گلابی کوچک اقیانوس هند

    رامین حاجیان فرد

امروز می‌خواهیم به جزیره‌ای سرسبز و زیبا در جنوب آسیا  برویم که  در گذشته نه چندان دور به آن  سیلان می‌گفتند و حالا سریلانکا نام دارد. اینجا آمیزه‌ای از فرهنگ‌ها و  دین‌های گوناگون  است. این آمیختگی در رنگ‌های پرچم  سریلانکا نیز به چشم می‌آید که نشانی از سه دین غالب یعنی بودایی، هندو و اسلام را در خود به نمایش گذاشته است.این را هم اشاره کنیم برخی از مردم معتقدند که وقتی حضرت آدم(ع) و حوا از بهشت رانده‌شدند بر روی کوهی در سرزمین «سراندیب» یا همان سریلانکای امروزی فرود آمدند. پس با ما همراه شوید تا به یکی از کهن‌ترین و زیباترین کشورهای جهان سفر کنیم.

  سرسبز و کهن

اگر به نقشه جهان نگاه کنید، سریلانکا را  به شکل یک گلابی کوچک در پایین شبه‌قاره هند می‌بینید. سریلانکا سرزمینی است سرسبز و کهن با میراث فرهنگی غنی که در مسیر دریایی استراتژیکی جای گرفته‌‌است.به همین دلیل از دیرباز تاکنون مورد توجه قرار داشته است. در دوران استیلای استعمار انگلستان اینجا را سیلان می‌خواندند، ولی از سال 1972 به بعد که حکومت جمهوری در این کشور برقرار شد نام فعلی سریلانکا بر آن گذاشته‌شد. 

در سریلانکا اقوام گوناگونی در کنار هم زندگی می‌کنند که سینهالی‌ها از اکثریت برخوردار هستند و پس از آنها تامیل‌ها در رده دوم قرار دارند. جمعیت سریلانکا بیش از 21 میلیون نفر و پایتخت و بزرگترین شهر آن کلمبو است. زبان‌های رسمی در  سریلانکا سینهالی و تامیلی  است و زبان انگلیسی نیز به میزان بالایی در بیشتر نقاط این کشور کاربرد دارد. حدود 70 درصد از جمعیت سریلانکا بودایی، 12 درصد هندو، 9 درصد مسلمان، 7 درصد مسیحی و بقیه از دین‌های دیگر هستند. با دارا بودن بیش از 92 درصد جمعیت باسواد ،سریلانکا از نظر سطح سواد، یکی از بالاترین جایگاه‌ها را در میان کشورهای در حال توسعه داراست.

چگونه برویم؟

سریلانکا از جمله کشورهایی است که ایرانیان برای رفتن به آن نیازی به روادید(ویزا) ندارند. بنابراین شما می‌توانید رواید اقامت یک ماهه در این کشور را در فرودگاه کلمبو با پرداخت مبلغی در حدود 35 دلار دریافت کنید. به یاد داشته باشید که گذرنامه شما دستکم باید 6 ماه اعتبار داشته باشد. برای سفر به سریلانکا پرواز مستقیمی از ایران وجود ندارد و شما می‌توانید از بین گزینه‌هایی همچون ترکیش، امارات، قطر، اتحاد یا عمان با یک توقف راهی 
کلمبو شوید.

چه بخوریم؟

غذاهای سریلانکا به دلیل سده‌ها  ارتباطات و پیوندهای نزدیک ساکنان بومی اینجا با خارجیانی از اروپاییان گرفته تا تاجران عرب، به‌صورت آمیزه‌ای رنگارنگ و جالب از عطرها و طعم‌ها مختلف و منحصر‌به‌فرد درآمده است. در  کانون سفره مردم این سرزمین برنج یافت می‌شود که بیشتر به شیوه‌ای همچون کته پخته شده و همراه با خورش‌های مختلف خورده‌می‌شود. در پخت برنج گاهی از شیر نارگیل هم استفاده می‌شود. خورش‌های اینجا غالبا با ادویه‌جات فراوان تهیه شده و طعمی نسبتا تند دارند. برخی از آنها با گوشت، مرغ یا ماهی تهیه شده و برخی از آنها گیاهی و فاقد گوشت هستند. سبزیجات پخته یا تفت‌داده شده نیز در کنار بشقاب بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. از نکته‌های جالب توجه در خوراک‌های این سرزمین می‌توان به نان‌های مختلفی اشاره کرد که همگی به‌صورت داغ و تازه در رستوران‌ها یا غرفه‌های خیابانی پخته‌شده و در اختیار مشتریان قرار می‌گیرند تا همراه با خوراک اصلی مصرف  شوند.کلمبو از آن  جمله شهرهایی در دنیاست که در آن غذاهای کنار خیابانی را در هر گوشه‌وکناری می‌توانید بیابید. 

