پایان انتظار 12ساله شیرازیها
با بهرهبرداری از خط دوم انتقال آب از سد درودزن به کلانشهر شیراز، آب 50درصد جمعیت این شهر پایدار شد
محمود مولایی- روزنامهنگار
صبح جمعه، 21مهر خط دوم آبرسانی از سد درودزن به شهر شیراز بهعنوان بزرگترین طرح عمرانی استان فارس به بهرهبرداری رسید تا آب پایدار 50درصد جمعیت این شهر تأمین شود. شهروندان شهر شیراز با توجه به کمآبی ناشی از خشکسالی سالهای سال است که دغدغه تأمین آب آشامیدنی را دارند و حالا با بهرهبرداری از پروژه انتقال آب آشامیدنی خط درودزن، بهنظر میرسد بخش بزرگی از دغدغه شهروندان رفع خواهد شد.
رفع تنش آبی در تابستان
بهگفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز، پیشتر اتکای مردم به آبهای زیرزمینی بود، اکنون اما بخشی از مشکلات رفع شده است. بهمن بهروزی در اینباره به همشهری میگوید: «برای تأمین آب آشامیدنی شهر شیراز از آبهای زیرزمینی و سطحی، 24درصد از آبهای سطحی و 76درصد از آبهای زیرزمینی برداشت میشد، اما با بهرهبرداری از پروژه خط دوم انتقال آب آشامیدنی از سد درودزن به شهر شیراز، 50درصد آب آشامیدنی از آبهای سطحی و 50درصد از آبهای زیرزمینی تأمین میشود و با این پروژه، امیدوار هستیم در تابستان سال1403 دیگر مشکل کمآبی نداشته باشیم.»
قرار است خط دوم آبرسانی شیراز از سد درودزن پس از بهرهبرداری تا سال1405 نیاز مردم این شهر را به آب آشامیدنی و بهداشتی رفع کند؛ اعتبار اجرای خط دوم آبرسانی به شیراز نیز 2هزار میلیارد ریال بوده است.
به موازات افتتاح خط دوم انتقال آب، سامانه آبرسانی شرق شیراز نیز به بهرهبرداری رسید. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز با تأیید این موضوع عنوان میکند: «این سامانه شامل 6حلقه چاه، خطوط انتقال و یک مخزن 20هزار مترمکعبی است. معمولا با گرم شدن هوا همیشه در جنوب شرق شیراز با مشکل مواجه هستیم. امیدوار هستیم با راهاندازی این مخزن، مشکل جنوب شرق شیراز به حداقل برسد.»
هر سال، 35هزار مشترک جدید
با بهرهبرداری از خط دوم انتقال آب به شهر شیراز، بهنظر میرسد خط سوم انتقال آب نیز در سالهای آینده به بهرهبرداری برسد. بهمن بهروزی معتقد است هر سال به تعداد مشترکان آب در شیراز اضافه میشود و به همین دلیل، نیاز است که به فکر تأمین منابع آبی مشترکان جدید باشیم. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز میگوید: «با افزایش تعداد مشترکان در سال و با توجه به اینکه شیراز یک شهر توریستی است و مهاجرپذیر محسوب میشود، با خط دوم انتقال مشکلات بهطور کامل رفع نخواهد شد، زیرا هر سال 30 تا 35هزارمشترک جدید اضافه میشود و ما باید بتوانیم آب مورد نیاز آنها را هم تأمین کنیم.» او ادامه میدهد: «منابع آب زیرزمینی دیگر پاسخگوی این مشترکان نیست. از این رو، دولت و وزارت نیرو (به نمایندگی از دولت) تصمیم گرفته است تا آب آشامیدنی به نسبت جمعیت اضافه کند و به غیراز خط دوم، در شرف اجرای خط سوم پروژه انتقال آب آشامیدنی هم هست. با تکمیل خط سوم نیز سهم آب زیرزمینی کاهش پیدا خواهد کرد و شهروندان شهر شیراز میتوانند از آبهای سطحی بهرهمند شوند.»
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز درباره جمعیت تحت پوشش آب پایدار عنوان میکند: «تخمین جمعیت تحت پوشش آب پایدار بیشتر از 2میلیون نفر را در برمیگیرد. با بهرهبرداری از پروژه خط دوم انتقال آب بیشتر از 60درصد جمعیت شیراز تحت پوشش آب پایدار قرار میگیرد. در واقع یک شبکه رینگ وجود دارد که با افزایش آب در یک منطقه، امکان انتقال آن به مناطق دیگر هم هست. از آنجا که رینگ آبرسانی در کل شهر به هم متصل است، آبهای سطحی سهم زیادی در تأمین آب شرب شیراز دارد.»
