سفرنامه کروسینسکی
کتاب «سفرنامه کروسینسکی» با زیر عنوان «سقوط صفویه و پادشاهی نادرشاه» نوشته «یوداش کروسینسکی» را ساسان طهماسبی به فارسی برگردانده و بهتازگی از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شده است. کروسینسکی 20 سال در اصفهان زندگی کرد و شاهد سقوط صفویه و تسلط افغانها بر بخشهایی از ایران بود. سفرنامهاش نه تنها به سقوط صفویه میپردازد، بلکه دلیل و فرایند تضعیف و انحطاط آن سلسله، چگونگی تسلط افغانها بر اصفهان و… را به تفصیل بیان میکند. وقایع دوران حکومت محمود افغان و 2 سال از حکومت اشرف افغان نیز با ذکر جزئیات، بیان شده و تصویری کامل و گویا از وقایع آن دوران ارائه میدهد. این سفرنامه 3 سال پس از خروج کروسینسکی از ایران، به زبان فرانسوی منتشر و بعد از 5سال، به زبان انگلیسی ترجمه شد. در ترجمه انگلیسی، با اتکا بر گزارشهای روزنامههای آن دوران و اسناد و مکاتبات، روند وقایع ایران تا خلع شاه طهماسب دوم نیز پیگیری شده و حاوی نکاتی ارزشمند است. این سفرنامه را اولین بار عبدالرزاق بیگدنبلی در دوره قاجار، از روی ترجمه ترکی آن به فارسی برگرداند؛ اما به گفته مترجم، کاستیها و اشتباهات این ترجمه، او را ترغیب کرده تا بار دیگر این سفرنامه را از روی ترجمه انگلیسی آن، به فارسی برگرداند. انتشارات امیرکبیر این کتاب 308 صفحهای را به بهای 216 هزار تومان منتشر کرده است.