کجا بمانیم؟

شهر کلمبو با میزان جهانگردان بالایی که در طول سال پذیرای خود بوده هتل‌های فراوانی دارد. بنابراین تقریبا برای هر بودجه‌ای هتل مناسب در این شهر یافت می‌شود.  در هتل بسیار لوکس هیلتون قیمت اتاق‌های دو نفره از شبی حدود 130 دلار به بالا آغاز می‌گردد.  هتل فِیروی کلمبو هم یک هتل خوب با قیمت‌های مناسب و اتاق‌هایی جادار است. قیمت اتاق‌های دونفره آن از شبی حدود 75 دلار به بالا آغاز می‌شود.  هتل گینگزبوری کلمبو یکی از هتل‌های پنج ستاره و نسبتا گران شهر است که قیمت اتاق‌های آن از حدود 130 دلار به بالاست. در رستوران این هتل بهترین غذاها به‌ویژه غذاهای دریایی تازه یافت می‌شود. هتل «بِست وسترنالیون کلمبو» با وجود قیمت‌های نسبتا پایینی که دارد امکانات رفاهی خوبی در اختیار میهمانان قرار داده و قیمت‌های اتاق‌های دونفره آن از شبی حدود 45 دلار به بالاست.

  یک روز در کندی

کندی شهر کهنی است در مرکز سریلانکا که از دوران قدیم از شهرهای مهم این سرزمین به‌شمار می‌آمد. بر پایه پاره‌ای از متون این شهر بیش از یک‌هزار و سیصد سال پیش از میلاد مسیح بنیان نهاده شده و از همین رو سازه‌های کهن در آن بیش از سایر مناطق کشور دیده می‌شود. ارتفاع نسبتا بالای این شهر باعث شده که هوای آن از شهرهای دیگر کشور خنک‌تر باشد. کندی مرکز مهمی برای بودائیان سریلانکا به‌شمار می‌آید و از نظر فرهنگی مرکزی غنی در کشور محسوب می‌شود.

  دیدنی‌های کندی

کاخ و معبد دندان مقدس: در این محوطه یک کاخ و یک معبد قرار دارد که مورد توجه و احترام بودائیان سراسر جهان است. در این معبد دندانی نگاهداری می‌شود که اعتقاد بر آن است که متعلق به شخص بوداست. این محوطه شامل چهارده سازه جداگانه است که هر یک به مراسم یا اقامتگاه شخصی خاص تعلق داشته است؛ مثلا اقامتگاه شخصی ملکه در جلوی این محوطه روی دریاچه‌ای کوچک قرار گرفته.
موزه ملی کندی: در محوطه کاخ دندان مقدس، بخشی از کاخ امروزه به ساختمان موزه ملی  کندی تبدیل شده است. در این موزه که از سال 1942 بدین‌سو به روی عموم باز شده بیش از پنج‌هزار اثر در معرض دید قرار  گرفته که از جمله آثار مزبور می‌توان به جواهرات، اسلحه و برخی از قراردادهای تاریخی اشاره کرد.
معبد لانکاتیلاکاویهارا: یکی از معابدبودایی بسیار زیبای نزدیک شهر  کندی است که پیشینه آن به سده پانزدهم میلادی رسیده و شامل تندیس‌هایی بسیار زیبا و ظریف است.
معبد گادالادِنیاویهارا: یکی دیگر از معبدهای کهن و دیدنی این منطقه است که پیشینه آن نیز به سده چهاردهم میلادی بر‌می‌گردد. بخشی از زیارتگاه اصلی درونی مرکز از سنگ یک‌پارچه گرانیت ساخته‌شده‌است.

