گلایه اهالی از رعایت نشدن استانداردهای زیست محیطی در یک کارخانه قدیمی
مناقشه آردی در مهرآباد و شمشیری
ثریا روزبهانی| خبرنگار:
منطقه 9
ساکنان منطقه9 به دلیل همسایگی با فرودگاه مهرآباد، پایانه مسافربری و اتوبوسرانی غرب، همچنین کارخانه وکارگاههای کوچک و بزرگ محله صنعتی فتح به دودههای سیاه و آلودگی هوا عادت کردهاند، اما اینبار مشکل آنها ریزگردها و دودههای سیاه نیست. ساکنان این منطقه از دست ذرات و ریزگردهای سفید به ستوه آمدهاند.
این روزها همسایگی با کارخانههای آرد باختر، مرشدی و آریا کار به یکی از دغدغههای ساکنان محلههای مهرآبادجنوبی و شمشیری تبدیل و با گرم شدن هوا دوچندان شده است. به همراه «زهرا شهبازی» دبیر شورایاری محله مهرآبادجنوبی، سراغ اهالی این محلهها رفتیم و آنها از مشکلات همسایگی با کارخانههای آرد گفتند.
با گرم شدن هوا کولر خانهها به راه افتاده است. غبار سفیدی که از همسایگی با کارخانه آرد بر روی پرههای کولر و پوشالش نشسته حالا با آب ترکیب شده و شکل خمیری به خود گرفته است. همین موضوع باعث شده تا دیگر رمقی برای تند کار کردن موتورکولر باقی نماند. «رضا عماد» 3سال میشود که با یکی از همین کارخانههای آرد در محله شمشیری همسایه است.
او میگوید: «اصلیترین مشکل ما غباری است کهگاه و بیگاه از کارخانه بلند میشود. گرد آرد را در همه جای خانه میتوان دید، روی میز تلویزیون گرفته تا لباسهایی که روی طناب آویزان میکنیم. با گرم شدن هوا مشکل ما بیشتر میشود چراکه گردهای آرد که روی کولرها مینشیند شکل خمیری به خود گرفته و باعث خراب شدن کولرها میشود.»
نان همسایهمان را آجر نمیکنیم
«علیرضا تقیخانی» جوان ساکن مجتمع مقدسی در خیابان رجبی میگوید: «چند نفر از همسایههایم در کارخانه آرد مرشدی کار میکنند. به همین خاطر من و دیگر همسایهها از ترس بیکار شدن هممحلهایهایمان مشکلات کارخانه را به جان خریدهایم. دوست نداریم نان کسی آجر شود.» از دیگر مشکلات وجود کارخانهها در دل محلههای مسکونی، سر و صدای ماشینآلات و دستگاههای روشن آنهاست. تقیخانی در حالیکه سیلوهای آرد را از حیاط خانهاش نشانمان میدهد، میگوید: «سیلوها و دستگاههای کارخانه گاهی اوقات تا دیروقت روشن هستند و سر و صدایشان آرامش اهالی را برهم میزند.»
«مریم کاظمی» یکی از ساکنان محله مهرآباد میگوید: «تا قبل از اینکه در اینجا ساکن شوم با مشکلات محله چندان آشنا نبودم. تصور میکردم تنها مشکل محله همسایگی با فرودگاه مهرآباد است. حال آنکه میبینم کارخانههای فعال در دل محله هم مشکلاتی برایمان دارند.» غبار سفید رنگ کارخانههای آرد، زحمت بانوان برای نظافت خانهها را دو برابر میکند. کاظمی ادامه میدهد: «همسایگی با کارخانههای آرد باعث شده تا مجبور شویم هر روز چند بار خانه را گردگیری کنیم. البته گرد آرد روی شیشه خودروهای پارک شده در اطراف کارخانه هم مینشیند و مشکلاتی به همراه دارد چراکه با کوچکترین بارندگی، غبار آرد حالت چسبندگی به خود میگیرد و مانع دید راحت راننده میشود.»
هوای اطراف کارخانه تمیز است
همراه با «زهرا شهبازی» دبیر شورایاری محله سراغ «مهرداد علیپور» مدیر اداری و مالی کارخانه آرد مرشدی میرویم تا حرفهایش را درباره مشکلاتی که این کارخانه برای اهالی و همسایهها به وجود آورده است بشنویم. علیپور در ابتدا میگوید: «کارخانه آرد مرشدی از سال 1325 در فضایی به وسعت 10 هزارمترمربع بنا شده و در سال 1330 فعالیت خود را شروع کرده است. آن زمان در اطراف کارخانه هیچ واحد مسکونی وجود نداشت. خانههای اطراف کارخانه بین سالهای 1356 تا 1357 ساخته شدهاند. در این کارخانه حدود 56 نفر مستقیم و حداقل 500 نفر بهطور غیرمستقیم مشغول کار هستند.»
بر خلاف ادعای اهالی، علیپور معتقد است که کارخانه مشکلی برای کسی ندارد. او با نشان دادن فضای پشتبام و کولرهایی که آنجا برای خنک کردن محوطه کار گذاشته شدهاند، میگوید: «نمیگوییم کارخانه گرد و غبار ندارد. اما این غبار تنها تا شعاع 3 ـ 4 متری دستگاهها پخش میشود نه خانههایی که در اطراف هستند. اگر صحبتهای اهالی صحیح باشد چرا روی کولرها و دیوارههای کارخانه نشانی از غبار آرد نیست.
بیش از دهها فیلتر برای تهویه غبار آرد و هوا در این کارخانه نصب شده است. این فیلترها نه تنها هوا را از غبار آرد پاک میکند، بلکه وجودش برای صنعت آرد هم ضروری است. فیلترهای کارخانه ذرات آلوده موجود در هوا را تا شعاع زیادی تمیز میکند. به جرئت میگویم هوای اطراف کارخانه از هوای دیگر نقاط منطقه تمیزتر است.» چند نفری از اهالی هم در میان کارگرانی که در کارخانه مرشدی مشغول کار هستند دیده میشوند. علیپور میگوید: «حدود 10 نفر از کارگرانی که در کارخانه کار میکنند، از ساکنان کوچهها و محلههای اطراف کارخانه هستند و برای آسایش اهالی هم سعی کردهایم صدای دستگاهها کم باشد.» روزانه بهطور متوسط 100 تن آرد در این کارخانه تولید و در نانواییها و قنادیها توزیع میشود.
رسیدگی به شکایت اهالی
«فاطمه جوکار» رئیس اداره محیطزیست شهرداری منطقه9 در پاسخ به درخواست اهالی در رابطه با حل مشکلات کارخانههای فعال میگوید: «در بازدیدهایی که از کارخانههای آرد از جمله مرشدی داشتیم مواردی برای جلوگیری از آلودگی صوتی و زیستمحیطی تذکر داده شد که میتوان در این زمینه به نصب عایق جلوگیری از آلودگیهای صوتی اشاره کرد که خوشبختانه در بازدیدهای بعدی همه موارد رعایت شده بود. همچنین شکایاتی از وجود گرد و غبار حاصل از کارخانه مرشدی در هوای محله از سوی اهالی داشتیم که در بازدید از این کارخانه مسئولان آن ملزم به پیشرفته کردن فیلترها شدند. اکنون طبق بررسیها ذرات معلق این کارخانه در حد قابل قبول است و برای اهالی مشکلساز نیست. در صورتی که اهالی هرگونه شکایتی از این کارخانهها دارند، میتوانند به اداره محیط زیست شهرداری منطقه اطلاع دهند تا در کوتاهترین زمان رسیدگی شود.»