روز اشغال

احتمالا تصاویر ورود متفقین با بالاپوش نظامی و شلوارک و کلاه لبه دار -که آدم را یاد زبل خان می اندازد- را دیده باشید. این تصاویر که نشان دهنده اشغال ایران توسط متفقین است را زمانی تلویزیون آرته پخش کرده بود و حالا با یک سرچ در صفحات مجازی قابل مشاهده است. مردم ایران صبح روز سوم شهریور ماه سال 1320 که از خواب بیدار شدند، فهمیدند ایران اشغال شده. البته شوروی و بریتانیا یک همکاری دو جانبه در اشغال ایران داشتند. نیروهای نظامی روس از شمال و شرق به ایران حمله کرده بودند و نیروی دریایی بریتانیا از جنوب و غرب بنا را گذاشته بودند به فتح خاک ایران.  متفقین کلا کار سختی نداشتند. پس از گذشت 2 روز، پهلوی اول
دست ها را به علامت تسلیم بالا برد. البته پس از آغاز جنگ جهانی دوم پیش بینی کرده بود که این بلا سرش بیاید. برای همین هم در جنگ جهانی دوم اعلام بی طرفی کرده بود؛ هر چند که این بی طرفی هم فایده نداشت و نیروهای بریتانیایی و شوروی با این بهانه که «احتمالا جاسوسان آلمانی در ایران سکونت دارند»، خاک ایران را اشغال کردند. جالب اینکه تنها یک هفته پس از آغاز حمله نیروهای نظامی، رضا شاه استعفا داد و به جزیره موریس فرار کرد. دو هفته بعد از آن محمدرضا پهلوی شاه ایران شد. با اینکه تمام ایران به اشغال نیروهای نظامی درآمده بود، اما در بهمن ماه سال 1320 با امضای یک پیمان سه جانبه بین ایران، بریتانیا و شوروی، قرار شد تمامیت ارضی ایران حفظ شود. اشغال ایران 5 سال طول کشید و در این دوران به قدری وضعیت معیشتی مردم به هم ریخت که با کوپن نان می خریدند. در این 5 سال، راه آهن ایران کاملا در خدمت جا به جایی وسایل نظامی شوروی از جنوب به شمال بود و البته از آنجایی که، شوروی همیشه به دنبال نفت ایران بود، در آن مدت هم به دنبال استخراج نفت شمال بودند اما به خاطر تصویب قانون منع اعطای امتیاز نفت به خارجی ها در مجلس، باز هم دستشان از نفت ایران کوتاه ماند.