باغ‌های گیا‌ه‌شناسی سلطنتی: این مجموعه باغ در پنج و نیم کیلومتری غرب شهر کندی و در ساحل رود ماهاولی قرار گرفته و حاوی بیش از چهارهزارگونه گیاهی از جمله ارکیده‌های رنگین، گیاهان دارویی و درختان نخل است. در این منطقه دویست روز از سال باران می‌بارد که بدین ترتیب به یکی از سرسبزترین و دلپذیرترین نقاط در این منطقه تبدیل شده‌است. هر ساله بیش از دو میلیون نفر از این پارک دیدن به عمل می‌آورند.

کجا بمانیم؟

هتل‌های موجود در شهر کندی و اطراف آن غالبا در محیطی عالی و مُشرف به دره‌های سبز این شهر ساخته شده و از امکانات مناسبی همچون استخر و سونا برخوردارند. هتل «اوزوکندی» یکی از این هتل‌هاست که قیمت اتاق‌های دونفره آن از حدود شبی 75 دلار به بالا آغاز می‌شود.مهمانخانه «سیلانی» یکی دیگر از گزینه‌های موجود است که قیمت‌های آن بسیار مناسب و از شبی حدود 40 دلار برای یک اتاق دونفره آغاز می‌شود.
 هتل «ماهاولیریچ» هم یکی از هتل‌های نسبتا گران این منطقه  است که فضای حیاط آن و باغچه‌های آن بسیار جذاب بوده و قیمت اتاق‌های دونفره‌اش از حدود 70 دلار در شب به بالاست.

گردش در کُلمبو

کلمبو در غرب جزیره سریلانکا بزرگترین شهر و پایتخت این کشور و جمعیت آن بیش از پنج و نیم میلیون نفر است.کلمبو شهری شلوغ و آمیزه‌ای از محله‌های مدرن ، فرسوده و قدیمی و همچنین سازه‌های برجای مانده از دوران استعمار است.در ادامه به برخی از جاذبه‌های این شهر می‌پردازیم.

پارک ویهارامادهاوی
اینجا قدیمی‌ترین و بزرگترین پارک شهر است که علاوه بر زیبایی‌های گیاهی و آبی‌ دارای یک باغ‌وحش کوچک  است. در بخشی از این پارک مجسمه بسیار بزرگی از بودا به چشم می‌خورد. اگر در سفرتان به سریلانکا کودک به همراه دارید، در اینجا محوطه‌ای مناسب برای بازی آنها در نظرگرفته شده که می‌تواند برای او جذاب باشد.

دریاچه بِیرا
در میان شلوغی شهر کلمبو گذراندن یک عصر در کنار دریاچه بیرا در مرکز شهر و نوشیدن قهوه یا خوردن یک بستنی در آرامش ساحل دریاچه همراه با تماشای اردک‌ها روی آب، اوقاتی دلپذیر برای اهالی شهر و جهانگردان فراهم می‌آورد. هنگام شب نیز بازتاب نور ساختمان‌های شهر بر آب صحنه‌ای زیباتر ایجاد می‌کند.



گاله فاس گرین
گاله فاس گرین پارکی به وسعت پنج هکتار در کنار ساحل و یکی از جاذبه‌های مشهور این شهر برای استراحت و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعی موجود در این منطقه است.در این چمنزار گاهی عده‌ای را می‌توان دید که به بازی کریکت یا فوتبال مشغولند. اینجا برای کسانی که به هوا کردن بادباک علاقه‌مندند مکانی رویایی و مناسب به شمار می‌رود.

نِلومپکونا
سالنی است برای اجرای موسیقی و سایر نمایش‌های فاخر هنری در شهر  که هم معماری خلاقانه سازه آن تماشایی بوده و هم اگر اقبال داشته باشید می‌توانید از اجراهای هنری آن لذت ببرید. سالن اینجا بیش از 1200 نفر گنجایش داشته و علاوه بر اجراهای هنری برخی از همایش‌های علمی و دولتی نیز در آن برگزار می‌گردد.

