پیشنهادهای ویژه
تجربه‌های بد کودکی را فراموش کن!
علت: تنگناهراسی یا کلاستروفوبیا یک اختلال اضطرابی است که باعث ترس از فضاهای بسته مثل آسانسور، تونل، غار، دستگاه ام‌آر‌ای، انباری، اتاق‌های بدون پنجره، پنجره‌هایی که باز نمی‌شوند، فکر کردن به قبر، تابوت، پوشیدن لباس‌های یقه تنگ و ... می‌شود. ترس از فضای بسته، ریشه در تجربیات بد کودکی دارد و حوادث و آسیب‌ها، زندانی شدن در فضای تاریک و بسته، حوادث و اتفاقات بزرگسالی مثل گیر افتادن در آسانسور و ... برخی از علل ابتلا به این ترس است.
علائم: عرق کردن، ضربان قلب سریع، مشکل در تنفس یا تنفس سریع، لرز یا برافروختگی صورت، احساس خفگی، سرگیجه، خشک شدن دهان، گریه و عصبانیت.
راهکار غلبه: یکی از روش‌های درمان ترس از محیط بسته، حساسیت‌زدایی تدریجی است. در این روش فرد به شکل درجه‌بندی شده در معرض آنچه می‌ترسد قرار می‌گیرد؛ به‌عنوان مثال، اگر از حضور در سالن سینما بترسد، ممکن است ابتدا به نشستن در صندلی‌های سینما فکر کند یا به تصاویر آن نگاه کند. زمانی که مراجع احساس آمادگی کرد، در یک روز خلوت، در ردیف عقب سینما می‌نشیند. سپس، به‌تدریج در جلسه‌های بعد، به ردیف های میانی می‌رود که در آن توسط تماشاگران دیگر سینما محاصره شده است.
نترس مواجه شو!
علت: دلایل متعددی برای نیکتوفوبیا وجود دارد ازجمله تجربه منفی مورد حمله واقع شدن در مکان تاریک، از دست دادن بینایی، ناامنی، آسیب‌پذیر‌بودن در تاریکی و تهدیدهایی که ممکن است در کمین باشند.
علائم: اختلال در بلع و خشکی دهان، سرگیجه و سردرد، تعریق بیش از حد، افزایش ضربان قلب، تپش قلب و حالت تهوع.
راهکار غلبه: اگر ترس از تاریکی مانع از خواب فرد می‌شود، خوابیدن با چراغ خواب یا وجود کمی نور برای کمک به افراد مبتلا به نیکتوفوبیا کافی است تا احساس راحتی کنند و بخوابند. اما در مواردی که فرد دچار فوبیا و ترس شدید از تاریکی است، روش‌های دیگر می‌توانند کمک‌کننده باشند. درمان رفتاری-شناختی و شناسایی واکنش‌‌های منفی فرد به ترس از تاریکی، مواجهه تدریجی با موقعیت ترسناک، روان‌درمانی یا گفت‌وگودرمانی برای کمک به درک ترس‌های خود و مدیریت آنها و یوگا، تمرینات تنفسی و مدیتیشن برای کمک به کنترل اضطراب زمانی که فرد در تاریکی قرار دارد، مؤثر هستند.
اوج بگیر و نترس
علت: آکروفوبیا به ترس شدید از ارتفاع گفته می‌شود که با اضطراب زیاد همراه است. فرد مبتلا به آکروفوبیا ممکن است حتی با بالارفتن از پله‌ها یا نردبان دچار اضطراب و استرس شود و حملات وحشت را تجربه کند.
علائم: لرزش، تعریق، افزایش ضربان قلب، مشکل در تنفس، تهوع یا خشکی دهان.
راهکار غلبه: ترس از ارتفاع را می‌توان به روش‌های مختلفی درمان کرد که تشخیص آن با پزشک است. تغییر سبک زندگی و استراتژی‌های آرامش‌بخشی وجود دارد که می‌تواند در تسکین علائم ترس از ارتفاع نقش مهمی داشته باشد. انجام یوگا، تنفس عمیق، ورزش‌کردن، مدیتیشن یا آرام‌سازی پیش‌رونده عضلانی می‌تواند به شما در مقابله با استرس و اضطراب کمک کند.
سعی کنید همیشه آماده باشید و اطلاعات خود را در این باره بالا ببرید.
برای این کار زمانی را اختصاص دهید تا از لحاظ ذهنی آماده شوید. به‌خودتان خیلی سخت نگیرید، فوبیا عارضه‌ای نیست که در عرض یک روز یا یک جلسه درمان شود.
