازار اقلام خوراکی طی چند هفته اخیر نشان می‌دهد که قیمت شیر و لبنیات، برنج ایرانی و خارجی و تخم‌مرغ افزایش یافته است. نرخ شکر، میوه و سبزیجات، حبوبات و مرغ سیر نزولی داشته و قیمت گوشت قرمزگوسفندی و گوساله، روغن نباتی و چای خارجی ثابت بوده است. آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی از متوسط قیمت خرده‌فروشی 11گروه اقلام خوراکی در تهران طی هفته منتهی به ۲۴ آذرماه نسبت به هفته قبل از آن بیانگر افزایش قیمت ۷ گروه کالایی شامل لبنیات، تخم‌مرغ، برنج، حبوب، میوه‌ و سبزی‌های‌ تازه، چای خارجی و کاهش قیمت گوشت مرغ و تثبیت نرخ گوشت قرمز، قندوشکر و روغن نباتی است اما شتاب افزایش قیمت برخی اقلام کالایی مانند تخم‌مرغ از هفته گذشته تا‌کنون بیشتر شده و این فرآورده را صدرنشین گرانی اقلام کالایی ساخته است. با این شرایط محمد علی اسفنانی، معاون سازمان تعزیرات حکومتی در یک برنامه تلویزیونی ورود تورم انتظاری ناشی از افزایش احتمالی قیمت حامل‌های انرژی را یکی از عوامل افزایش قیمت‌ها در بازار دانست و تأکید کرد: با سودجودیان و متخلفانی که گرانفروشی کنند، برخورد می‌شود. از سوی دیگر انتظارات شیوع آنفلوآنزای مرغی ازجمله عوامل مؤثر در کاهش تولید و عرضه و گرانی تخم‌مرغ بوده است. اما در نقطه مقابل برخی مراسم مذهبی برای برخی اقلام مانند شکر، حبوبات، گوشت قرمز و مرغ با سیر نزولی قیمت مواجه شده است.

گرانی تخم‌مرغ قیمت عمده‌فروشی هر کارتن تخم‌مرغ به 87هزار تومان (هرشانه 14هزار و 500تومان) افزایش یافته و قیمت خرده‌فروشی هر شانه تخم‌مرغ 30تایی در سطح بازار به 18 تا 20هزار تومان رسیده است؛ شرایطی که موجب شده تا هیأت وزیران در مصوبه‌ اخیر خود، تعرفه واردات تخم‌مرغ خوراکی را به ۵درصد و مهلت ثبت سفارش واردات این کالا را حداکثر تا ۲۹ اسفندماه سال۹۶ تعیین کند. دیروز به گفته محسن بهرامی ارض اقدس، شیوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان موجب کمبود مرغ و تخم‌مرغ شد. دبیر ستاد تنظیم بازار کشور نیز از واردات 20هزار تن تخم‌مرغ برای تنظیم بازار خبر داد و اعلام کرد: بخشی از این میزان ثبت سفارش، بخشی دیگر وارد شده و کمبود تخم‌مرغ در کشور با این میزان واردات جبران می‌شود. بررسی قیمت خرده‌فروشی گوشت مرغ در بازار مصرف نیز بیانگرکاهش 200تومانی قیمت این فرآورده نسبت به هفته گذشته است به‌نحوی که قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ به 6هزارو650تومان رسیده است. در بازار گوشت قرمز نیز قیمت‌ها نسبت به هفته گذشته تغییر چندانی نداشته و قیمت هر کیلوگرم گوشت راسته گوسفندی و مغز ران گوساله 38هزارو 500تومان و نرخ هر کیلوگرم گوشت ران گوسفندی 48هزار و 500تومان تثبیت شده است.

