تجارت امن در مسیر ابریشم

محمدصادق ترابی‌فرد؛ کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

قبل از پرداختن به ‌ضرورت احیای جاده ابریشم و شرکت شهردار تهران در اجلاسیه شهرداران کلانشهرها باید تشریح کنم که وقتی سخن از کریدور به میان می‌آید، اساسا بحث موضوعات حمل‌ونقلی نیست بلکه کریدور در واقع می‌تواند در قالب‌های بسیار متفاوتی نمود پیدا کند.
ازجمله اتصال رشته‌های صنایع به یکدیگر، شکل‌گیری یک مسیر تجاری و اقتصادی و حتی مسیر برای تردد انسان‌هاست. زمانی که از این پهنه تجاری یعنی مسیر ابریشم صحبت می‌شود، اتصال نقاط جمعیتی که قطب قدرت و ثروت هستند، اساس فواید آن محسوب می‌شود. جاده ابریشم مسیری امن و مقرون‌به‌صرفه است که تجارت در آن به ‌سهولت و سرعت انجام می‌شود. علت پیشنهاد مسیر جایگزین توسط سایر قدرت‌ها این است که به‌صورت تاریخی کشورهایی مثل آمریکا و انگلیس همیشه به‌وسیله کشتی‌های تجاری و دریایی، تجارت کرده‌‌ و از طریق اقتصاد ساحلی تلاش کرده‌اند از رقبای خود پیشی بگیرند.  ازاین‌رو احیای مسیر زمینی برای تجارت و تأمین اقتصادی در مقابل اقتصاد ساحلی که همواره با تهدید و آسیب‌های متخاصمان آمریکا مواجه است، قطعا مطلوب‌تر خواهد بود و به همین دلیل است که برخی کشورها درخصوص این موضوع مخالفت می‌کنند. نکته قابل‌تأمل این است که باتوجه‌به حجم بالای جابه‌جایی کالا و بار از طریق تجارت و سواحل دریایی، نباید از این موضوع غفلت کرد و در کنار مسیرهای زمینی تجاری باید موضوعات اقتصاد و تجارت ساحلی هم پیگیری شود. مهم‌ترین دستاورد اجلاس شهرداران کلانشهرها (احیای جاده ابریشم) این است که اولا ایمنی زنجیره تأمین کالا و خدمات ایجاد می‌شود و از سوی دیگر با برقراری توازن سیاسی، محدوده تهدیدپذیری کاهش پیدا می‌کند.