سرزمین مادری

فهیمه پناه‌آذر-روزنامه‌نگار

پخش سریال‌ها و فیلم‌های سینمایی به زبان‌های بومی و اقوام مختلف ایرانی موضوعی نیست که عجیب و پیچیده باشد؛ این اتفاق بارها در پرده سینما و قاب تلویزیون افتاده و مخاطب خود را هم دارد. بعد از مدت‌ها، وقتی مینی‌سریال «عاشورا» به زبان آذری در شبکه یک روی آنتن رفت، این موضوع باعث شد تا برخی نقدهایی به آن وارد کنند؛ این نقدها در حالی است که در سال‌های اخیر چه در سینما و چه تلویزیون فیلم‌ها به زبانی جز فارسی نمایش داده شده و با زیرنویس همراه بوده است.
برخی معتقدند که با توجه به مخاطبان زیادی که فارسی زبان هستند، باید سریال‌ها و فیلم‌ها در زمان پخش دوبله شوند و این در حالی است که سازندگان این آثار نیز معتقدند که پخش آثاری که بخش‌هایی از آنها به زبان آذری یا هر قوم دیگر است باعث جذابیت فیلم و سریال است و با دوبله آثار از جذابیتش کاسته می‌شود. اما تجربه نشان داده اگر سریال و فیلمی سوژه جذاب داشته و خوش‌ساخت باشد، می‌تواند با هر زبانی که پخش می‌شود، مخاطب خود را داشته باشد. تجربه این موضوع در فیلم سینمایی «آتابای» نیکی کریمی و «موقعیت مهدی» هادی حجازی‌فر دیده شد. حتی زمانی که سریال «باجناقلار» از شبکه2 روی آنتن رفت، این سریال که تولید مرکز آذربایجان بود توانست جزو سریال‌های پربیننده باشد. زمانی که سریال «شهریار» پخش شد، به زبان فارسی بود اما خیلی‌ها معتقد بودند که این کار جذابیت سریال را گرفته است و‌ ای‌کاش سریال به زبان ترکی تولید می‌شد و روی آنتن می‌رفت. در دهه گذشته، بیشتر سریال‌های تولید شده بومی بیشتر با لهجه همان منطقه تولید شدند و با توجه به اینکه تلویزیون در دیگر شهرها بیشترین بیننده را دارد، شاید «عاشورا» بتواند فتح بابی بر پخش سریال‌هایی به زبان‌های غیراز فارسی در تلویزیون باشد. در این گزارش نگاهی می‌اندازیم به فیلم‌ها و سریال‌هایی که به زبان آذری تولید و پخش شده‌اند.‌