شهری
دخل شهرداری به خرجش نمی‌رسد
گفت‌وگو با مسئولان شهری درباره شهرداری فردیس و راه برون‌رفت آن از مشکلات اقتصادی
خدیجه ستارزاده| البرز - خبرنگار:
یکی از تفکراتی که در میان مردم حاکم است دولتی بودن بودجه شهرداری‌هاست و این مهم‌ترین عاملی است که باعث شده تا امروزه مردم تمایل چندانی به پرداخت انواع عوارض و بهای خدمات خود نداشته باشند. تصور اینکه دولت هر سال بودجه مورد نیاز اداره شهرها را در اختیار شهرداری‌ها قرار می‌دهد و امکان اداره و بهسازی شهرها با این بودجه وجود دارد باعث شده است تا شهروندان توجیهی برای پرداخت عوارض خود به شهرداری نداشته باشند. این نوع تفکر همچنین موجب شده تا مردم عوارض را پولی بدانند که محل هزینه‌کرد آن در شهر مشخص نیست و در این زمینه دچار بی‌اعتمادی به عملکرد این سازمان شوند، اما همیشه به عنوان متولی، شهرداری را موظف به ارائه بهترین‌ها می‌دانند.یکی از ساکنان شهرستان فردیس با اشاره به اینکه این شهرستان به‌تازگی صاحب شهرداری و شورای شهر شده می‌گوید: فردیس با مشکلات زیرساختی زیادی مواجه است و نیازهای زیادی دارد که توجه شهرداری و شورا را می‌طلبد.
«احمد رسول‌زاده» می‌گوید: تصور می‌کردیم با مستقل شدن فردیس از کرج و وعده‌هایی که اعضای منتخب ابتدای کار می‌دادند مشکلات شهری کم خواهد شد، اما وقتی برای طرح درخواست و نیازهای شهری و مردمی به شهرداری مراجعه می‌کنیم، پاسخ آنها این است که درآمد و بودجه شهرداری اکنون جوابگوی تامین این درخواست‌‌ها نیست.
لزوم همکاری و مساعدت مردم با شهرداری‌ها
یکی از کارشناسان مسائل شهری در شهرداری می‌گوید: تا سال 60 بیش از 31 درصد بودجه شهرداری‌ها توسط دولت تامین می‌شد، اما امروزه نه‌تنها شهرداری‌ها با بودجه دولتی اداره نمی‌شوند، بلکه از سال 61 به بعد کمک‌های دولتی نیز با قانون خودکفایی مالی شهرداری‌ها رو به کاهش گذاشت، تا آنکه از سال 1370 به بعد تقریبا حذف شد و اکنون شهرداری‌ها با ایجاد درآمدهای پایدار باید بتوانند پاسخگوی نیازهای شهری باشند.«علی پیری» می‌افزاید: در خانه برای اداره خانواده نیاز به بودجه‌ای متناسب با هزینه‌های اعضای خانوار است و با ورود هر فرد جدید به خانواده و رشد و نو آن نیازها و پیرو آن هزینه‌ها نیز افزایش می‌یابد و اگر همکاری و تلاش تک‌تک اعضای خانواده نباشد، اساس خانواده از هم خواهد پاشید. در اداره شهر نیز وضع به همین گونه است. با وجود گسترش روزافزون جمعیت و مساحت شهری، اگر دولت کمکی به اداره شهرها نکند و اگر مردم همکاری در پرداخت عوارض خود نداشته باشند، شهرداری به همان خانواده‌ای تبدیل خواهد شد که هیچ منبع درآمدی برای اداره هزینه‌هایش ندارد و شرایط این خانواده روز به روز بدتر خواهد شد. وی می‌گوید: البته برای اینکه مردم به لزوم همکاری با شهرداری که در راه خدمت به آبادانی و سلامت شهرها و شهروندان تلاش می‌کند، پی ببرند باید اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف در خصوص انواع هزینه‌های شهر و چگونگی دخل و خرج آن به مردم ارائه دهد اعتماد از دست رفته شهروندان را بار دیگر بازیافت.
قصه پرغصه درآمدهای پایدار
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر فردیس با بیان اینکه تحقق درآمدهای پایدار به یکی از شعارهای کلیشه‌ای در شهرداری‌ها تبدیل شده می‌گوید: معمولا افراد در هنگام انتخاب به عنوان شهردار آن را سرتیتر برنامه‌های خود قرار می‌دهند، اما این شعار در عرصه اقدام و عمل نمودی نداشته است.«ملیحه اکبری» با تاکید بر اینکه شهرداری‌ها برای تامین منابع مالی خود به شهرفروشی و تراکم‌فروشی روی آورده‌اند و این درآمدهای کاذب منافع حقیقی شهر و شهروندان را تامین نمی‌کند می‌افزاید: در سال‌های گذشته شهرداری‌ها بر تخریب گسترده باغ‌ها و اراضی زراعی چشم بسته‌اند تا سهمی از حق تفکیک و صدور پروانه ساخت در آنها داشته باشند، اما پُرواضح است که نتیجه آن چیزی جز آلودگی هوا، تهدید سلامتی شهروندان و تخریب محیط زیست نخواهد بود.