مسئله فرونشست
سیاست آبرسانی به شیراز بهگونهای است که میزان برداشت از آبهای زیرزمینی به حداقل برسد. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز در اینباره میگوید: «برای استفاده از سد یاسوج یک خط انتقال آب توسط سازمان آب منطقهای مورد مطالعه قرار گرفته و امیدوار هستیم با تکمیل مطالعات و مجوزهای لازم و اجرای آن، برداشت از آبهای زیرزمینی کاهش یابد و به 25درصد برسد.» او یادآور شد: «البته نباید فراموش کرد به همین نسبت نیز افزایش جمعیت خواهیم داشت و برای تأمین آب شرب مشترکان جدید هم باید اقدامات لازم صورت بگیرد. به همین دلیل باید سرعت انتقال آب سطحی بیشتر شود تا در آینده کمترین برداشت از آبهای زیرزمینی صورت بگیرد.»
پروژه 12ساله
بهرهبرداری از خط دوم انتقال آب پایدار به شهروندان شیرازی بیش از 12سال زمان برد. بهمن بهروزی معتقد است دلیل توقف طولانی پروژه احداث انتقال آب به تأمین منابع مالی برمیگردد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز میگوید: «البته از سال گذشته اعتبار مناسبی به پروژه آبرسانی در شهر شیراز تزریق شد و با هماهنگی بین مدیران استان فارس، اتفاقات خوبی افتاد و بهویژه استاندار نهایت تلاش خود را برای اجرای پروژه خط دوم انتقال آب انجام داد. در واقع روزانه فعالیتهای پروژه رصد میشد و کار گذاشتن لوله با قطر 1400میلیمتر در شهر و بهویژه در بزرگراهها بهدلیل معادلات ترافیکی بسیار کار سختی است. خوشبختانه سازمان آب منطقه فارس بهعنوان مجری طرح و پیمانکار با همکاری دیگران توان بسیاری را صرف کردند تا پروژه خط دوم انتقال آب به بهرهبرداری برسد.»
شبکه آبرسانی
بهگفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شیراز، سالیان بسیاری از احداث نخستین شبکه آبرسانی میگذرد و به همین دلیل، برخی مشکلات ازجمله کاهش فشار آب وجود دارد. بهروزی میگوید: «شبکه آبرسانی با خطوط انتقال ایجاد شده و ساخت آن به سالیان طولانی برمیگردد. برای همین اگر در سال 3 تا 5درصد از شبکه اصلاح شود، مشکلات رفع میشود.»
او ادامه میدهد: «این اصلاح و نوسازی شبکه لزوما بهدلیل شکستگی نیست بلکه بهدلیل توسعه شهری است. در واقع از یک ساختمان یک طبقه به 10طبقه میرسد و به همین دلیل، نیاز است که تأمین منابع اهالی آن ساختمان هم صورت بگیرد. از آنجا که زیرساختهای تأمین منابع آبی با توجه به نیازهای آبی توسعه نمییابد، مطالعات تازهای باید صورت بگیرد. ما هم بهخوبی میدانیم که در برخی از مناطق فشار آب کم است و باید از پمپ آب
استفاده کرد.»
مکث
شهروندان چه میگویند؟
بزرگراه دکتر حسابی، یکی از معابر اصلی شهر شیراز محسوب میشود. بخشی از این بزرگراه از منطقه 10 این شهر میگذرد؛ جایی که یکی از شهروندان آن از وضعیت آب شرب احساس رضایت میکند. مرد جوانی که محل کار و زندگیاش در این منطقه است، به همشهری میگوید که شهروندان در این منطقه مشکل آب آشامیدنی ندارند، اما در مناطق دیگر این مشکل وجود دارد. حمید پورمحمد، ساکن منطقه پودنک در مجاورت خیابان سهرودی شیراز این موضوع را تایید میکند که در منطقهشان همیشه با افت فشار مواجه بودهاند. پورمحمد به همشهری میگوید: «واقعیت این است که فشار آب کم است و برای اینکه حمام کنیم، باید از پمپ آب استفاده شود. حتی زمانی که میخواهیم از سرویس بهداشتی هم استفاده کنیم، باید پمپ آب کار کند. البته آب شرب همیشه داشتیم و هیچوقت نبوده که با بیآبی مواجه شویم؛ فقط فشار آب کم است.» او که ساکن منطقه 11 شیراز است، اضافه میکند: «ما ساکن خیابان سپهری هستیم و بهدلیل فشار کم آب، مجبور هستیم از پمپ استفاده کنیم و بابت آن هزینه برق افزایش مییابد. امیدواریم با بهرهبرداری از خط دوم انتقال آب به شهر شیراز، مشکل فشار آب هم برطرف شود.»