آشتی با موجودات کم‌خطر
علت: ترس از حیوانات یا زوفوبیا به ترس شدید و غیرقابل کنترل از حیوانات گفته می‌شود. دلیل اصلی آن هنوز ناشناخته است اما بیشتر افراد به‌دلیل تجربیات منفی، رفتارهای آموخته‌شده و ژنتیک از یک نوع حیوان میترسند.
علائم: احساس ترس و دلهره، افزایش ضربان قلب، تعریق زیاد، لرزیدن، تنگی نفس، سبکی سر و احساس ضعف درد قفسه سینه و حالت تهوع و در کودکان نیز ثابت ماندن (به‌اصطلاح یخ‌زدن)، گریه کردن، چسبیدن به کسی و بدخلقی‌کردن.
راهکار غلبه: تکنیک‌های کاهش استرس را امتحان و سعی کنید راهی برای کاهش آن بیابید که برای شما مفید باشد. یوگا، مدیتیشن و تکنیک‌های تنفس می‌توانند مفید باشند. ترس را بپذیرید. اگر متوجه شدید علائم فیزیکی این نوع ترس زندگی روزمره شما را مختل کرده، شاید بهتر باشد که به متخصص سلامت‌روان مانند روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید. برخی از سبک‌های زندگی و درمان‌های خانگی می‌توانند به کاهش اضطراب همراه با ترس از حشرات و حیوانات کمک کنند. دارو درمانی برای کوتاه‌مدت، رفتار درمانی و مواجهه با حیوانات از دیگر راهکارهای درمان این نوع فوبیاست.
موجودی پشت سرتان نیست
علت: گاهی با عنوان فاسموفوبیا نام برده می‌شود و ژنتیک، تجربیات آموخته‌شده، تجربه‌های تروماتیک و تأثیرات فرهنگی از اصلی‌ترین علت‌های این ترس مطرح شده است.
علائم: وحشت‌زدگی، ترس یا نگرانی بیش از حد، خشک شدن دهان، ناتوانی در حرکت، تنش عضلانی، ضربان قلب نامنظم، تعریق، درد در ناحیه شکم و معده، مشکل در خواب و مشکلات ناشی از آن مانند کاهش وزن و... .
راهکار غلبه: پرهیز از دیدن فیلم‌های وحشتناک، دوری از افراد ترسو و پرکردن اوقات بیکاری بهترین راهکارهای غلبه بر ترس از روح و جن است اما اگر بخواهیم به فکر درمان این نوع از ترس به‌صورت علمی باشیم، باید به پزشک مراجعه کرد. برخی از افراد مبتلا به فوبیای خاص، مانند ترس از ارواح، از احساسات خود خجالت می‌کشند و از درمان اجتناب می‌کنند. اما مواجهه درمانی، دارو درمانی و درمان شناختی رفتاری از جمله درمان‌های رسمی فوبیا روح و جن است که با مراجعه به روانپزشک یا روانشناس می‌توان به آن دست یافت. تکنیک‌هایی از جمله مدیتیشن و تمدد اعصاب و یوگا نیز مفید هستند.
با ترس‌هایت مقابله کن
علت: آگورافوبیا گونه‌ای از ناتوانی اضطرابی است که باعث ترس و اجتناب فرد از حضور در موقعیت‌ها یا مکان‌هایی می‌شود که ممکن است به‌خاطر بزرگی و وسعت فضا، حس ناتوانی از خروج، بی‌دفاعی یا شرمندگی را القا کند.
علائم: افزایش شدید ضربان قلب، مشکلات تنفسی و حس خفگی ناگهانی، درد سینه یا احساس فشار روی آن، منگی و گیجی در تکان دادن سر و سایر اندام‌ها، احساس لرزش و تشنج، تعریق مداوم و شدید در اندام‌های مختلف مثل کف دستان، تکان‌های ناگهانی و لرزش‌های لحظه‌ای، احساس ناراحتی در دستگاه گوارش و...
راهکار غلبه: روش حتمی برای پیشگیری وجود ندارد اما روش‌های درمانی شامل روان‌درمانی و دارودرمانی است که در روش اول درمانگر کمک می‌کند تا بیمار با ترس‌های خود مقابله کند. در دارودرمانی هم رایج‌ترین داروهای این بیماری ضد‌افسردگی هستند. درمان شناختی رفتاری یا CBT یکی از پرکاربردترین روش‌های روان‌درمانی برای آگورافوبیاست. در این شیوه شخص بارها با موقعیت‌های ترس‌آور و اضطراب‌آور روبه‌رو می‌گردد و هربار از محرک‌های شدیدتری برای ترس و اضطراب بهره گرفته می‌شود. گروه‌درمانی، رفتاردرمانی، نوروفیدبک و روانکاوی نیز از دیگر روش‌های مؤثر برای درمان آگورافوبیا هستند.