وی می‌گوید: شهرداری به عنوان نهاد غیردولتی که مکلف به مدیریت هزینه و درآمدهای خود است و بودجه دولتی ندارد، باید از طریق مشارکت فعال با بخش خصوصی، سرمایه‌های سرگردان جامعه را به سمت توسعه زیرساخت‌ها و احداث هتل، بیمارستان، شهر بازی، مجتمع‌های خرید، سینما و پارکینگ‌های طبقاتی هدایت کند تا ضمن درآمدزایی برای خویش، شهر را نیز به سمت شکوفایی و آبادانی سوق دهد، نه اینکه شهرمان از بلندمرتبه‌سازی اشباع شود و حتی زمینی برای ساخت مدرسه و مسجد و درمانگاه در اختیار نداشته باشیم.
اکبری می‌گوید: از طرفی روند جذب نیرو در شهرداری‌ها از قاعده تخصصی پیروی نمی‌کند و افراد در پست‌های غیرمرتبط با تخصص و تحصیلات خویش فعالیت می‌کنند و همچنین ملاک عزل و نصب‌ها نیز بعضاً سفارش و سیاسی‌کاری است و در چنین شرایطی به جهت فقدان ثبات مدیریت و نظام مدون برنامه‌ریزی، شهرداری‌ها از ارائه الگوی سرمایه‌گذاری و تعریف پروژه‌های مشارکتی باز مانده و بیشتر به امور روزمره و کارهای نازل مشغول هستند.
شهرداری از رویکرد خام‌فروشی عقب‌نشینی کند
وی بیان می‌کند: شهرداری فردیس به جای رویکرد خام‌فروشی و واگذاری املاک و مستغلات خود به پیمانکاران در ازای بدهی‌های خود، می‌تواند اقدام به بارگذاری تراکم و تعریف پروژه‌های تفریحی، آموزشی، ورزشی و فرهنگی در آنها کند و با قرار دادن زمین، پروانه ساخت و سایر مجوزهای قانونی به عنوان آورده و سهم خویش، به شراکت با سرمایه‌گذاران بپردازد و از این گذر برای شهر و شهروندان سودآوری و انتقاع مالی کند.
نماینده مردم فردیس در شورای اسلامی شهر اظهار می‌کند: شوراهای اسلامی در تصویب بودجه سالانه شهرداری‌ها باید مجموعه شهرداری را مکلف به تامین حداقل یک‌سوم بودجه از محل درآمدهای پایدار کنند تا بساط بدبینی‌ها و رویکردهای پلیسی به سرمایه‌گذاران جمع شود و شهرداری‌ها با تشکیل واحدهای جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی، به دنبال شکوفاسازی استعدادها و ظرفیت‌های شهر باشند.
وی با بیان اینکه اکنون شخصیت‌های حقیقی و حقوقی خواستار سرمایه‌گذاری در بخش‌های حمل و نقل عمومی، بافت‌های فرسوده، خدمات الکترونیکی، درمانی، آموزشی، فرهنگی، ورزشی، مدیریت پسماند و عمرانی هستند، می‌گوید: چنانچه شهرداری فردیس در چانه‌زنی و امتیازدهی به سرمایه‌گذاران فضای لازم را ایجاد کند می‌تواند میلیاردها تومان درآمدهای پایدار را محقق کند و از محل این سودآوری ده‌ها پروژه کلان عمرانی و زیرساختی را تعریف و اجرا کند.
درآمد‌هایی که باید صرف امور عمرانی و خدماتی شود
دبیر اول پارلمان محلی فردیس با تاکید بر اینکه مسیر هزینه کرد درآمدهای پایدار حدیث مفصلی است می‌گوید: برای مثال شهرداری فردیس ماهانه افزون بر 40 میلیارد ریال از محل درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده دریافت می‌کند که این رقم صرف پرداخت حقوق و مزایای کارکنان می‌شود، حال آنکه به عقیده بنده این درآمدها صرفا باید در کدهای عمرانی و خدماتی هزینه شود. امروزه فردیس از نظر سرانه‌های آموزشی، ورزشی، خدماتی و رفاهی در زمره محروم‌ترین شهرهای کشور رتبه‌بندی شده، در حالی که به لحاظ ظرفیت‌های درآمدزایی بسیار مستعد است و محرومیتهای کنونی شایسته شهر و شهروندان نیست. « ملیحه اکبری» ضمن ابراز نگرانی شدید از بحران درآمدی ناشی از رکود صنعت ساختمان‌سازی می‌گوید: شهر نیم میلیون نفری فردیس نیازمند اجرای پروژه‌های عمرانی و خدماتی است و به‌رغم تصویب ده‌ها عنوان پروژه در فصل عمرانی بودجه سال جاری، خبری از اجرا شدن و کلنگ‌زنی آنها توسط شهرداری نیست و ما نگران عدم تحقق وعده‌ها به مردم هستیم و انتظار می‌رود که شهردار و تیم اجرایی وی با حرکت به سمت فعال‌سازی کدهای راکد و مغفول‌مانده درآمدی، قادر به تامین منابع مالی برای احداث طرح‌های عمرانی هدف‌گذاری‌شده باشد.