رستوران‌های کلمبو
در شهر کلمبو همچون بسیاری از شهرهای دیگر سریلانکا رستوران‌هایی با نشان حلال به فراوانی یافت می‌شود. از جمله این رستوران‌ها می‌توان به چند نمونه زیر اشاره کرد:
رستوران تِیبل وان: در این رستوران انواع غذاهای جهانی از ژاپنی گرفته تا هندی و اروپایی و البته سریلانکایی یافت می‌شود.
نشانی: خیابان گال فاسه، هتل شانگری لا، شماره 1.
رستوران سوارکاران عرب (عربین نایتز): در اینجا انواع غذاهای عربی و خاورمیانه‌ای را در محیطی دلپذیر با دکوراسیونی شیک و رویایی تجربه خواهید کرد. از شوربای گوشت و حریره گرفته تا حُمص و شاورما و انواع کباب و کوفته با بهترین دورچین‌ها و لذیذترین طعم در اختیار مشتریان قرار دارد.
نشانی: خیابان گاله، کولوپیتیا، روبه‌روی باناکآمان، شماره 377.
رستوران آگرا: اینجا در یک فضای استثنایی و رویایی با منویی رنگارنگ از غذاهای تند و خوشمزه هندی مواجه خواهید شد. اگر علاقه‌مند به غذاهای بدون گوشت باشید در منوی اینجا گزینه‌های مناسبی را خواهید یافت.
نشانی: خیابان لانکافاندِیشن، روبه‌روی خیابان استقلال، شماره 10/100.
رستوران آکروپُل: اینجا انواع غذاهای یونانی، لبنانی و چینی با بهترین کیفیت در اختیار شماست. منوی اینجا واقعا حیرت‌انگیز است. در منوی سالادها بیش از ده نوع سالاد خواهید یافت. اینجا پنج نوع سوپ و انواع برگرها و شاورما و همچنین انواع نودل و غذاهای دریایی در کنار انواع غذاهای چینی و کباب‌های لذیذ یافت می‌شود.
نشانی: خیابان گاله، شماره 662
ساندویچ فَکتوری: اگر هوس یک فست‌فود خوب کردید حتما سری به اینجا بزنید. انواع برگر و هات‌داگ را در منوی اینجا پیدا می‌کنید.
نشانی: خیابان پالمگروو، شماره 10

افلاک‌نمای سریلانکا
این افلاک‌نما که در سال 1965 ساخته شده دارای بیش از پانصد صندلی است که بر روی دیواره داخلی گنبد آن می‌توانید تصویری از کهکشان و آسمان را ببینید. در اینجا حرکت سیارات و موقعیت آنها و وضعیت زمین و ماه و خورشید و بسیاری دیگر از اطلاعات جالب نجومی را با وضوحی بالا  خواهید دید و از آن لذت خواهید برد. حداقل باید 50 نفر بلیت این نمایش را بخرند تا به اجراء درآید. با این حال اما اگر روزهای شنبه ساعت 10 این تعداد کمتر از 50 نفر باشند نمایش اجرا خواهد شد.



با غ وحش دهیوالا
شهر دهیوالا در جنوب کلمبو یکی از مکان‌های دیدنی در این منطقه است که علاوه بر چندین موزه و معبد از طبیعتی بکر و سرسبز برخوردار است. باغ‌وحش ملی سریلانکا در دهیوالا از بزرگترین نمونه‌ها در قاره آسیاست که حاوی گونه‌های متنوعی از انواع حیوانات بوده و علاوه بر آن نمایش‌های فیل‌ها و شیرهای دریایی در آن از جاذبه‌های این مکان به‌حساب می‌آید. در دریاچه این باغ‌وحش امکان قایق‌سواری وجود دارد. یکی دیگر از دیدنی‌های این منطقه کلیسای گالکیساست که قدمت آن به اوایل سده هجدهم میلادی  می‌رسد و درهای آن در تمام ساعات شبانه‌روز به‌روی دیدارکنندگان باز است.

این معبد که در دوازده کیلومتری جنوب شهر کلمبو قرار دارد یکی از مقدس‌ترین معابد بوداییان  است که در آن علاوه بر مراسم روزانه آیین سالیانهاِسالا که از اعیاد مهم بودائیان بوده در اینجا برگزار می‌گردد. در این معبد یک درخت انجیر معابد قراردارد که اهالی بر این باورند که از شاخه‌های درختی است که بودا در هند در زیر آن می‌نشست و به عبادت و آموزش می‌پرداخت.

  یک روز در کندی
کندی شهر کهنی است در مرکز سریلانکا که از دوران قدیم از شهرهای مهم این سرزمین به‌شمار می‌آمد. بر پایه پاره‌ای از متون این شهر بیش از یک‌هزار و سیصد سال پیش از میلاد مسیح بنیان نهاده شده و از همین رو سازه‌های کهن در آن بیش از سایر مناطق کشور دیده می‌شود. ارتفاع نسبتا بالای این شهر باعث شده که هوای آن از شهرهای دیگر کشور خنک‌تر باشد. کندی مرکز مهمی برای بودائیان سریلانکا به‌شمار می‌آید و از نظر فرهنگی مرکزی غنی در کشور محسوب می‌شود.