کاهش نرخ شکر  بررسی قیمت شکر در بازار نشان می‌دهد که به‌رغم کاهش نرخ عمده‌فروشی هر کیلوگرم شکر از 2هزار و 800 به 2هزار و 640تومان، هنوز این محصول در سطح بازار به نرخ هر کیلوگرم 3هزار و 500تومان به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود. همچنین نرخ برخی اقلام خوراکی مانند روغن نباتی، چای خارجی و حبوبات متاثر از کاهش تقاضای ناشی از مناسبت‌های مذهبی و اعیاد طی چند هفته اخیر سیر نزولی داشته یا ثابت مانده است. در بازار برخی اقلام خوراکی مانند کنسرو و کمپوت نیز نوسان قیمتی چندانی مشهود نیست اما قیمت رب گوجه فرنگی متاثر از کاهش تولید و عرضه این محصول طی 2ماه گذشته، با افزایش همراه بوده است به‌نحوی که قیمت هر قوطی رب گوجه فرنگی همچنان با افزایش 200تومانی قبلی به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود. در بازار میوه و سبزی نیز به‌دلیل شرایط مساعد جوی و بهبود وضعیت تولید این اقلام قیمت ثابت مانده و در برخی اقلام مانند سیب و پرتقال و نارنگی سیر نزولی داشته است.

 توقف ثبت سفارش و گرانی برنج بررسی قیمت خرده‌فروشی انواع برنج داخلی و خارجی و در بازار نیز بیانگر افزایش نسبی قیمت این اقلام طی چند هفته اخیر است به‌نحوی که قیمت عمده‌فروشی برنج طارم و هاشمی مرغوب از 12هزار تا 12هزار و 500تومان در نوسان بوده اما این اقلام در سطح بازار به نرخ خرده‌فروشی  13 تا 16هزار تومان در هر کیلوگرم به مشتریان عرضه می‌شود. این در حالی است که توقف ثبت سفارش برنج خارجی موجب افزایش قیمت برنج هندی و تایلندی در بازار شده است.

رشد 10درصدی قیمت لبنیات بررسی قیمت خرده‌فروشی فرآورده‌های لبنی در سطح بازار نیز بیانگر رشد 10درصدی میانگین قیمت این اقلام توسط 3 شرکت بزرگ لبنی است. گرچه کارخانه‌های لبنی پیش از این درخواست افزایش رسمی قیمت محصولات خود را به‌دلیل افزایش هزینه تمام‌شده تولید به سازمان حمایت ارائه کرده و این موضوع در ستاد تنظیم بازار کشور نیز بررسی شده است، اما شرکت‌های لبنی منتظر ابلاغ مجوز افزایش قیمت‌ها نمانده و به گفته رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی، برخی کارخانجات برای خروج از زیاندهی اقدام به افزایش قیمت محصولاتی چون شیر و ماست کرده‌اند که این امر به‌معنای واقعی‌کردن قیمت و نه گرانی این اقلام است. با این روند طی 2 هفته اخیر اغلب برندهای لبنی، علاوه بر محصولات لوکس خارج از شمول قیمت‌گذاری دولتی، قیمت فرآورده‌های لبنی پرمصرف شامل ماست، شیر، خامه و پنیر بسته‌بندی را افزایش داده‌اند.

   تأثیر توقف ثبت سفارش بر گرانی برنج  

نایب‌رئیس اتحادیه بنکداران در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به رکود حاکم بر بازار بنکداری اقلام خوراکی و فصلی‌شدن آن به خبرنگار ما اعلام کرد: بسته‌شدن ثبت سفارش برج و بازگشایی چندروزه آن به تنش قیمتی در بازار بنکداری دامن زده و شائبه ایجاد رانت برای برخی واردکنندگان را فراهم ساخته است. عبدالله حقیقت با بیان اینکه وزارت جهادکشاورزی از واردات یک میلیون تن برنج خبر داده اما کاهش عرضه برنج خارجی در بازار موجب افزایش قیمت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی آن شده است، افزود: اگر این میزان برنج وارداتی با قیمت‌های قبلی ثبت سفارش شده در بازار عرضه می‌شد، قیمت‌ها کاهش می‌یافت اما یا این محصول وارداتی عرضه نشده و یا اینکه واردکنندگان برنج را با قیمت‌های بالا در بازار عرضه می‌کنند. وی با بیان اینکه برخلاف گذشته ذائقه مصرف‌کنندگان از برنج خارجی به برنج ایرانی تغییر یافته است، در مورد قیمت عمده‌فروشی این اقلام گفت: اکنون نرخ عمده‌فروشی هر کیلوگرم برنج طارم و هاشمی مرغوب 12 تا 12هزار و 500تومان است اما نرخ عمده‌فروشی برنج خارجی دانه‌بلند خاطره و محسن از 5 هزار و 250به 6هزارو 200تومان افزایش یافته و قیمت عمده‌فروشی برنج تایلندی نیز افزایش 350تومانی را شاهد بوده است.