با حسادت کودکم چه کنم؟

حسادت یکی از شایع‌ترین واکنش‌هایی است که در اغلب کودکان و نوجوانان دیده می‌شود. حسادت زمانی بروز می‌کند که عامل رقابت منفی، مقایسه، هم‌چشمی و تبعیض مطرح باشد. حسادت علاوه بر ایجاد عصبانیت، تنفر و احساس خودکم‌بینی در بچه‌ها، باعث می‌شود در سنین بالاتر شخص تماس خود را با محیط و افراد اجتماع از دست بدهد و تنها بماند. به‌گفته محمدحسن رادمنش، روانشناس تربیتی و نویسنده، حسادت غالبا با ترس درونی و خشم همراه است. او درباره علت حسادت بچه‌ها می‌گوید: «کودک حسود گمان می‌کند مظلوم واقع شده و کسی از او حمایت نمی‌کند، پس او درصدد انتقام است و حسادت می‌ورزد.»
از نظر روانشناسی حدود 5/1سالگی حسادت در بچه‌ها ظاهر می‌شود و در 2تا 4سالگی به اوج خود می‌رسد. حسادت برای کودکی که فرزند دیگری در خانه متولد می‌شود به‌صورت شب ادراری، خشم، اضطراب، افسردگی و بازگشت به رفتارهای دوران کودکی ظاهر می‌شود.
دکتر رادمنش برای درمان حسادت بچه‌ها چند راهکار به پدر و مادرها پیشنهاد می‌دهد: «هیچ‌وقت برای از بین بردن حسادت بچه‌ها از تنبیه یا اجبار استفاده نکنید. به جای فشار آوردن به او بگویید که خیلی دوستش دارید. اگر نوزاد یا کودک نوپایی در خانه دارید، با فرزندتان صحبت کنید و به او آگاهی دهید که اگر به نوزاد توجه بیشتری می‌شود به‌دلیل ناتوان بودن بچه است. نکته سوم اینکه بین فرزندان خود تبعیض قائل نشوید و بین‌آنها فرق نگذارید. بچه‌ها تفاوت رفتاری را خوب متوجه می‌شوند. آنها را با خواهر و برادر یا دوستان‌شان مقایسه نکنید.
راه دیگر که تأثیر زیادی دارد، اینکه گاهی اوقات فرزند حسود خود را در آغوش بگیرید، ببوسید و به او محبت کنید تا خلأ پیش‌آمده جبران شود. به او بگویید از بودنش چقدر حس خوبی دارید. به او مسئولیت دهید. این کار باعث می‌شود کودک حسود دست از لجاجت بردارد و حس مفید بودن داشته باشد.
از فرزند خود بخواهید با شما حرف بزند و آنچه آزارش می‌دهد را بازگو کند. او را تحسین کنید. اگر پرخاشگری می‌کند به جای کتک زدن، او را در آغوش بگیرید.
و راه‌حل آخر استفاده از بازی‌درمانی و نقاشی‌کردن است. از فرزند حسود خود بخواهید احساسات خود را نقاشی کند. با این‌کار هم تخلیه روانی می‌شود و هم شما متوجه می‌شوید از چه چیزی رنج می‌برد. همه سعی خود را به‌کار بگیرید و اعتماد به نفس او را افزایش دهید. اگر از همین الان اقدام کنید، در نوجوانی فرزند خود با بحران مواجه نخواهید شد.»