تغییر کاربری قانونی گاراژ‌ها

رضا سیفی؛ شهردار منطقه 17

در قسمت‌هایی از بافت فرسوده منطقه‌17 گاراژ‌های بزرگی داریم که اراضی وسیعی را برای نوسازی شهری فراهم می‌کنند. برخی از این گاراژ‌ها هزارمتر یا 2هزارمتر مساحت دارند و به‌دلیل رشد بافت شهری کاربری سابق خود را از دست داده‌اند. از این عرصه می‌توان برای ساخت‌وساز و همینطور تامین سرانه‌ها یا نیاز‌‌های دیگر استفاده کرد. نکته مهم این است که مالکان باید توجه داشته باشند که برای این کار روال قانونی را طی کنند. اگر صاحبان گاراژ‌ها تمایل به نوسازی داشته باشند باید این مطلب را به‌صورت یک درخواست رسمی به شهرداری منطقه ارائه کنند. همکاران ما مالک را راهنمایی می‌کنند تا بتواند طرح توجیهی خود را با استفاده از مشاور تهیه کند. این طرح به شهرداری و بعد به کمیسیون ماده 5فرستاده می‌شود تا موقعیت زمین و کاربری‌های اطراف آن سنجیده شود. در کمیسیون ماده‌5 نمایندگان شهرداری، شورای شهر، وزارت راه و شهرسازی و همچنین نمایندگانی از میراث‌فرهنگی، جهادکشاورزی، نظام مهندسی و... حضور دارند و پرونده را بررسی می‌کنند. این کمیسیون طرح ارائه‌شده از سوی مالک گاراژ را بررسی می‌کند و اگر شرایط فراهم بود، می‌توان نوع کاربری را تغییر داد. در برخی موارد مالکان تقاضا دارند که کاربری پهنه ملک آنها از R (مسکونی) یا S (تجاری) به M (کاربری مختلط مسکونی و تجاری) تغییر کند تا بتوانند در آن واحد‌های مسکونی و تجاری توأم ایجاد کنند. این کار مطابق قانون امکان دارد، اما باید کمیسیون آن را تأیید کند. در کمیسیون ماده‌5 نماینده‌هایی فراتر از شهرداری این موارد را بررسی می‌‌کنند و اگر معارضی نداشته باشد و تغییر کاربری مورد تقاضا با محله تناسب داشته باشد، با درخواست مالک موافقت خواهد شد.
اگر بتوانیم نیازهای مردم منطقه را به‌درستی تشخیص دهیم، پروژه‌هایمان بر همان اساس تعریف می‌شوند و اگر به نیازهای مردم محله و منطقه توجه نکنیم و از پشت میز خود، پروژه‌ها را طراحی کنیم، قطعا اثرگذار نخواهد بود؛ بنابراین طرح‌ها در راستای رضایت شهروندان درنظر گرفته شده‌اند. در این راستا، شهرداری نیز با تغییر کاربری و بارگذاری در گاراژ‌هایی که درون بافت فرسوده قرار دارند، موافق است؛ به این شرط که متناسب با معابر و بافت محله باشند. در قدم اول باید صحت اسناد بررسی شود. اگر گاراژ مشکل مالکیت داشته باشد یا به‌عنوان مثال درگیر پرونده‌هایی قضایی مانند وراثت باشد، باید ابتدا این مشکل حل شود. لازم است در این زمینه یاد‌آوری شود که هرگونه تخلف ساخت‌وساز از سوی شهرداری نواحی رصد می‌شود و نمی‌توان بدون طی کردن مراحل قانونی اقدام به تغییر کاربری کرد؛ زیرا به سرعت شناسایی می‌شود. پلاک‌های بزرگ از این نظر هم به درآمد منطقه کمک می‌کنند و هم شکل و شمایل معابر را تغییر می‌دهند که به بهبود شرایط زندگی شهروندان در منطقه کمک خواهد کرد.
موضوع دیگری که در منطقه 17و برخی مناطق دیگر شهر تهران مشاهده می‌شود، املاک کوچک واقع در محله‌های قدیمی است. در منطقه 17پلاک‌های کوچکی با وسعت 40متر و 50متر هم داریم که تلاش می‌کنیم صاحبان این خانه‌ها را تشویق به تجمیع کنیم تا شکل ریزدانه‌ محله تغییر کند. بیشتر مالکان این پلاک‌های کوچک، از نظر مالی توانایی ساخت ندارند، اما گروه‌های تسهیلگر در منطقه فعال هستند و با مالکان مذاکره می‌کنند و آنها را برای درپیش‌گرفتن راهکار‌های اجرایی راهنمایی می‌کنند تا بتوانند املاک خود را با همکاری همسایگان بهبود ببخشند. درصورت تجمیع املاک ریز‌دانه، مشوق‌هایی از سوی شهرداری برای این کار درنظر گرفته شده است تا آن را سودآور کند. 2منطقه 17و‌4 بیشترین پروژه‌های ابنیه و احداث آن را در دستور کار خود دارند. رویکرد کلی شهرداری در این بخش فراهم کردن زمینه‌ها و تسهیلگری نوسازی شهری است تا از راه مشارکت مردم و سرمایه‌گذاری خصوصی، مشکلات شهری کاهش یابد.