  دیدنی‌های کندی
کاخ و معبد دندان مقدس: در این محوطه یک کاخ و یک معبد قرار دارد که مورد توجه و احترام بودائیان سراسر جهان است. در این معبد دندانی نگاهداری می‌شود که اعتقاد بر آن است که متعلق به شخص بوداست. این محوطه شامل چهارده سازه جداگانه است که هر یک به مراسم یا اقامتگاه شخصی خاص تعلق داشته است؛ مثلا اقامتگاه شخصی ملکه در جلوی این محوطه روی دریاچه‌ای کوچک قرار گرفته.
موزه ملی کندی: در محوطه کاخ دندان مقدس، بخشی از کاخ امروزه به ساختمان موزه ملی  کندی تبدیل شده است. در این موزه که از سال 1942 بدین‌سو به روی عموم باز شده بیش از پنج‌هزار اثر در معرض دید قرار  گرفته که از جمله آثار مزبور می‌توان به جواهرات، اسلحه و برخی از قراردادهای تاریخی اشاره کرد.
معبد لانکاتیلاکاویهارا: یکی از معابدبودایی بسیار زیبای نزدیک شهر  کندی است که پیشینه آن به سده پانزدهم میلادی رسیده و شامل تندیس‌هایی بسیار زیبا و ظریف است.
معبد گادالادِنیاویهارا: یکی دیگر از معبدهای کهن و دیدنی این منطقه است که پیشینه آن نیز به سده چهاردهم میلادی بر‌می‌گردد. بخشی از زیارتگاه اصلی درونی مرکز از سنگ یک‌پارچه گرانیت ساخته‌شده‌است.
باغ‌های گیا‌ه‌شناسی سلطنتی: این مجموعه باغ در پنج و نیم کیلومتری غرب شهر کندی و در ساحل رود ماهاولی قرار گرفته و حاوی بیش از چهارهزارگونه گیاهی از جمله ارکیده‌های رنگین، گیاهان دارویی و درختان نخل است. در این منطقه دویست روز از سال باران می‌بارد که بدین ترتیب به یکی از سرسبزترین و دلپذیرترین نقاط در این منطقه تبدیل شده‌است. هر ساله بیش از دو میلیون نفر از این پارک دیدن به عمل می‌آورند.

کجا بمانیم؟

هتل‌های موجود در شهر کندی و اطراف آن غالبا در محیطی عالی و مُشرف به دره‌های سبز این شهر ساخته شده و از امکانات مناسبی همچون استخر و سونا برخوردارند. هتل «اوزوکندی» یکی از این هتل‌هاست که قیمت اتاق‌های دونفره آن از حدود شبی 75 دلار به بالا آغاز می‌شود.مهمانخانه «سیلانی» یکی دیگر از گزینه‌های موجود است که قیمت‌های آن بسیار مناسب و از شبی حدود 40 دلار برای یک اتاق دونفره آغاز می‌شود.
 هتل «ماهاولیریچ» هم یکی از هتل‌های نسبتا گران این منطقه  است که فضای حیاط آن و باغچه‌های آن بسیار جذاب بوده و قیمت اتاق‌های دونفره‌اش از حدود 70 دلار در شب به بالاست.

از گوشه و کنار 

دیدار از سریلانکا محدود به یکی دو شهر نمی‌شود و جاذبه‌های گوناگون آن از بناهای تاریخی گرفته تا ساحل‌ها و کوهستان‌های سرسبز بسیار است که در اینجا به چند نمونه پراکنده آن اشاره می‌گردد:
مجسمه بودای آووکانا: مجسمه‌ بزرگ کنده‌شده‌ای در دل صخره از بودا در حالت ایستاده که در نزدیکی شهر کِکیراوا قرار دارد و قدمت آن به سده پنجم میلادی می‌رسد. 
پارک ملی ویل‌پاتّو: این پارک در 30 کیلومتری شهر کهن آنورادهاپورا قرار گرفته و مساحت آن بیش از یکصد و سی هکتار و دارای فضایی دل‌انگیز با دریاچه‌ها و برکه‌هایی  است که حیات وحش آن بسیار دیدنی و جذاب است. 

