دلایل رشد بازارها

رشد افراطی بازار‌ها همچنان ادامه دارد. تحلیلگران بر این باورند که کاهش ارزش پول ملی و نگرانی از کاهش بیشتر ارزش آن مردم را نگران کرده و در حرکتی که از آن با نام فرار از پول یاد می‌کنند به سمت بازار‌های طلا، ارز و بورس هجوم آورده‌اند.

به گزارش همشهری، از ابتدای سال‌جاری تاکنون بی‌سابقه‌ترین رشد در بازار‌های طلا و ارز رقم خورده و بورس تهران هم از هفته قبل وارد این چرخه رشد شدید قیمت‌ها شده است. حتی سال قبل تحت‌تأثیر رویداد‌های مشابه میانگین قیمت‌ها در بازار مسکن هم 30درصد رشد کرد. اکنون این پرسش مطرح است که عامل رشد قیمت‌ها در بازار‌ها چیست؟ رئیس‌کل بانک مرکزی قبلا در اظهارنظر‌هایی عامل افزایش قیمت ارز را سیاسی قلمداد کرده بود، رئیس‌جمهور هم چندی قبل دلایل این مقدار رشد را در بازار‌ها عمدتا روانی دانسته بود و معتقد بود که این تلاطم‌ها در بازارهای موازی ناشی از عوامل اقتصادی نیست، اما تحلیلگران بر این باورند که سرمایه‌گذاران به‌دلیل افزایش قیمت ارز که به کاهش شدید ارزش پول ملی ایران منجر شده برای تبدیل ریال به دارایی‌ها در تلاش هستند تا بتوانند مانع کاهش ارزش دارایی‌هایشان شوند.

در همین رابطه یک عضو شورای بورس می‌گوید: وضع اقتصاد و روند نرخ تورم به‌گونه‌ای است که جامعه در شرایط «فرار از پول» قرار گرفته زیرا ارزش پول ملی کم شده و قدرت خرید کاهش یافته است. مصطفی مهماندارحقیقی‌ با بیان اینکه در شرایط «فرار از پول»، نقدینگی‌ها به ارز، سکه و ملک تبدیل شده‌اند، تأکید می‌کند: کاهش ارزش پول ملی مهم‌ترین دلیل این اتفاق است.

مدیرعامل و عضو هیأت‌مدیره کارگزاری بانک دی هم این موضوع را تأیید می‌کند و توضیح می‌دهد: انتظار از تغییریک باره در تصمیم‌های اقتصادی ازجمله تعدیل نرخ سود سپرده و گواهی سپرده در بازار پول و یا انتشار گواهی معاملات سکه همزمان با پیش‌فروش سکه ازجمله تغییراتی است که باعث شده حس ناشی از بی‌ثباتی در تصمیم‌های اقتصادی به‌طور خودکار سرمایه‌گذاران را به فکر حضور در بازارهای موازی و غیرمتشکل مانند بازار ارز و سکه بیندازد. فردین آقابزرگی اصلی‌ترین دغدغه سرمایه‌گذاران در بازار ارز و سکه را نقد کردن این دارایی‌ها می‌داند و درباره دلایل ورود نقدینگی از هفته گذشته به بورس هم می‌گوید: برایند اتفاق‌های رخ داده در بورس تهران و محوریت آن ناشی از اصلاح سطح عمومی قیمت‌ها در بازار سرمایه است. لحاظ کردن میزان افزایش نرخ ارزها در اقتصاد کلان فارغ از بحث افت ارزش پول ملی، باعث شده تا بازار سرمایه مورد توجه قرار گیرد.

عوامل رشد بورس
در همین حال رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس 2عامل پیش‌بینی افزایش میزان سودآوری شرکت‌ها و تغییرات قیمت دارایی پایه را در افزایش شاخص بورس تأثیرگذار می‌داند و می‌گوید: در نوسان شاخص بورس 2عامل پیش‌بینی افزایش میزان سودآوری شرکت‌ها و تغییرات قیمت دارایی پایه تأثیرگذار بوده است. به‌گفته محمدرضا پورابراهیمی رشد شاخص بورس عمدتا ناشی از تغییرات قیمت دارایی پایه شرکت‌های بورس بوده که در این رابطه رشد نرخ ارز تأثیرگذار بوده است.
او تأکید می‌کند: تغییرات قیمت دارایی پایه شرکت‌های بورس بر ترازنامه شرکت‌ها مؤثر بوده و مانند بحث تجدید ارزیابی است و با رشد نرخ ارز، تقاضا برای خرید سهام نیز رشد می‌کند. بیشترین سهم در عدد شاخص بورس ناشی از تغییرات قیمت دارایی پایه به واسطه تغییر نرخ ارز است.

رشد ارزش جایگزینی
محمدحسن شمسی، مدیرعامل کارگزاری توسعه اندیشه دانا هم معتقد است: افزایش نرخ دلار و سکه باعث ایجاد رشد ارزش جایگزینی شرکت‌ها شده و قیمت محصولات این شرکت‌ها همگام با سود آنها اضافه خواهد شد. او می‌افزاید: نرخ ارز در اغلب بورس‌های جهانی جزو متغیرهای تأثیرگذار بر شاخص قیمت سهام بوده؛ بنابراین با توجه به ماهیت صادراتی یا وارداتی بودن شرکت‌های فعال در بازار سهام و میزان وابستگی آنها به نرخ ارز، نوسان نرخ ارز می‌تواند تأثیرات متفاوتی بر منابع پذیرفته شده در بورس و شرکت‌ها بگذارد.