قله آدم:این قله بر فراز کوهی سرسبز در حاشیه جنوبی مرکز سریلانکا قرار گرفته و مورد احترام ادیان و آیین‌های گوناگون همچون بودایی، هندوی، اسلام و مسیحیت بوده و با عنوان‌های گوناگونی نامیده‌می‌شود. در بخشی از این کوه جای پایی هست که بودایی‌ها آن‌را به بودا نسبت  می‌دهند و هندوها آن را به شیوا، خدای خود. البته برخی از مسلمانان و مسیحیان  هم آن‌را به حضرت آدم (ع) نسبت داده‌اند. اگر علاقه‌مند به کوهنوردی در طبیعتی زیبا هستید اینجا یک مکان رویایی و جذاب برای این منظور  به شمار می‌آید.

آنورادهاپورا:اینجا شهری کهن و از پایتخت‌های قدیمی سریلانکا در حدود 200 کیلومتری شمال کلمبو بوده که معبدهای قدیمی آن پذیرای جهانگردان فراوانی است. یکی از این معابد که بسیار زیبا و مورد توجه بوداییان سراسر دنیا است، معبد «رووانولیسایا» نام داشته که علاوه بر قداست آن نزد بودائیان، سازه‌ای است که بسیاری از ویژگی‌های معماری مقدس این آیین را در آن می‌توان به تماشا نشست.
کشتزارها و کارخانه‌های چای:چای سریلانکا(سیلان) از شهرتی جهانی برخوردار  است و اگر علاقه‌مند بودید که خاستگاه این عطر و طعم منحصربه‌فرد را از نزدیک  ببینید و داستان برگ‌های سبزی را که به چای تیره رنگ درون جعبه‌ها تبدیل می‌شوند، بشنوید، می‌توانید به تورهای گوناگونی مراجعه کنید که در بیشتر شهرها و روستاهای این کشور برای این منظور در نظر گرفته‌شده‌اند. 

چند نکته
1- سریلانکا کشوری پر باران است و هر زمان احتمال دارد که با سیلابی شدید روبه‌رو شوید. بنابراین کفش و بارانی مناسبی به همراه خود داشته باشید.
2- هنگام دیدار از معابد بودایی یا هندو اگر در زمان اجرای آیین‌‌ها و مراسم وارد شدید به گونه‌ای رفتار کنید که مزاحمتی در اجرای مراسم ایجاد نشود. اگر کسی را در حال مراقبه یا نیایش در گوشه‌ای یافتید سعی نکنید که با عکس یا فیلم‌برداری از او، برایش مزاحمت ایجاد کنید. در بسیاری از معابد دسته‌های از عود برای سوزاندن در مناسک مذهبی استفاده می‌شود. اگر خواستید سوزاندن عود را تجربه کنید یک عدد بردارید و به آرامی در گوشه‌ای آن‌را آتش‌زده و در میان عودهای دیگری که در حال سوختن هستند، قرار دهید. از برداشتن تعداد زیادی عود و سوزاندن‌شان جدا پرهیز کنید.
3- از آنجا که مردم اینجا بیشتر گیاهخوار هستند در پخت چنین خوراک‌هایی مهارت و تبحر بالایی پیدا کرده‌اند بنابراین خوب است در مدت اقامتتان حداقل یک بار طعم این غذاهای منحصربه‌فرد را تجربه کنید.
4- به دلیل پاره‌ای از مشکلات ناشی از جنگ‌های داخلی سال‌های گذشته در این سرزمین، بهتر است اگر در مکانی به سرباز یا گروهی از سربازان برخورد کردید از گرفتن عکس خودداری کنید.
5- دقت داشته‌باشید که در رستوران‌های اینجا همچون هند اگر بر سر سفره چند نمکدان بود، آن‌هایی که سوراخ‌های بیشتری دارند، حاوی فلفل  و دیگر ادویه‌جات هستند و آن ظرفی که  یک سوراخ دارد، مربوط به نمک است. اینجا نمک به آن اندازه فلفل و دیگر ادویه‌جات کاربرد ندارد.
6- در هنگام دیدار از پارک‌های ملی حتما هشدارهای ایمنی را جدی بگیرید و از ماشین برای گرفتن عکس از حیوانات وحشی خارج نشوید.